Περίπου δυο χρόνια θα χρειαστεί η παγκόσμια οικονομία για να πέσει ο πληθωρισμός στο επιθυμητό επίπεδο του 2% εκτιμά μιλώντας στην «Η» ο Αθανάσιος Βαμβακίδης, Managing Director, Global Head of G-10 FX Strategy Bank of America, στο περιθώριο του 8ου Οικονομικού Forum των Δελφών. Ο ίδιος ξεκαθαρίζει πως θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε σε περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και πληθωρισμού, δεν θα δούμε ξανά αρνητικά ή μηδενικά επιτόκια, ενώ επισημαίνει πως δεν έχει παρέλθει ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού, καθώς ο δομικός πληθωρισμός παραμένει πολύ υψηλός.
Ο ίδιος χτυπά καμπανάκι για το κακό σενάριο του στασιμοπληθωρισμού, από το οποίο δεν έχουμε ξεφύγει όπως αναφέρει. «Σύμφωνα με το σενάριο αυτό ο πληθωρισμός θα μείνει στάσιμος γύρω στο 3 - 5%. Αυτό είναι ένα ρίσκο πραγματικό. Ο δομικός πληθωρισμός, παντού στις αναπτυγμένες οικονομίες σήμερα είναι μεταξύ 5 με 6%. Είναι δηλαδή πολύ υψηλός ακόμα. Οπότε υπάρχει αυτό το ρίσκο».
Για την ελληνική οικονομία λέει πως τα έχει πάει πολύ καλά, συγκριτικά και με τις άλλες οικονομίες της Ευρώπης ενώ βρίσκεται μια ανάσα πριν την επενδυτική βαθμίδα.
Θα απαιτηθεί πόνος για να πέσει ο πληθωρισμός
Σε ερώτηση σχετικά με το πώς ο ίδιος αναμένει να εξελιχθεί τους επόμενους μήνες ή και χρόνια το μέτωπο του πληθωρισμού και για το αν θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με υψηλό πληθωρισμό, ο κ. Βαμβακίδης σημείωσε πως «είναι πολύ πιθανό να πάρει πολύ χρόνο αλλά και “οικονομικό πόνο” για να πέσει ο πληθωρισμός κοντά στο 2%. Ο λόγος για αυτό είναι ότι δεν θα έπρεπε να επιτρέψουμε στον πληθωρισμό να αυξηθεί σε αυτά τα επίπεδα από την αρχή».
Εν συνεχεία ο κ. Βαμβακίδης σημείωσε ότι «ιστορικά όποτε αυξήθηκε ο πληθωρισμός τόσο πολύ, πήρε χρόνια και τις περισσότερες φορές χρειάστηκε μία ύφεση για να πέσει», ενώ πρόσθεσε πως «η νομισματική πολιτική, μπορεί να μην είναι τόσο χαλαρή όσο ήταν όταν ξεκινήσαμε αλλά δεν είναι ιδιαίτερα περιοριστική ακόμα, οι αγορές εργασίας είναι ιδιαίτερα “σφικτές” παντού με ποσοστά ανεργίας ιστορικά πολύ χαμηλά που δεν άρχισαν να αυξάνονται καθόλου κατά τη διάρκεια της αύξησης των επιτοκίων και είναι πολύ σημαντικό πως η νομισματική πολιτική είναι πολύ χαλαρή.
Δεν έχουμε ακόμη το μείγμα των πολιτικών που χρειάζονται για να πέσει ο πληθωρισμός
Επομένως, σύμφωνα με την εκτίμηση του Αθανάσιου Βαμβακίδη, δεν έχουμε ακόμα το μείγμα πολιτικών που χρειάζεται για να πέσει ο πληθωρισμός τόσο γρήγορα όσο περιμένουν οι αγορές, ενώ δεν αναμένει να πέσει ο πληθωρισμός στα χαμηλά επίπεδα που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια, δηλαδή κοντά στο 0%, διότι πλέον οι συνθήκες έχουν αλλάξει.
