Αίσιο τέλος στο σήριαλ των κρατικών εγγυήσεων του «Ηρακλή» καθώς η Eurostat αποφάσισε τελικά ότι δεν μπορούν να εγγραφούν στο χρέος εφόσον δεν έχουν καταπέσει.
Η ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή αποφάσισε τελικά - μετά κόπων και βασάνων - ότι δεν θα ισχύσουν αναδρομικά οι νέοι κανόνες (guidelines) που ισχύουν από 1 Φεβρουαρίου 2023 και αφορούν τις τιτλοποιήσεις «κόκκινων» δανείων.
Ετσι, οι κρατικές εγγυήσεις ύψους περίπου 18 δις ευρώ που έχουν δοθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Ηρακλής» δεν εγγράφονται στο χρέος εφόσον δεν έχουν καταπέσει ενώ σε ότι αφορά τις τιτλοποίησεις Frontier II της Εθνικής τράπεζας και Sunrise III της τράπεζας Πειραιώς που έχουν αιτηθεί χορήγησης κρατικών εγγυήσεων, η δομή τους έχει αλλάξει και έχει ήδη προσαρμοστεί στις νέες κατευθυντήριες γραμμές της Eurostat.
Η εμμονή της Eurostat
Στην πραγματικότητα η Εurostat επιχείρησε, αρχικά διακριτικά το φθινόπωρο του 2020 και ενώ ήδη «έτρεχε» ο «Ηρακλής» έθεσε τους… προβληματισμούς της για τη χορήγηση κρατικών εγγυήσεων στις τιτλοποιήσεις και στη συνέχεια έθεσε ευθέως και μετ’ επιτάσεως θέμα εγγραφής των κρατικών εγγυήσεων στο χρέος ακόμα κι αν δεν έχουν καταπέσει.
Επί της ουσίας, η Eurostat επιχείρησε να αλλάξει κατόπιν εορτής τους όρους του «παιχνιδιού» γεγονός που την έφερε σε ευθεία αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας αλλά και το ΔΝΤ που είναι είχαν βάλει τη σφραγίδα τους στο πρόγραμμα «Ηρακλής». Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έθεσαν, αναφέρουν οι πληροφορίες, τον κίνδυνο η εμμονή της Eurostat να «κάψει» το πανευρωπαϊκό εργαλείο των τιτλοποιήσεων σε μια περίοδο αυξημένων κινδύνων δημιουργίας «κόκκινων» δανείων.
►Διαβάστε επίσης: Στεγαστικα δάνεια: Τρέχουν οι αιτήσεις για την επιδότηση δανείου και τον εξωδικαστικό
Καταλύτης η Ιταλία
Καταλυτικό ρόλο για τη θετική έκβαση της υπόθεσης, όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές ήταν ότι στο «κάδρο» της Eurostat μπήκε - με τον έναν ή άλλο τρόπο - και η Ιταλία, η οποία ήδη από το 2016 υλοποιεί αντίστοιχο πρόγραμμα παροχής κρατικών εγγυήσεων σε τιτλοποιήσεις δανείων, το GACs. Η Eurostat ουδέποτε είχε θέσει ζήτημα ή έστω είχε διατυπώσει προβληματισμό, για το ιταλικό πρόγραμμα, πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η ελληνική πλευρά για να υλοποιήσει, σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά το δικό της πρόγραμμα, τον «Ηρακλή» ώστε να βοηθήσει τις τράπεζες να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από τα «κόκκινα» δάνεια.
Σημειώνεται ότι στην Ιταλία δεν έχει καταπέσει καμία εγγύηση εκ των περίπου 20 δις ευρώ που έχει χορηγηθεί. Ωστόσο οι ιταλικές ανησυχίες δεν αφορούσαν μόνο τις κρατικές εγγυήσεις GACs, αλλά και τα 200 δις ευρώ εγγυήσεων που χορηγήθηκαν την περίοδο της πανδημίας – αλλά και πιο πριν – και μάλιστα χωρίς να υπάρχει πάντα η «σφραγίδα» των ευρωπαϊκών αρχών.
Επιπρόσθετα, στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, οι ελληνικές αρχές υιοθέτησαν ακραίο σενάριο κατάπτωσης εγγυήσεων. Ετσι παρά την εκκρεμότητα που υπήρχε εδώ και περίπου δύο χρόνια οι οίκοι αξιολόγησης δεν φάνηκε να υιοθετούν τις ανησυχίες της Εurostat.
