Εθνική Τράπεζα: Επιτάχυνση του ΑΕΠ στο 1,7% το α' τρίμηνο δείχνουν οι πρόδρομοι δείκτες

Ο συνδυαστικός αντίκτυπος των πρόδρομων δεικτών καθώς και των δεικτών συγκυρίας προμηνύει επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ στο 1,7% από το 1,2% στο δ' τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με το μοντέλο πρόβλεψης της ΕΤΕ για το ΑΕΠ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 09.04.24 15:13

Newsroom

Η πρόσφατη πληροφόρηση από τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας που έχουν δημοσιευθεί για τους πρώτους μήνες του 2024 προοιωνίζει επιτάχυνση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης το 1ο τρίμηνο του 2024, βάσει του υποδείγματος της Δ/νσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας για τη βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη του ΑΕΠ για το επόμενο τρίμηνο.

Η ΕΤΕ αναφέρει ότι η επιτάχυνση είναι αξιοσημείωτη έπειτα από την αισθητή επιβράδυνση που σημειώθηκε κατά το 2ο εξάμηνο του 2023 (στο 1,6% ετησίως κατά μ.ο.) λόγω των επιπτώσεων από την καταστροφική πλημμύρα στη Θεσσαλία αλλά και την προσωρινή εξασθένηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου.

Συγκεκριμένα, κατά τους πρώτους μήνες του 2024 παρατηρείται βελτίωση της εμπιστοσύνης όσον αφορά τις προοπτικές της ζήτησης, στους περισσότερους επιχειρηματικούς κλάδους, καθώς και αυξανόμενη διάθεση για επενδύσεις σε πάγιο κεφάλαιο, αλλά και περαιτέρω προσλήψεις εργαζομένων.

Οι πρόδρομοι δείκτες που ισχυροποιήθηκαν

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος για την Ελλάδα (ESI) αυξήθηκε στο 106,9 κατά μ.ο., το 1ο τρίμηνο του 2024 – και στο 108,4 το Μάρτιο, υψηλό 7 μηνών – από 105,6 το 4ο τρίμηνο του 2023. Παράλληλα, διευρύνθηκε περαιτέρω η θετική απόκλιση από το μ.o. της Ευρωζώνης (96,0 το 1ο τρίμηνο του 2024).

Η βελτίωση των περισσότερων κλαδικών υποδεικτών, σύμφωνα με τις επιμέρους απαντήσεις των αντίστοιχων ερευνών, αντανακλά: i) την αυξημένη ζήτηση του 1ου τριμήνου του 2024 καθώς και ii) τις προοπτικές ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας τους επόμενους μήνες σε βασικούς επιχειρηματικούς τομείς. Ειδικότερα:

Η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στον κλάδο των υπηρεσιών ανήλθε στο 38,1 το 1ο τρίμηνο του 2024, σε σχέση με 32,8 και 16,7 κατά μ.ο. αντιστοίχως, για το 2023 και το 1ο τρίμηνο του 2023, με τις επιμέρους κατηγορίες των καταλυμάτων και της εστίασης να ξεχωρίζουν.
Η εμπιστοσύνη στον κατασκευαστικό τομέα διαμορφώθηκε στο 13,2 το 1ο τρίμηνο, σημαντικά υψηλότερα από το 8,3 του 4ου τριμήνου του 2023 (0,5 κατά μ.o. το 2023), με αυξανόμενο επίπεδο ανεκτέλεστων έργων κυρίως σε έργα υποδομής και μεγάλα ιδιωτικά έργα.
Η βιομηχανική εμπιστοσύνη ενισχύθηκε στο -0,3 (κατά μ.ο.) το 1ο τρίμηνο του 2024, από -5,1 το 4ο τρίμηνο, με άλμα στο 4,8 το Μάρτιο του 2024 – υψηλό 13 μηνών – με ώθηση από τις προσδοκίες για σημαντική αύξηση της παραγωγής και εξαγωγών το επόμενο διάστημα.
Ο δείκτης προοπτικών απασχόλησης για την ελληνική οικονομία (EEI) επίσης αυξήθηκε στο 116,2 το 1ο τρίμηνο του 2024, από το ήδη ισχυρό επίπεδο του 115,8 το 4ο τρίμηνο του 2023.

Ο δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών στη μεταποίηση για την Ελλάδα (PMI) αυξήθηκε σε υψηλό 2 ετών, στο 56,9 το Μάρτιο του 2024, παραμένοντας ο υψηλότερος στην Ευρωζώνη για 15o συνεχόμενο μήνα.

Οι λειτουργικές συνθήκες στον κλάδο, όπως καταγράφονται στην έρευνα, βελτιώθηκαν περαιτέρω, με την αύξηση των παραγγελιών, τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό, να ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να αυξήσουν την παραγωγή τους, αλλά και να προβούν σε προσλήψεις το Μάρτιο − με τον υψηλότερο ρυθμό από τον Απρίλιο του 2022 (όταν πραγματοποιήθηκε η άρση των περισσότερων περιορισμών που προέκυψαν λόγω Covid-19).

