Σημαντική επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης των μισθών προβλέπει για το 2023 η ΤτΕ στην ετήσια έκθεσή της για την ελληνική οικονομία. Ειδικότερα η κεντρική τράπεζα προβλέπει αύξηση 5% των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας ανά μισθωτό για το 2023 με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καταγράφωντας ιδιαίτερα συγκρατημένες αυξήσεις των μέσων αμοιβών το 2022 σε επίπεδο μόλις 0,3%. Το σύνολο των μισθών προβλέπεται να αυξηθεί με ρυθμό 7% το 2023, στοιχείο που αντανακλά προφανώς και την αύξηση της απασχόλησης όπως και την περαιτέρω μείωση της ανεργίας.
«Το 2023 προβλέπεται ότι η άνοδος της απασχόλησης, αλλά και του ΑΕΠ, θα επιβραδυνθεί σημαντικά, ενώ αξιόλογη θα είναι η επιτάχυνση της αύξησης των αποδοχών, με αποτέλεσμα στασιμότητα της παραγωγικότητας και αισθητή άνοδο του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος», σημειώνει η ΤτΕ στην ετήσια έκθεσή της για την ελληνική οικονομία.
Πόσο αυξήθηκε ο μέσος μισθός το 2022
Αναλύοντας τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ΤτΕ επισημαίνει πως το 2022 η άνοδος των μέσων αμοιβών εργασίας περιορίστηκε στο 0,3%, παρά τη μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού, μειώνοντας έτσι το περιθώριο για μονιμοποίηση των πληθωριστικών πιέσεων, παρατηρώντας ωστόσο πως «ορισμένοι άλλοι δείκτες μισθολογικών μεταβολών υποδηλώνουν ότι ενδεχομένως η αύξηση των αμοιβών ήταν κάπως μεγαλύτερη».
Ειδικότερα, όπως σημειώνει η ΤτΕ, τα τελευταία εθνικολογιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των μέσων αμοιβών, από -0,8% το α΄ και -0,6% το β΄ τρίμηνο, ανέκαμψε σε 1,2% το γ΄ και σε 1,4% το δ΄ τρίμηνο. Παρομοίως, ο ετήσιος ρυθμός του δείκτη μισθολογικού κόστους της ΕΛΣΤΑΤ, από -1,3% το α΄ τρίμηνο, ανέκαμψε σε 0,8% το β΄ τρίμηνο, για να φθάσει το 11,0% το γ΄ τρίμηνο και να υποχωρήσει το δ΄ τρίμηνο στο 4,5% (έτσι, ο μέσος ετήσιος ρυθμός του για το 2022 ήταν 3,8%).
Αύξηση 5,2% έδειξε η Εργάνη
Τέλος, η ετήσια ηλεκτρονική καταγραφή των μισθωτών με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου που γίνεται από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ στο διάστημα μεταξύ αρχών Οκτωβρίου και αρχών Νοεμβρίου δείχνει αύξηση των μέσων ακαθάριστων αποδοχών αυτής της κατηγορίας εργαζομένων κατά 5,2% μεταξύ Οκτωβρίου 2021 και Οκτωβρίου 2022. Πάντως, η ίδια ετήσια καταγραφή έδειχνε αύξηση 6,4% για την προηγούμενη περίοδο (Οκτ. 2020-Οκτ. 2021). Βεβαίως, δεν είναι δυνατόν να αποκλειστεί αναθεώρηση των εθνικολογιστικών στοιχείων από την ΕΛΣΤΑΤ (τα τελευταία, που αναφέρονται εδώ, αποτελούν την πρώτη εκτίμηση για ολόκληρο το 2022), καθώς θα καθίστανται διαθέσιμα περισσότερα δεδομένα
Αυξάνονται οι εργαζόμενοι
Επίσης, αξιόλογη επιτάχυνση εμφάνισε η επέκταση της μισθωτής απασχόλησης (στο 5,1% το 2022). Έτσι, το 2022 οι συνολικές αμοιβές εργασίας αυξήθηκαν κατά 5,4%, αντανακλώντας κυρίως τις εξελίξεις στον επιχειρηματικό τομέα (ετήσιος ρυθμός ανόδου στο εννεάμηνο: 10,8%), ενώ πολύ πιο συγκρατημένη ήταν η αύξηση των συνολικών αμοιβών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης (0,9% στο εννεάμηνο), σύμφωνα με τα στοιχεία των μη χρηματοoικονομικών λογαριασμών των θεσμικών τομέων.
Μια στις τρεις συμβάσεις έδωσε αυξήσεις
Στον επιχειρηματικό τομέα, σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2022 υπογράφηκαν 217 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που αφορούσαν 168.472 μισθωτούς, αναφέρει η έκθεση της ΤτΕ. Από αυτές, 80 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών (ποσοστό 36,8%), ενώ με βάση τις υπόλοιπες οι αποδοχές παραμένουν αμετάβλητες.
