Το ερώτημα δεν είναι το αν, αλλά το ποιος. Ποιος θα είναι το επόμενο θύμα της τραπεζικής θύελλας που έχει ξεσπάσει! Είναι ένα από τα ελάχιστα σημεία στο οποίο μοιάζουν να συμφωνούν όλοι οι αναλυτές και στις δύο ακτές του Ατλαντικού, παρά το γεγονός ότι οι πολιτικές αρχές και οι εποπτικές τραπεζικές αρχές μοιράζουν σωρηδόν διαβεβαιώσεις περί της αντοχής των συστημάτων και της ετοιμότητας τους να παρέμβουν με όποια μέτρα χρειάζονται.
Το πόσο ευάλωτες και… ευερέθιστες είναι οι αγορές αποδείχτηκε περίτρανα με το ξαφνικό «σεισμό» με επίκεντρο την Deutsche Bank. Οι πάντες προσπαθούσαν να αναζητήσουν την αιτία, ένα ξαφνικό αρνητικό γεγονός που «γκρέμισε» τη μετοχή της και ανέβασε κάθετα τα CDS, πυροδοτώντας ένα ακόμη αρνητικό ντόμινο στις τραπεζικές μετοχές. Όμως, φευ.
Σε αναζήτηση του αδύναμου κρίκου...
«Ηταν μια παράλογη αντίδραση της αγοράς» σχολίασε η Citigroup, συνοψίζοντας την κατάσταση σε μια φράση. Βεβαίως αυτό δεν σημαίνει πως τα… κοράκια των αγορών επέλεξαν τον γερμανικό κολοσσό τυχαία.
Διαβάστε και: Τραπεζική κρίση: Πώς εξηγούν αναλυτές το sell-off των μετοχών και την κρίση στη Deutsche Bank
Είναι γνωστό ότι η τράπεζα έχει περάσει πολύ δύσκολες ημέρες, άλλαξε διοίκηση, δρομολόγησε μια ριζική αναδιάρθρωση με χιλιάδες απολύσεις που προκάλεσαν πολιτικό πρόβλημα μέχρι και στην τότε κυβέρνηση Μέρκελ, όμως παρά την σταθεροποίηση της και την επιστροφή της σε κερδοφορία διαθέτει μια σημαντική έκθεση σε αμερικανικά εμπορικά ακίνητα και ένα πολύ μεγάλο χαρτοφυλάκιο παραγώγων που θεωρούνται μελανά στοιχεία στις εκθέσεις των αναλυτών.
Είναι αυτός λόγος για να θεωρηθεί μια νέα Credit Suisse; Σαφώς και όχι. Σε καμία περίπτωση! Είναι κάτι που έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν όλοι οι διεθνείς αναλυτές, με τον ίδιο τον Καγκελάριο Σολτς να… διαρρηγνύει τα ιμάτια του για το θέμα, κατά τις χθεσινές δηλώσεις του μετά την Σύνοδο Κορυφής.
Βέβαια αυτό από μόνο του αποτελεί τεράστιο πρόβλημα. Οταν ένα… μη θέμα γίνεται θέμα κλυδωνίζοντας τις αγορές κάτι δεν πηγαίνει καλά! Και η ρίζα βρίσκεται βαθύτερα, στα ευάλωτα σημεία του συστήματος και τα κενά στα εποπτικά πλαίσια και τους κανόνες που δημιουργήθηκαν ακριβώς για να εμποδίζουν τέτοια φαινόμενα.
Πολύτιμα μαθήματα...
Με την κατάρρευση της SVB και της Signature Bank μάθαμε πως κάποιοι από τους κανόνες και τα στάνταρ του αμερικανικού εποπτικού πλαισίου, ισχύουν μόνο για τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συνιστούν υψηλό συστημικό ρίσκο και όχι για τις μικρές τοπικές τράπεζες. Και όμως από τις μικρές ξεκίνησε η ζημιά, καθώς πολύ απλά δεν είχαν τις αντοχές για να κρατήσουν στην παρατεταμένη πίεση που δημιούργησε η δυναμική περιοριστική νομισματική πολιτική της Federal Reserve σε ένα διάστημα αυξημένης οικονομικής δυσπραγίας (μετά την πανδημία, ο πόλεμος κλπ).
Η Fed διά στόματος του Τζερόμ Πάουελ παραδέχτηκε τα κενά και… τρέχει τώρα να μελετήσει και να δρομολογήσει τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν. Στο μεταξύ ο κίνδυνος ενός νέου λουκέτου ανάμεσα στην πληθώρα των μικρών τραπεζών παραμένει, με πρώτο προφανή στόχο την First Republic που ακόμη αναζητά απεγνωσμένα… λευκό ιππότη για να την σώσει.
Πλεονέκτημα των Αμερικανών είναι πως είχαν τη δυνατότητα και τους μηχανισμούς να αντιδράσουν γρήγορα, κάτι που η Ευρώπη δεν μπορεί να κάνει, όπως έσπευσε να προειδοποιήσει προ ημερών ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Ιταλίας. Μέσα σε δυο μέρες από την κατάρρευση της SVB, δρομολογήθηκε ένα πακέτο στήριξης που κάλυπτε ακόμη και τις μη εγγυημένες καταθέσεις. Αυτό λογικά θα έπρεπε να ηρεμήσει την αμερικανική αγορά, αλλά τελικά κατέληξε να δημιουργήσει μεγαλύτερο πονοκέφαλο. Το ζήτημα της ασφάλισης των καταθέσεων και δη, των μη εγγυημένων καταθέσεων έγινε το hot θέμα συζήτησης και στις δύο ακτές του Ατλαντικού.