Το στέλεχος της Bank of Amerika υπογραμμίζει πως «τις τελευταίες δεκαετίες ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός πρώτον εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης και πλέον ίσως να κινούμαστε προς την αντίθετη κατεύθυνση». «Πιστεύω πως η πρόοδος που είχαμε στην παγκοσμιοποίηση την τελευταία δεκαετία, με την Ανατολική Ευρώπη το άνοιγμα προς την Κίνα που μπήκε στο παγκόσμιο δικτύου εμπορίου, δεν ισχύουν πια. Οπότε, ακόμα και αν δεν έχουμε βήματα προς τα πίσω (που μάλλον έχουμε), δεν θα έχουμε αυτήν την πρόοδο που είχαμε τις τελευταίες δεκαετίες, η οποία κράτησε τον πληθωρισμό χαμηλά.
Εν συνεχεία, ο ίδιος σημείωσε πως υπάρχει και μία δεύτερη αιτία που κρατούσε χαμηλά τον πληθωρισμό τις προηγούμενες δεκαετίες, η οποία είχε να κάνει με την παγκόσμια κρίση του 2008 - 2009, η οποία είχε εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού. «Τότε έπρεπε να μειώσουμε ελλείμματα, ο κόσμος έπρεπε να αποταμιεύσει και το χρέος να πέσει. Τώρα όμως έχουμε κάτι εντελώς αντίθετο για αυτό η ζήτηση παραμένει δυνατή και ο πληθωρισμός υψηλός.
«Δεν πρέπει να αλλάξει ο στόχος του 2% για τον πληθωρισμό»
Ο κύριος Βαμβακίδης απάντησε σε ερώτηση σχετικά με τον στόχο των κεντρικό τραπεζών, που δεν είναι άλλος από το να πέσει πληθωρισμό στο 2% -κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων- και αν ο ίδιος εκτιμά πως αυτός ο στόχος μπορεί να αλλάξει σε περίπτωση που εκτιμηθεί πως τα υψηλότερα επιτόκια θα έχουν και δυσμενέστερες παρενέργειες από έναν λίγο υψηλότερο πληθωρισμό (π.χ στο 3%).
«Το πιο πιθανό είναι να φτάσουμε στο terminal rate κάποια στιγμή φέτος και οι κεντρικές τράπεζες να δώσουν ένα μήνυμα στις αγορές, ότι τα επιτόκια θα παραμένουν σε σταθερά επίπεδα έως ότου ο πληθωρισμός πέσει αρκετά κοντά στο 2%. Αλλά σίγουρα θα υπάρξει το δίλημμα, εάν θα πρέπει να αλλάξουμε αυτόν τον στόχο η όχι. Δεν υπάρχει κάποια θεωρεία που να μας λέει πως το 2% είναι ένας ιδανικός πληθωρισμός αλλά θα είναι μεγάλο λάθος να τον αλλάξουμε, γιατί όταν ήμασταν για πολλά χρόνια κάτω από τον στόχο, δεν αλλάξαν τον στόχο και έκαναν ότι είναι δυνατόν για να φτάσουμε στο 2%. Εάν αλλάξει αυτός ο στόχος τώρα που βρισκόμαστε από πάνω, τότε στην ουσία δεν υπάρχει στόχος. Τώρα αν είμαστε στο 2,5% θα είμαστε εντάξει. Όμως το δύσκολο θα είναι αν είμαστε παραπάνω».
