Επαίνους για την ελληνική οικονομία που από το... ναδίρ βρίσκεται ένα βήμα πριν την επενδυτική βαθμίδα γράφουν σε πρωτοσέλιδο άρθρο τους οι Financial Times.
Περισσότερο από μια δεκαετία αφότου τα προγράμματα διάσωσης και τα μέτρα λιτότητας έβγαλαν την Ελλάδα από το χείλος της χρεοκοπίας και της εξόδου από την ευρωζώνη, η χώρα έχει ανακάμψει και βρίσκεται στο μεταίχμιο της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, σημειώνουν στο δημοσίευμά τους οι FT.
O οίκος S&P άλλαξε πρόσφατα τις προοπτικές της για τη χώρα από σταθερές σε θετικές. Πολλοί, συμπεριλαμβανομένου του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας, αναμένουν ότι η αναβάθμιση θα έρθει μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου, εφόσον η νέα κυβέρνηση συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και διατηρήσει την πολιτική σταθερότητα.
Το κυβερνών συντηρητικό κόμμα της Νέας Δημοκρατίας έχει προβάδισμα πέντε με έξι μονάδες στις δημοσκοπήσεις μπροστά από τον ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστερής αντιπολίτευσης. Ωστόσο, αναμένεται να δυσκολευτεί να σχηματίσει κυβέρνηση μετά τον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας, με τους Έλληνες να επιστρέφουν για επαναληπτικό γύρο τον Ιούλιο.
Ο Φωκίων Καραβίας, διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, δήλωσε ότι η επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα -με την οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένο όχι μόνο το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης, αλλά και των ελληνικών τραπεζών- θα σηματοδοτήσει «τη μεγαλύτερη ανατροπή στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα».
«Υπήρχαν [πολλές] φωνές που ζητούσαν την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Υποστήριζαν ότι το χρέος της χώρας δεν θα είναι ποτέ βιώσιμο, ότι θα είναι αδύνατο να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα και ότι το τραπεζικό της σύστημα δεν θα μπορέσει να μειώσει το απόθεμα των κόκκινων δανείων», είπε. «Τελικά, τίποτα δεν είναι αδύνατο».
Η ανάπτυξη στην Ελλάδα εκτοξεύεται τώρα
Μετά από χρόνια ως το προβληματικό παιδί της Ευρώπης, η ανάπτυξη στην Ελλάδα εκτοξεύεται τώρα. Η οικονομία πραγματοποίησε μία από τις ισχυρότερες ανακάμψεις από την πανδημία του covid-19, με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν να αυξάνεται κατά 8,4% το 2021 και κατά 5,9% πέρυσι.
Τα στοιχεία της Eurostat, της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ, δείχνουν ότι η Ελλάδα κατέγραψε πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα 0,1% το 2022. Το ποσό των δανείων που είναι πλέον μη εξυπηρετούμενα στους ισολογισμούς των τραπεζών έχει μειωθεί από πάνω από 50% το 2016 σε σχεδόν 7%.
Οι οικονομολόγοι των οίκων αξιολόγησης και των επενδυτικών τραπεζών, όπως η Goldman Sachs, αναμένουν ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να υπεραποδίδει φέτος και του χρόνου.
Είναι πολύ μακριά από τον Φεβρουάριο του 2012, όταν η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας έφτασε κοντά στη χαμηλότερη αξιολόγηση -επιλεκτική χρεοκοπία- μετά από μια κρίση χρέους που απειλούσε να διαλύσει την ευρωζώνη.
Η έλλειψη επενδυτικής βαθμίδας είχε ως αποτέλεσμα υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης και σήμαινε ότι, για ένα διάστημα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορούσε να αγοράσει ελληνικό χρέος στο πλαίσιο των προγραμμάτων αγοράς ομολόγων ύψους πολλών τρισεκατομμυρίων ευρώ για τη σταθεροποίηση της οικονομίας του μπλοκ.
Η Ελλάδα βρίσκεται στο μεταίχμιο της ανάκτησης της επενδυτικής της βαθμίδας
Το να φθάσουμε σε ένα σημείο όπου η επανένταξη στο κλαμπ της επενδυτικής βαθμίδας - ένα καθεστώς που απονέμεται από την S&P σε μόλις 70 χώρες - θα γινόταν μια πραγματική πιθανότητα ήταν δύσκολο.
Όπως σημειώνουν οι FT, τα επώδυνα μέτρα λιτότητας έχουν αφήσει το σημάδι τους σε μια χώρα που σήμερα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά σχετικής φτώχειας στην ΕΕ. Στα 832 ευρώ μηνιαίως, ο κατώτατος μισθός της χώρας είναι κατά 30 ευρώ χαμηλότερος από ό,τι ήταν το 2010. Σε πραγματικούς όρους, ο μέσος μισθός είναι περίπου ένα τέταρτο μικρότερος από ό,τι ήταν πριν από 12 χρόνια.
