Με στόχο την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023 πορεύεται το οικονομικό επιτελείο προς τις εκλογές, χωρίς, ωστόσο, να κρύβει την προσδοκία η επενδυτική βαθμίδα να έρθει λίγες ημέρες μετά το Πάσχα, στις 21 Απριλίου από την προγραμματισμένη αξιολόγηση του οίκου Standard and Poors. O συγκεκριμένος οίκος μαζί με τον καναδικό DBRS βαθμολογούν την ελληνική οικονομία μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική, οπότε η αναβάθμιση θα έρθει από έναν εξ αυτών. Société Générale και Goldman Sachs δεν έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο η Standard and Poor’s, να δώσει την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα.
Η θετική έκπληξη της οικονομίας
Η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση είναι στις 9 Ιουνίου από τον οίκο Fitch, o οποίος βαθμολογεί την οικονομία μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική.
Παρά το γεγονός ότι αναλυτές θεωρούν ως χρονικό ορόσημο το διάστημα μετά το καλοκαίρι, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η εκλογική διαδικασία, τα εντυπωσιακά νέα από τις δημοσιονομικές επιδόσεις της οικονομίας το 2022, που οδηγούν σε μηδενικό πρωτογενές έλλειμμα ή ακόμα και σε οριακά θετικό πρωτογενές πλεόνασμα, έναντι πρόβλεψης για πρωτογενές έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ, στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα στις αγορές για τη θετική έκπληξη της οικονομίας, παρά την ενεργειακή κρίση και τους διεθνείς κλυδωνισμούς.
Τα στοιχεία για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2022 που θα ανακοινωθούν εντός του Απριλίου από την Eurostat θα πιστοποιούν τα καλά νέα από το μέτωπο του ελλείμματος, αλλά και του χρέους και θα θέτουν τις προϋποθέσεις ώστε να επιτευχθούν με ασφάλεια οι δημοσιονομικοί στόχοι του τρέχοντος έτους.
Το χρέος και ο πληθωρισμός
Το 2023 ξεκινά από μία καλή αφετηρία για τα δημοσιονομικά, καθώς το έλλειμμα είναι οριακό μόλις 180 εκατ. ευρώ. Στην περίπτωση, όμως, που η τελευταία δόση των 740 εκατ. ευρώ από τα ελληνικά ομόλογα εγγραφεί στην περσινή χρήση, τότε το ταμειακό ισοζύγιο αναθεωρείται επί τα βελτίω με αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός του 2022 να κλείνει με πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 0,2%.
Η εξέλιξη αυτή που καθιστά ακόμα πιο εύκολο τον φετινό στόχο για πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης 0,7% του ΑΕΠ, ενώ υπάρχει και το θετικό αντίκτυπο με τα 329 εκατ. ευρώ των εσόδων από την συμμετοχή του ΤΧΣ στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Αττικής.
Εκτός από το πρωτογενές αποτέλεσμα, βελτιωμένο θα είναι και το αποτέλεσμα για το χρέος, για το οποίο ο προϋπολογισμός προέβλεπε τη μείωσή του στο 158,9% του ΑΕΠ, από 194,5% του ΑΕΠ το 2021.
Βέβαια, βασικός λόγος της μείωσής του ως αναλογία του ΑΕΠ ακόμα και κάτω από 157% του ΑΕΠ, δεν είναι άλλος από τον υψηλό πληθωρισμό.
Τα οφέλη από την επενδυτική βαθμίδα
Στα 900 εκατομμύρια ευρώ υπολογίζεται ότι μπορεί να φτάσει το ετήσιο δημοσιονομικό όφελος από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας που θα οδηγήσει σε χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή αναμένεται πως θα έχει πολλαπλασιαστική θετική επίδραση για την οικονομία και τις επενδύσεις.
Εκτός από την υποχώρηση που εκτιμάται ότι θα υπάρξει στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, ενισχύει το κύρος της ελληνικής οικονομίας, καθώς θα σημάνει το τέλος μιας δύσκολης περιόδου για τη χώρα εν μέσω τριών μνημονίων και μιας 4ετίας σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
«Συνολικότερα, η είσοδος στην επενδυτική βαθμίδα θα σηματοδοτήσει στους διεθνείς επενδυτές, είτε ενδιαφέρονται για έμμεσες επενδύσεις (μετοχές, ομόλογα), ή και για άμεσες επενδύσεις, ότι η Ελλάδα είναι πλέον ένας αξιόπιστος και ασφαλής επενδυτικός προορισμός, διευκολύνοντας την αύξηση των εισροών επενδυτικών κεφαλαίων, που είναι πολύτιμα στην προσπάθεια της χώρας στον δρόμο προς την ανάπτυξη και την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων.
Με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, τα ασφαλιστικά ταμεία θα έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση στα ελληνικά ομόλογα και θα μπορούν να τα αγοράζουν για αποταμίευση, ενώ θα αναβαθμιστεί και το αξιόχρεο των τραπεζών, οι οποίες θα μπορούν να δανείζονται με πιο χαμηλά επιτόκια από τη διατραπεζική αγορά αλλά και από την ΕΚΤ, με εγγύηση ομόλογα του δημοσίου, τα οποία θα αποτιμώνται στην πραγματική τους αξία. Και εάν οι τράπεζες δανείζονται φθηνότερα, τότε θα είναι φθηνότερος και ο δανεισμός για επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Οι αξιολογήσεις του 2023
Εάν δεν έρθει η πολυπόθητη αναβάθμιση στις 21 Απριλίου, τότε κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους που πρόκειται να ανακοινωθούν πέντε αξιολογήσεις, η επενδυτική βαθμίδα μπορεί να προκύψει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Εφόσον υπάρξουν δύο αναβαθμίσεις από τον οίκο Fitch, αρχικά στις 9 Ιουνίου και στη συνέχεια την 1η Δεκεμβρίου.
- Αν ο καναδικός οίκος DBRS που βαθμολογεί την οικονομία ένα σκαλοπάτι πριν από την επενδυτική βαθμίδα προχωρήσει σε αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου στις 8 Σεπτεμβρίου.
- Αν η Standard and Poors επιλέξει να αναβαθμίσει τη χώρα στις 20 Οκτωβρίου ,αφού έχει ολοκληρωθεί η εκλογική διαδικασία.
- Στις 20 Οκτωβρίου είναι προγραμματισμένη και η ανακοίνωση της αξιολόγησης του οικου Moodys, που είναι ο πιο αυστηρός καθώς βαθμολογεί στην κλίμακα Ba3, τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική. Μάλιστα, αυτή η βαθμολογία είχε δοθεί το Νοέμβριο του 2020 και από τότε δεν έχει αλλάξει.