«Μακροχρόνια τα επιτόκια θα πέσουν, αλλά δεν θα φτάσουν στο 0%»
Για το αν και πότε θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε σε μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια, ο κύριος Βαμβακίδης ήταν ξεκάθαρος στην εκτίμησή του. «Πιστεύω πως όχι, γιατί αυτά τα επιτόκια ήταν βασισμένα σε παράγοντες που δεν ισχύουν πια», δήλωσε στην «Η» και πρόσθεσε πως δεν μπορούμε πλέον να βασιστούμε στην παγκοσμιοποίηση, ενώ η δημοσιονομική πολιτική είναι πια πολύ χαλαρή. «Πιστεύω ότι ο τρόπος που η παγκόσμια κρίση επηρέασε την οικονομία την τελευταία δεκαετία, οδήγησε σε πολύ χαμηλό πληθωρισμό. Οι παράγοντες αυτοί δεν ισχύουν πια, επομένως πιστεύω ότι επιστρέφουμε στο καθεστώς που είχαμε τις δεκαετίες του 70’ και του 80’, οπότε ο πληθωρισμός δεν θα είναι πολύ υψηλός αλλά ούτε και ιδιαίτερα χαμηλός. Τα επιτόκια μακροχρόνια δεν θα είναι τόσο υψηλά όσο είναι σήμερα, αλλά δεν θα πάμε στο 0%. Πραγματικά πιστεύω πως αυτό είναι ένα καλύτερο καθεστώς για την οικονομία, αλλά η προσαρμογή θα είναι δύσκολη.
«Πότε θα φτάσουμε στον στόχο του 2% αναφορικά με τον πληθωρισμό»
Ο Αθανάσιος Βαμβακίδης προχώρησε και σε μία εκτίμηση για τον χρόνο που μπορεί να χρειαστούμε για να φτάσει ο πληθωρισμός στον στόχο του 2%.«Σε ένα ιδανικό σενάριο θα πάρει κοντά στα δύο χρόνια, αλλά υπάρχει και το σενάριο του στασιμοπληθωρισμού, σύμφωνα με το οποίο, θα μείνει στάσιμος, γύρω στο 3 - 5%. Αυτό είναι ένα ρίσκο πραγματικό. Ο δομικός πληθωρισμός, παντού στις αναπτυγμένες οικονομίες σήμερα είναι μεταξύ 5 με 6%. Είναι δηλαδή πολύ υψηλός ακόμα. Οπότε υπάρχει αυτό το ρίσκο».
«Σε κάθε περίπτωση πιστεύω ότι θα συνεχίσουμε με έναν πληθωρισμό υψηλότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και αν τελικά καταλήξουμε κοντά στο 2%, αυτό θα είναι και ένα θετικό σενάριο, γιατί υπάρχει ακόμα πολύ χρέος και ο πληθωρισμός μπορεί να βοηθήσει. Αν όμως ο πληθωρισμός είναι παραπάνω τότε και τα επιτόκια θα πρέπει να είναι αρκετά υψηλότερα, οπότε αυτό δημιουργεί πρόβλημα και με το χρέος». «Πρέπει αν καταλήξουμε σε μία ισορροπία πληθωρισμού που θα είναι καλή για την οικονομία», υπογράμμισε.
«Χρειάζεται σταθερή κυβέρνηση για την επενδυτική βαθμίδα»
Αναφορικά με την επενδυτική βαθμίδα, ο ίδιος σημείωσε πως «η ελληνική οικονομία τα έχει πάει πολύ καλά, συγκριτικά και με τις άλλες οικονομίες της Ευρώπης. Γιατί πέρασε μία πολύ δύσκολη κρίση και όταν ήταν να δούμε την ανάπτυξη, τότε ήρθε και η πανδημία. Η ελληνική οικονομία είναι πολύ λιγότερο ευάλωτη στην αύξηση των επιτοκίων σε σχέση με τις άλλες οικονομίες γιατί δεν υπήρχε μεγάλος δανεισμός κατά την διάρκεια της κρίσης».
«Είμαστε μία ανάσα από την επενδυτική βαθμίδα και αυτό που παραμένει είναι να σχηματιστεί μία σταθερή κυβέρνηση μετά τις εκλογές. Αυτή μπορεί να είναι και κυβέρνηση συνεργασίας, αλλά πρέπει να είναι σταθερή για να εφαρμόσει τις πολιτικές δεσμεύσεις της Ελλάδας το επόμενο διάστημα».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