Περισσότερο από μια 10ετία μετά τη χρεοκοπία της Ελλάδας, οι εργαζόμενοι παραμένουν σε πολύ χειρότερη θέση
Μετά τη συρρίκνωση κατά σχεδόν 1/4 από την κορύφωση στο ναδίρ, η παραγωγή της Ελλάδας παραμένει σημαντικά κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα. Ο Γιώργος Χουλιαράκης, οικονομικός σύμβουλος του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, πιστεύει ότι για την επιστροφή στην κορυφή «χρειάζεται ακόμη μια δεκαετία», ενώ μόνο «ένα σοβαρό πολυετές επενδυτικό σχέδιο σε ανθρώπινο κεφάλαιο, βασικές υποδομές και υπηρεσίες υγείας» θα αυξήσει τους μισθούς.
«Πολλά νοικοκυριά αισθάνονται την πίεση από τις υψηλότερες τιμές στα τρόφιμα, την ενέργεια και άλλα βασικά αγαθά», δήλωσε ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, μιας οικονομικής δεξαμενής σκέψης με έδρα την Αθήνα.
Οι μεταρρυθμίσεις όχι μόνο σταθεροποίησαν μια οικονομία σε ελεύθερη πτώση, αλλά οδήγησαν και σε ορισμένες πραγματικές βελτιώσεις. Η κυριότερη από αυτές είναι το εμπόριο: μεταξύ 2010 και 2021, οι εξαγωγές αγαθών της χώρας αυξήθηκαν κατά 90%, σε σύγκριση με 42% στο σύνολο της ευρωζώνης.
«Το μεγαλύτερο success story της Ελλάδας την τελευταία δεκαετία είναι οι εξαγωγές», δήλωσε ο Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος, επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Ελλάδος. Ωστόσο, ένας μεγάλος παράγοντας ήταν οι «απόλυτες» περικοπές στους μισθούς, πρόσθεσε. «Το τίμημα αυτής της βελτίωσης ήταν υψηλό».
Ο πόνος αρχίζει τώρα να αποδίδει καρπούς. Αφού εκτινάχθηκε στο 206% κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το ελληνικό δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκε στο 171% πέρυσι, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2012 και έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς μείωσης του χρέους στον κόσμο. Αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται το 2023, υποβοηθούμενο από τον υψηλό πληθωρισμό.
Η οικονομία παραμένει πολύ μικρότερη από ό,τι πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση της χώρας
«Κατ' αρχήν, οι κερδισμένοι από τον υψηλό πληθωρισμό είναι εκείνοι που έχουν πολλά έσοδα που συνδέονται με τον πληθωρισμό και όχι πολλές υποχρεώσεις που συνδέονται με τον πληθωρισμό», δήλωσε ο Chris Jeffery, επικεφαλής της στρατηγικής για τον πληθωρισμό και τα επιτόκια στη Legal & General Investment Management. Η χώρα είναι επίσης σχετικά λιγότερο εκτεθειμένη στο υψηλότερο περιφερειακό κόστος δανεισμού, καθώς η μέση διάρκεια του χρέους της είναι 20 έτη, έναντι επτά ετών για τον μέσο όρο των προηγμένων οικονομιών.
«Το ελληνικό ονομαστικό ΑΕΠ έχει πλέον αυξηθεί πάνω από 25% τα τελευταία δύο χρόνια. Το ονομαστικό τους χρέος έχει αυξηθεί μόλις κατά 4%», δήλωσε ο Jeffrey. «Μια περαιτέρω μεγάλη βελτίωση [του λόγου χρέους προς ΑΕΠ] είναι πιθανή φέτος, φέρνοντας μια αναβάθμιση πίσω στην επενδυτική βαθμίδα πριν από λίγο καιρό».
Ο Covid βοήθησε στην αύξηση των εσόδων αναγκάζοντας τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές πληρωμές, καθώς τα καταστήματα έκλεισαν. «Η οικονομική δραστηριότητα που ήταν στο σκοτάδι αποκαλύφθηκε και φορολογήθηκε», δήλωσε ο Μαλλιαρόπουλος.
Εκτίναξη των άμεσων ξένων επενδύσεων
Η Ελλάδα έχει επίσης επωφεληθεί από την εκτίναξη των άμεσων ξένων επενδύσεων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 50% πέρυσι στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που άρχισαν να καταγράφονται το 2002. Το ταμείο της ΕΕ για την ανάκαμψη μετά την πανδημία πρόκειται να παράσχει επιχορηγήσεις και δάνεια ύψους 30,5 δισ. ευρώ στην Ελλάδα έως το 2026, ποσό που αντιστοιχεί στο 18% του σημερινού ΑΕΠ.
Ο τουρισμός - ο μεγαλύτερος τομέας της ελληνικής οικονομίας, που αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο του ΑΕΠ - ανέκαμψε πέρυσι και έφτασε το 97% των προ της πανδημίας επιπέδων. Οι ξένοι όχι μόνο κάνουν τις διακοπές τους στη χώρα, αλλά επενδύουν επίσης σε μεγάλο βαθμό σε ακίνητα. Οι πωλήσεις ακινήτων σε αγοραστές από το εξωτερικό ήταν σχεδόν τετραπλάσιες πέρυσι σε σχέση με το 2007, φθάνοντας σχεδόν τα 2 δισ. ευρώ.
Οι κατασκευές, ο τομέας που επλήγη περισσότερο κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, γνωρίζει επίσης άνθηση.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
