Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ, αν και είναι καλύτεροι και χαλαρότεροι σε κάποιους τομείς, παραμένουν ανεπαρκείς για να καλυφθούν οι ανάγκες μεγάλων επενδύσεων από τις χώρες – μέλη για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αλλά και την αύξηση των αμυντικών δαπανών, σύμφωνα με ανάλυση του γερμανικού οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Scope Ratings.
Σε περίπτωση, που οι κανόνες εφαρμόζονταν πλήρως, θα οδηγούσαν μάλιστα σε μείωση των δημόσιων επενδύσεων τα επόμενα χρόνια, προσθέτει ο οίκος.
Η πιστή τήρηση των νέων κανόνων θα προκαλούσε σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή για μία σειρά χωρών της ΕΕ, σε μία περίοδο που οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι αδύναμες.
Με βάση τις εκτιμήσεις του ινστιτούτου Bruegel, η συμμόρφωση με τους κανόνες θα οδηγούσε σε μία μέση ετήσια δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης του 0,8%-1,2% του ΑΕΠ για την τετραετή περίοδο των προγραμμάτων χωρών με υψηλό χρέος – όπως του Βελγίου (1,19% του ΑΕΠ), της Ιταλίας (1,15%), της Ισπανίας (0,88%) και της Γαλλίας (0,86%).
Για την Ελλάδα, ωστόσο, η πρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή είναι πολύ μικρότερη, της τάξης του 0,25% του ΑΕΠ, όπως φαίνεται από το παρακάτω διάγραμμα.
Μεταξύ των λιγότερο υπερχρεωμένων χωρών, τη μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή θα πρέπει να κάνουν η Σλοβακία (1,61% του ΑΕΠ) και η Ρουμανία (1,12%).
Η αξιοπιστία των κανόνων δεν θα αυξηθεί
Ο Scope σημειώνει ότι η μεγαλύτερη ευελιξία που δίνουν οι νέοι κανόνες στην πορεία της μείωσης των ελλειμμάτων και του χρέους σε σχέση με τα επιτρεπόμενα όρια του 3% και 60% του ΑΕΠ, αντίστοιχα, είναι απίθανο να οδηγήσει σε μεγαλύτερη συμμόρφωση των χωρών με αυτούς και ότι η αξιοπιστία της δημοσιονομικής προσαρμογής θα κρίνεται από τους επενδυτές και τους οίκους αξιολόγησης.
Η πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής θα είναι εξειδικευμένη για κάθε χώρα και θα αξιολογείται από την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών, ενώ προβλέπεται να ισχύει η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και χρέους για τις χώρες που υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια, ώστε να διασφαλιστεί η δημοσιονομική προσαρμογή.
Ωστόσο, τονίζει ότι υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις από τις πρωτογενείς δαπάνες, όπως αυτές που αφορούν στην κλιματική αλλαγή και την ψηφιακή μετάβαση, την ενεργειακή ασφάλεια και την άμυνα καθώς και τις δαπάνες των επενδύσεων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ, κάτι που αφήνει περιθώριο για ερμηνείες και διαπραγματεύσεις.
Χρειαζόταν ένα μόνιμο χρηματοδοτικό ταμείο
Κατά την άποψη του Scope, για να ήταν αξιόπιστοι οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες, θα έπρεπε να προβλέπουν και τη δημιουργία ενός μόνιμου χρηματοδοτικού ταμείου που θα κάλυπτε τις επενδυτικές ανάγκες για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση καθώς και την αμυντική ενίσχυση των χωρών (πρέπει να σημειωθεί ότι το Ταμείο Ανάκαμψης που στηρίζει τις επενδύσεις για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση ολοκληρώνεται το 2026).
«Αν και αναγνωρίζουμε τον πολιτικό συμβιβασμό που θα σήμαινε αυτό, το αναθεωρημένο πλαίσιο παραμένει μία χαμένη ευκαιρία στο σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον καθώς μάλιστα τα αποτελέσματα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών και του πολέμου της Ρωσίας με την Ουκρανία παρουσιάζουν σημαντικό κίνδυνο», σημειώνει.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
