Eνα ιδιότυπο μπρα ντε φερ μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζών έχει ξεκινήσει το τελευταίο χρονικό διάστημα με φόντο την πιστωτική επέκταση, η οποία σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών δεν είναι η επιθυμητή, ενώ κατά τις τράπεζες είναι αυτή που προσδιορίζει η πραγματική οικονομία.
Την περασμένη εβδομάδα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με τους επικεφαλής των συστημικών τραπεζών και αποκλειστικό αντικείμενο τη διερεύνηση των δυνατότητων που υπάρχουν για την αύξηση των χορηγήσεων προς την πραγματική οικονομία.
Είναι η πρώτη φορά το τελευταίο χρονικό διάστημα που συγκαλείται σύσκεψη μεταξύ των δύο πλευρών και αποκλειστικό αντικείμενο την πιστωτική επέκταση. Η κυβέρνηση θέλει με τον τρόπο αυτό να στείλει ένα σαφές μήνυμα προς την πλευρά των τραπεζών ότι ήρθε η ώρα το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να πράξει αυτό που πρέπει στο πλαίσιο της αποστολής του, που δεν είναι άλλο από την χορήγηση δανείων.
Ισχυρό μήνυμα κυβέρνησης προς τις τράπεζες
Εξωδίκως, μάλιστα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έστειλε ένα σαφές μήνυμα προς τις τράπεζες, ότι η Πολιτεία έπραξε αυτό που έπρεπε όταν οι τράπεζες βρέθηκαν σε αδυναμία και στήριξε τις επιλογές τους, ακόμη και όταν αυτές ήταν ενάντια στην λογική των πολλών.
Από την πλευρά τους, οι τράπεζες θεωρούν ότι πράττουν αυτό που πρέπει και σημειώνουν ότι οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα που πληρούν τα κριτήρια δανειοδότησης δεν υπερβαίνουν τις 30.000, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν γίνεται αποδεκτό από την κυβέρνηση, η οποία και θεωρεί ότι είναι πρακτικά αδύνατο σε μία οικονομία που έχει περάσει δύσκολες εποχές και οι επιχειρήσεις έχουν αντέξει, τώρα που η οικονομία βγαίνει στο ξέφωτο, μόνο το 30% αυτών – επί συνόλω 100.000– να πληροί τα κριτήρια χρηματοδότησης.
Ο υπουργός Οικονομικών μάλιστα ζήτησε από τις τράπεζες ένα συγκεκριμένο πλάνο για αύξηση της πιστωτικής επέκτασης το επόμενο χρονικό διάστημα.
Στην συνάντηση της περασμένης Τρίτης, από την πλευρά της κυβέρνησης τονίστηκε ότι η ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία αποτελεί βασικό άξονα της κυβερνητικής πολιτικής για την επίτευξη ισχυρής και διατηρήσιμης ανάπτυξης.
Όπως επισημαίνεται μάλιστα από την ΤτΕ στην «Εκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2020 – 2021», η τραπεζική χρηματοδότηση δεν είναι επαρκής ώστε να ικανοποιήσει πλήρως τις τεράστιες ανάγκες για δανειακά κεφάλαια που δημιουργεί η πανδημία.
Βελτιώθηκαν οι δείκτες ρευστότητας
Οι τράπεζες έχουν βελτιώσει σημαντικά τη ρευστότητά τους μέσω της συνεχιζόμενης άντλησης πόρων μεγάλου ύψους από το Ευρωσύστημα (κυρίως μέσω των TLTRO III), των διευκολύνσεων από τα εποπτικά μέτρα ελάφρυνσης του SSM, αλλά και της σημαντικής αύξησης των καταθέσεων. Ωστόσο, όπως διαπιστώνει η ΤτΕ, αυτό το δυναμικό ρευστότητας δεν έχει ακόμη διοχετευθεί σε χορηγήσεις προς τους πελάτες τους, καθώς οι τράπεζες συνέχισαν να πιστοδοτούν την πραγματική οικονομία με τη στήριξη κυρίως των προγραμμάτων που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα.
Ο κύριος όγκος των πόρων από τα προγράμματα εγγυήσεων ή επιδότησης επιτοκίου (“Ταμείο Εγγυήσεων COVID-19” και “ΤΕΠΙΧ ΙΙ”) απορροφήθηκε μέχρι τον Δεκέμβριο, ενώ τότε έπαυσαν να ισχύουν για τα περισσότερα δάνεια που μπήκαν σε μορατόριουμ και τα μέτρα αναστολής πληρωμών δόσεων. Επομένως η μέχρι πρότινος θετική επίδραση στην καθαρή ροή δανείων, λόγω της διακοπής των αποπληρωμών, εξέλιπε μετά τον Δεκέμβριο, επισημαίνει η ΤτΕ. Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρει, η συνέχιση του δημοσιονομικού μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής κατά το 2021 βελτίωσε τη χρηματοοικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων, περιορίζοντας τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα τον πιστωτικό κίνδυνο.
Θετικό πρόσημο στην πιστωτική επέκταση
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, η εξέταση της τραπεζικής χρηματοδότησης ανά μέγεθος επιχείρησης δείχνει ότι ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τις μεγάλες επιχειρήσεις επιταχύνθηκε το α΄ τετράμηνο του 2021 σε 10,8% κατά μέσο όρο από 9,9% το 2020. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων προς τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) επίσης αυξήθηκε σε 7,4% το α΄ τετράμηνο του 2021 από 1,9% το 2020.
Το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2021 η μέση μηνιαία ακαθάριστη ροή δανείων (τακτής λήξης) προς τις μεγάλες επιχειρήσεις ανήλθε σε 515 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με ροή ύψους 847 εκατ. ευρώ το 2020. Η αντίστοιχη ροή δανείων προς τις ΜμΕ το τρίμηνο αυτό ήταν 355 εκατ. ευρώ (2020: 503 εκατ. ευρώ), μόνο κατά τι χαμηλότερη σε σύγκριση με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Επίσης, το μερίδιο των δανείων προς ΜμΕ στη σωρευτική ακαθάριστη ροή δανείων (τακτής λήξης) προς επιχειρήσεις την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2021 αυξήθηκε σε 43,8% (2020: 37,3%, 2019: 41,1%).
Επομένως, το τετράμηνο μέχρι τον Απρίλιο του 2021 οι τράπεζες συνέχισαν, όπως και το 2020, να κατευθύνουν μεγαλύτερο μέρος των δανείων προς τις μεγάλες επιχειρήσεις σε σύγκριση με τις ΜμΕ, οι οποίες συνδέονται με υψηλό πιστωτικό κίνδυνο. Η διαφορά όμως μειώθηκε το εν λόγω τετράμηνο σε σύγκριση με το 2020, ως αποτέλεσμα της επίδρασης των προγραμμάτων της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Οι τρεις τομείς οικονομικής δραστηριότητας προς τις επιχειρήσεις των οποίων καταγράφηκε υψηλότερη σωρευτική καθαρή ροή χρηματοδότησης το α΄ τετράμηνο του 2021 ήταν:
α) ο τουρισμός (280 εκατ. ευρώ),
β) το εμπόριο (168 εκατ. ευρώ) και
γ) οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τη διαχείριση ακίνητης περιουσίας (95 εκατ. ευρώ).
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