Σε επίπεδο επιχείρησης - παρατηρεί η έκθεση της ΤτΕ - σημαντική ήταν η σύμβαση διετούς διάρκειας (έως το 2023) που υπογράφηκε στις 30.9.2021 για τους 27.000 εργαζομένους των Υπεραγορών Σκλαβενίτης και προέβλεπε αυξήσεις κατά 3,0%-5,5% από 1.11.2021 και πρόσθετες παροχές, που επηρέασαν κυρίως το 2022. Επίσης, τον Οκτώβριο του 2022 υπογράφηκε στην Alpha Bank συλλογική σύμβαση που προβλέπει τη χορήγηση το Νοέμβριο εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης 300-800 ευρώ, η οποία θα είναι αντιστρόφως ανάλογη προς το ύψος των αποδοχών, ενώ θα φθάνει τα 2.000 ευρώ για υπαλλήλους με αυξημένες ανάγκες.
Ακόμη, στις 6.12.2022 η γαλακτοβιομηχανία Δέλτα ανακοίνωσε αυξήσεις από 1.1.2023 κατά 5%-12%, που αφορούν το 90% των 1.000 εργαζομένων της και που είναι αντιστρόφως ανάλογες προς το ύψος των αποδοχών τους. Εξάλλου, σε κλαδικό επίπεδο, υπογράφηκε στις 4.4.2022 η τριετούς διάρκειας συλλογική σύμβαση των τραπεζών, που προβλέπει αυξήσεις 2% από 1.10.2022, 1% από 1.12.2023 και 2,5% από 1.12.2024, ενώ η διετούς διάρκειας συλλογική σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων που υπογράφηκε το Δεκέμβριο του 2022 προβλέπει αυξήσεις 5,5% από 1.1.2023 και 5,0% από 1.1.2024. Τέλος, τον Ιούνιο του 2022 ο Υπουργός Εργασίας κήρυξε υποχρεωτική την κλαδική συλλογική σύμβαση για τους εργαζομένους σε επιχειρήσεις επισιτισμού.
►Διαβάστε επίσης: Γ. Στουρνάρας: Ανθεκτικές οι τράπεζες παρά τις νέες προκλήσεις - «Κλειδί» η διατηρήσιμη κερδοφορία
Εξάλλου, οι κατώτατοι μισθοί αυξήθηκαν κατά 2% από 1ης Ιανουαρίου και κατά 7,5% από 1ης Μαΐου 2022 (η μέση ετήσια αύξησή τους ήταν 7,2%) και κατά 9,4% από 1.4.2023 (που συνεπάγεται –αν δεν υπάρξει άλλη αύξηση– μέση ετήσια αύξηση 9,85% το 2023).
Επιχειρηματικά κέρδη
Οπως αναφέρει η έκθεση της ΤτΕ, το εννεάμηνο του 2022, η καλή πορεία της ελληνικής οικονομίας και του τουρισμού, τα μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής κατά την περίοδο της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, αλλά και οι πληθωριστικές πιέσεις, συνέβαλαν στην ιδιαίτερα υψηλή κερδοφορία των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα, το μερίδιο καθαρού κέρδους (που ορίζεται ως ο λόγος του καθαρού λειτουργικού πλεονάσματος προς την καθαρή προστιθέμενη αξία), το οποίο εκφράζει την απόδοση του επιχειρηματικού τομέα σε όρους λειτουργικών κερδών, έφθασε σε ιστορικά υψηλά το εννεάμηνο του 2022 (38,4%), έναντι 33,6% την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
Το ακαθάριστο λειτουργικό πλεόνασμα των επιχειρήσεων σε ονομαστικούς όρους αυξήθηκε περαιτέρω στο 31,2% το εννεάμηνο του 2022 (από 26,2% την αντίστοιχη περίοδο του 2021).
Η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας κατά 26,3%, παρά την αύξηση του εισοδήματος εξαρτημένης εργασίας κατά 12,6%. Αντίθετα, η επίδραση των φόρων μείον επιδοτήσεων στην παραγωγή ήταν σημαντικά αρνητική, καθώς το γ΄ τρίμηνο του 2022 υπήρξε άρση της αναστολής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων και εξάλειψη του μεγαλύτερου μέρους των επιδοτήσεων που σχετίζονταν με την πανδημία.
Ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στο λειτουργικό πλεόνασμα είχαν οι επιχειρήσεις του ενεργειακού τομέα (π.χ. ΔΕΗ), στις οποίες σημειώθηκαν έντονες αυξήσεις τιμών και κερδών (προ της έκτακτης φορολόγησης των κερδών των ηλεκτροπαραγωγών), αλλά και οι επιχειρήσεις της εστίασης και των καταλυμάτων καθώς και της μεταποίησης, που κατέγραψαν σημαντική άνοδο της παραγωγής τους.
Σημειώνεται ότι στην επίτευξη υψηλών μεριδίων κέρδους των επιχειρήσεων την πρόσφατη περίοδο καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισαν τα κυβερνητικά προγράμματα διατήρησης των θέσεων εργασίας, αλλά και η συσσώρευση αποταμιεύσεων των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η οποία συνέβαλε στη δυναμική της καταναλωτικής δαπάνης και ζήτησης παρά την άνοδο των τιμών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
