Στην παγίδα των τεκμηρίων κινδυνεύουν να πέσουν και φέτος 1,5 εκατομμύριο φορολογούμενοι λόγω των περιουσιακών στοιχείων που κατέχουν, αγορών που πραγματοποίησαν το περασμένο έτος και των τεκμαρτών δαπανών που τους βαραίνουν.
Το 2022, στην «παγίδα» των τεκμηρίων διαβίωσης πιάστηκαν περισσότεροι από 1,4 εκατ. φορολογούμενοι, καθώς τα εισοδήματα που είχαν δηλώσει ήταν χαμηλότερα από εκείνα που προσδιορίζονται με βάση τα περιουσιακά τους στοιχεία, κινητά και ακίνητα. To αποτέλεσμα ήταν να πληρώσουν 5,2 δισ.ε υρώ έξτρα φόρο για υψηλότερα εισοδήματα.
Διαβάστε επίσης: Τεκμήρια: Πώς καλύπτονται τα ποσά διαβίωσης - Οκτώ τρόποι για να αποφύγετε τις παγίδες
Ποιες αλλαγές εξτάζονται
Στο τέλος του έτους θα έχει ολοκληρωθεί το έργο της επιτροπής για την αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης, προκειμένου αυτά να εφαρμοστούν από το 2025. Στόχος, όπως αναφέρουν από το οικονομικό επιτελείο, είναι να κλείσουν τα παράθυρα φοροδιαφυγής, αλλά κυρίως οι στρεβλώσεις που υπάρχουν σήμερα.
Οι αλλαγές που εξετάζονται αφορούν στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής, σε τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης αλλά και την εξάλειψη των αδικιών που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
Διαβάστε επίσης: Τεκμήρια διαβίωσης: Έγινε το πρώτο βήμα για το «κούρεμα» 30% από το 2025
Τσουχτερά τεκμήρια για όσους έχουν δάνεια
Ειδικά στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, τσουχτερά είναι τα τεκμήρια, για όσους έχουν στεγαστικά ή καταναλωτικά δάνεια, λόγω των αυξημένων τόκων που κατέβαλαν μετά τις απανωτές αυξήσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Πώς γίνεται η φορολογία βάσει τεκμηρίων
Στην περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα είναι μεγαλύτερο του πραγματικού, η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων που προκύπτει φορολογείται:
- Ως εισόδημα από επιχειρηματική ή γεωργική δραστηριότητα δραστηριότητα με συντελεστές φόρου κλιμακούμενους από 9% έως 44%, εφόσον τουλάχιστον το 50,01% του συνολικού δηλωθέντος εισοδήματος προέρχεται από επιχειρηματική ή γεωργική δραστηριότητα, ακίνητη περιουσία ή και κινητές αξίες. Επιπλέον, επιβάλλεται και προκαταβολή φόρου έναντι του επόμενου έτους, η οποία υπολογίζεται με συντελεστή 100% επί του κύριου φόρου εισοδήματος.
- Ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, με αφορολόγητο όριο τουλάχιστον 8.633 ευρώ, εφόσον ο φορολογούμενος:
α) έχει αποκτήσει εισόδημα που προέρχεται είτε αποκλειστικά ή κατά ποσοστό άνω του 50% από μισθούς ή συντάξεις ή δεν έχει εισόδημα από καμία κατηγορία ή είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του Ο.Α.Ε.Δ.
β) έχει αποκτήσει εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από τόκους, ακίνητα κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ
γ) έχει αποκτήσει εισόδημα έως 6.000 ευρώ από περιστασιακή απασχόληση και το συνολικό τεκμαρτό του εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
Ποια είναι και πώς υπολογίζονται
Σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία, τα τεκμήρια δαπανών διαβίωσης είναι τα ακόλουθα:
- Το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης που ανέρχεται σε 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος ή έγγαμος κι έχει επιλέξει να υποβάλλει τη δήλωσή του χωριστά από την σύζυγο ή τον σύζυγο, 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος κι έχει επιλέξει να υποβάλλει κοινή δήλωση με την ή τον σύζυγο.
- Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία που δηλώνει ο φορολογούμενος υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της:
μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας, ισχύει τεκμήριο 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.
- Αυτοκίνητο : Το τεκμήριο του οχήματος ή των οχημάτων που έχει στο όνομά του ο φορολογούμενος υπολογίζεται βάσει των κυβικών του οχήματος και την χρονολογία πρώτης κυκλοφορίας
- Δαπάνες ιδιωτικών σχολείων : Τα χρήματα που δαπανώνται στα ιδιωτικά σχολεία αποτελούν τεκμήριο διαβίωσης.
- Οικιακή βοηθός, οδηγός αυτοκινήτων : Ομοίως και σε αυτή την περίπτωση, τα χρήματα που δαπανώνται σε οικιακή βοηθό ή σε οδηγό αυτοκινήτου αποτελούν τεκμήριο.
- Σκάφη αναψυχής : Ο υπολογισμός του τεκμηρίου των σκαφών έχει να κάνει με τον τύπο ( ταχύπλοο , ιστιοφόρο ή παραδοσιακό) , το μήκος του σκάφους και το έτος που νηολογήθηκε.
- Αεροσκάφη –Ελικόπτερα – Ανεμόπτερα : Ανάλογα με τον τύπο και τους ίππους υπολογίζεται το τεκμήριο. Το λιγότερο τεκμήριο το έχει το ανεμόπτερο με 8.000€ τεκμήριο διαβίωσης.
- Πισίνα : Οι πισίνες είναι δύο ειδών. Είναι οι εσωτερικές και οι εξωτερικές. Για τον υπολογισμό παίζει ρόλο το είδος και τα μέτρα της πισίνας.