Οι δείκτες συγκυρίας

Ταυτόχρονα, οι περισσότεροι διαθέσιμοι δείκτες οικονομικής συγκυρίας − που εμφανίζουν υψηλή συσχέτιση με την πορεία των κατηγοριών δαπάνης που απαρτίζουν το ΑΕΠ κατά την ίδια περίοδο αναφοράς − προμηνύουν επίσης, ταχύτερη αύξηση του ΑΕΠ το 1o τρίμηνο του 2024. Συγκεκριμένα:

Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) επιταχύνθηκαν στο +56,0% ετησίως το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024 (αύξηση κατά €0,7 δισ. σε σύγκριση με το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2023), ενώ εκτιμάται ότι θα συνδυαστούν με πρόσθετες δαπάνες του ΠΔΕ που εκταμιεύτηκαν στα τέλη του 4ου τριμήνου του 2023 (+16,0% ετησίως, ήτοι +€0,6 δισ. υψηλότερα από το 4ο τρίμηνο 2022) και θα επιδράσουν στη δραστηριότητα με χρονική υστέρηση κατά το 1ο εξάμηνο του 2024.
Ο βαθμός χρήσης του παραγωγικού δυναμικού στον τομέα των υπηρεσιών αυξήθηκε περαιτέρω, στο 93 το 1ο τρίμηνο του 2024 από 88,4 για το σύνολο του 2023, επιβεβαιώνοντας την ισχυρή ζήτηση αλλά και την ανάγκη για νέες επενδύσεις − που ήδη υλοποιούνται στον τουρισμό − αλλά και σε άλλους κλάδους υπηρεσιών (αποθήκευση, μεταφορές). Ο βαθμός χρήσης του παραγωγικού δυναμικού στη μεταποίηση διαμορφώθηκε στο 73,3, ελαφρώς χαμηλότερα από το 4ο τρίμηνο του 2023, έναντι μ.ο. 23 ετών στο 72,2 με σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των επιχειρηματικών κλάδων.
Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη βιομηχανία (καταναλωτές υψηλής τάσης) αυξήθηκε κατά 6,8% ετησίως το 1ο δίμηνο του 2024, έναντι μείωσης 2,1% ετησίως το 4ο τρίμηνο του 2023 και 4,9% το 2023, υποδηλώνοντας περαιτέρω ενίσχυση της βιομηχανικής παραγωγής.
Η έκδοση οικοδομικών αδειών από τον ιδιωτικό τομέα ανήλθε σε υψηλό 13 ετών, στα 8,5 χιλ. κυβικά μέτρα το 4ο τρίμηνο του 2023 (+12,0% ετησίως) – με παρόμοια συνεισφορά των οικιστικών και των μη-οικιστικών τομέων – προοιωνίζοντας περαιτέρω άνοδο στο κατασκευαστικό σκέλος του Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Κεφαλαίου (ΑΣΠΚ) το 2024.
Ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης επιταχύνθηκε στο 2,3% ετησίως το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024, από 1,2% το 4ο τρίμηνο του 2023, και μέση ετήσια αύξηση +1,3% για το 2023.
Οι τουριστικές αφίξεις και τα σχετικά έσοδα αυξήθηκαν κατά 16,0% και 27,3% ετησίως, αντίστοιχα, τον Ιανουάριο σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ οι αφίξεις από το εξωτερικό στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών ενισχύθηκαν κατά 19,4% ετησίως το 1ο τρίμηνο του 2024, σηματοδοτώντας τη δυναμική έναρξη της τουριστικής περιόδου.
Οι χορηγήσεις αδειών κυκλοφορίας για νέα επιβατικά οχήματα αυξήθηκαν κατά 63,0% μηνιαίως τον Ιανουάριο του 2024 (+32,3% σε σύγκριση με το μηνιαίο μ.ο. τους το 4ο τρίμηνο του 2023).
Ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων αυξήθηκε κατά 1,1% ετησίως τον Ιανουάριο του 2024 (σε σταθερές τιμές, αποπληθωρισμένες με το δομικό πληθωρισμό), έναντι μείωσης 0,4% το 4ο τρίμηνο του 2023 (εξαιρουμένων των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την παραγωγή ενέργειας και τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες).
Η εξαγωγική δραστηριότητα αναμένεται να ανακάμψει, όπως υποδηλώνει το άλμα του δείκτη παραγγελιών από το εξωτερικό της κλαδικής έρευνας για τη βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε υψηλό 7 μηνών το Μάρτιο.

Συνολικά, ο συνδυαστικός αντίκτυπος των παραπάνω παραγόντων προμηνύει επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ το 1ο τρίμηνο του 2024, στο 1,7% ετησίως (0,5% σε εποχικά προσαρμοσμένη τριμηνιαία βάση) από 1,2% στο δ' τρίμηνο του 2023, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη εκτίμηση του μοντέλου πρόβλεψης του ΑΕΠ, με χρήση δεδομένων υψηλής συχνότητας (nowcasting), της Δ/νσης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ.

Η εν λόγω επιτάχυνση αναμένεται να ενισχύσει τη θετική επίδραση μέσω μετακύλισης της ανοδικής δυναμικής του ΑΕΠ (carry-over effect) για το 2024 στο +1,0%, για το υπόλοιπο του έτους, σε σύγκριση με το +0,2% που προκύπτει από το 4ο τρίμηνο του 2023, ρυθμός ο οποίος είναι συμβατός με ετήσια αύξηση του ΑΕΠ το 2024 κατά +2,5%.