►Διαβάστε επίσης: SSM: Πώς σχεδιάζει να χτυπήσει το «ξέπλυμα» χρήματος με ενιαία ευρωπαϊκή τραπεζική αρχή
Τα ελληνικά επιχειρήματα
Eνα από τα ισχυρά επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς - πέραν αυτού της Ιταλίας που πρώτη «έτρεξε» το αντίστοιχο με τον Ηρακλή πρόγραμμα, το GACs και από το 2016 η Eurostat δεν είχε εγείρει κάποια αντίρρηση - είναι ότι στην ανάλυση βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους οι ελληνικές αρχές είναι ιδιαίτερα αυστηρές σε ότι αφορά τις προβλέψεις τους για την κατάπτωση εγγυήσεων. Κι αυτό είναι που κοιτάνε με μεγάλη προσοχή οι επενδυτές και οι ξένοι οίκοι. Παρ’ όλα αυτά, η θετική έκβαση υπόθεσης «Εurostat» ομαλοποιεί τον δρόμο προς την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
Όπως είχε γράψει η «Η» (22/11/2022) το «υποθετικό» σενάριο του οικονομικού επιτελείου προβλέπει ότι από 33 δις ευρώ σύνολο των κρατικών εγγυήσεων (Ηρακλής, ΕΑΤ, πλαίσιο αντιμετώπισης COVID -19) την περίοδο 2022-2030 οι καταπτώσεις θα μπορούσαν να είναι περί το 43%. Ειδικότερα σε ότι αφορά τον «Ηρακλή», έχουν προϋπολογισθεί εγγυήσεις ύψους 21,5 δις ευρώ εκ των οποίων έχουν χορηγηθεί 18,560 δις ευρώ (το τέλος του χρόνου ήταν πέριξ των 17,9 δις ευρώ λόγω αποπληρωμών).
Εκτιμάται ότι με την υπαγωγή και των τιτλοποιήσεων που απομένουν το ύψος των εγγυήσεων δεν θα ξεπεράσει τα 20 δις ευρώ, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει πρόθεση νέου «Ηρακλή» καθώς οι τράπεζες έχουν ήδη πετύχει μονοψήφιο ποσοστό Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (ΝPEs). Όπως εξάλλου σημειώνουν παράγοντες της αγοράς τα δάνεια του «Ηρακλή» έχουν εξασφαλίσεις σε ακίνητα σε μια αγορά που κινείται ανοδικά.
►Διαβάστε επίσης: X. Μεγάλου: Αντέχουν τα δάνεια παρά τις πληθωριστικές πιέσεις και τα υψηλά επιτόκια
Οι ασφαλιστικές δικλίδες
Σημειώνεται εξάλλου οι ασφαλιστικές δικλίδες και το σύστημα παρακολούθησης των κρατικών εγγυήσεων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος «Ηρακλή» - σε αντίθεση με τις εγγυήσεις που δόθηκαν στο παρελθόν - είναι ιδιαίτερα αυστηρό ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνο κατάπτωσης.
Επιπρόσθετα, για κάθε χαρτοφυλάκιο που εντάσσεται στο «Ηρακλή», οι τράπεζες πληρώνουν προμήθεια στο δημόσιο ώστε να λάβουν την κρατική εγγύηση. Η προμήθεια αυτή αντικατοπτρίζει τους κινδύνους που αναλαμβάνει ως Εγγυητής και υπολογίζεται με βάση την τιμή των συμβάσεων αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου (credit default swap - CDS) της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Στις προμήθειες που πληρώνουν οι τράπεζες έχει κοστολογηθεί και το ενδεχόμενο κατάπτωσης της εγγύησης ώστε να διαφυλάσσεται προκαταβολικά το Ελληνικό Δημόσιο και ο Έλληνας φορολογούμενος.
Τα χαρτοφυλάκια των τιτλοποιήσεων έχουν αξιολογηθεί από τους οίκους πιστωτικής αξιολόγησης, με το rating που έχουν λάβει σε δοκιμασία μακροπρόθεσμου ορίζοντα (10ετίας) και οι επενδυτές γνωρίζουν την ποιότητα των χαρτοφυλακίων που έχουν αγοράσει.
Για την παρακολούθηση των εγγυήσεων και των χρηματοροών της τιτλοποίησης απαιτήσεων, με στόχο τη διαπίστωση της ενδεχόμενης καθυστέρησης των εν γένει προβλεπόμενων καταβολών ή της ενδεχόμενης κατάπτωσης της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου στο πλαίσιο του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, έχει συσταθεί στο Υπουργείο Οικονομικών Επιτροπή Παρακολούθησης (Monitoring Committee), με επικεφαλής τον Γενικό Διευθυντή του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ).
Σημειώνεται ότι η σύγχυση που είχε δημιουργηθεί τους προηγούμενους μήνες με το θέμα νομιμοποίησης των servicers να πραγματοποιούν πλειστηριασμούς ελλόχευε τον κίνδυνο να μην πετύχουν οι servicers τα business plans των τιτλοποιήσεων.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!