Η Τζάνετ Γέλεν δέχτηκε άγριο… μαρκάρισμα στη Γερουσία την Τετάρτη όταν κλήθηκε να απαντήσει και να απολογηθεί για το τι θα γινόταν αν το Δημόσιο έπρεπε να βρεθεί σε δίλημμα για την εγγύηση όλων των καταθέσεων. Δημοσίευμα του Bloomberg υποστήριξε ότι ήταν ένα από τα σενάρια που μελετούσαν οι αρχές, έστω και σε προσωρινή χρονική βάση προκειμένου να καταλαγιάσει η καταιγίδα. Η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών το αρνήθηκε, εξηγώντας πως μόνο σε ειδικές περιπτώσεις λαμβάνονται τέτοια μέτρα και την ίδια μέρα οι αμερικανικές τραπεζικές μετοχές, κυρίως των μικρών τραπεζών… κράσαραν.
Μία μέρα μετά, αυτή τη φορά σε κατάθεση της σε επιτροπή του Κογκρέσου, η Αμερικανίδα υπουργός τα… μάζεψε δηλώνοντας πως, ναι μεν το σύστημα είναι σταθερό, αλλά οι αρχές είναι έτοιμες να παρέμβουν, όποτε και όπου χρειαστεί, για να λάβουν μέτρα για την ασφάλεια των καταθέσεων. Και σε χθεσινή έκτακτη συνεδρίαση του αμερικανικού Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με διευρυμένη συμμετοχή όλων των αρμόδιων ομοσπονδιακών και τραπεζικών φορέων, η τραπεζική κρίση, η θωράκιση της ρευστότητας και η ασφάλεια των καταθέσεων ήταν το βασικό… μενού.
Το καυτό θέμα της ασφάλισης των καταθέσεων
Το ρίσκο της ρευστότητας και η ασφάλιση των καταθέσεων είναι το κορυφαίο θέμα συζήτησης και στην Ευρώπη, μεταξύ των εποπτικών αρχών, αλλά και των πολιτικών, όπως φάνηκε από τη χθεσινή συζήτηση στη Σύνοδο Κορυφής, όπου γι’ αλλού πήγαινε η ατζέντα κι αλλού κατέληξε..
Διαβάστε και: Λαγκάρντ: Οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι ανθεκτικές - Η ΕΚΤ θα παρέμβει, αν χρειαστεί
Οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές επιμένουν και έχουν δίκιο πως το ευρωπαϊκό σύστημα είναι πολύ πιο ανθεκτικό, όχι μόνο διότι έχει ισχυρή κεφαλαιοποίηση και ρευστότητα, αλλά κι επειδή δεν πάσχει από τα οξύμωρα κενά του αμερικανικού πλαισίου που θεωρούσε τις μικρές τράπεζες ασήμαντες και ακίνδυνες, ώστε να τους θέτει τα ίδια στάνταρ με τις μεγάλες. Και στην περίπτωση της Credit Suisse, οι όποιες παραλήψεις και λάθη στον έλεγχο της και στα… μπερδεμένα οικονομικά της οφείλονται στις ελβετικές αρχές, που θα πληρώσουν τώρα και τον πολύ τσουχτερό λογαριασμό μιας μαύρης τρύπας που ουδείς δεν ξέρει πόσο μεγάλη είναι –ήταν άλλωστε μια εύλογη απαίτηση της UBS ώστε να δεχτεί τον αναγκαστικό της γάμο με την CS. Όμως, αυτό δεν θωρακίζει την Ευρώπη από τις παρενέργειες και τον κίνδυνο μιας μόλυνσης.
Η απόσυρση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης και η συνεχιζόμενη άνοδος των επιτοκίων από την ΕΚΤ δοκιμάζει τις αντοχές της ρευστότητας των τραπεζών της περιοχής και καθιστά σαφώς πιο δύσκολο και ακριβό, ώστε τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις να δανείζονται χρήματα. Η ταχύτατη κατάρρευση της SVB επιβεβαίωσε πόσο αργοί είναι οι μηχανισμοί στην εποχή της ψηφιακής τραπεζικής και των social media, όπου οι καταθέτες διαβάζουν μια είδηση και σε λίγα λεπτά έχουν αποσύρει τα χρήματα τους.
Δημοσίευμα του Bloomberg ανέφερε χθες πως μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ ζητούν να επανεξεταστεί το επίπεδο των καταθέσεων που οι τράπεζες οφείλουν να διαθέτουν κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.
Στο τραπέζι της Συνόδου, η Κριστίν Λαγκάρντ εμφανίστηκε να ζητά μετ’ επιτάσεως την αναζωπύρωση της συζήτησης για την περίφημη Τραπεζική Ένωση, βασικό τμήμα του οποίου αποτελεί η δημιουργία του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης των καταθέσεων. Το λεγόμενο EDIS (European Deposit Insurance Scheme) έχει… βαλτώσει διότι οι πλούσιες χώρες του βορρά θεωρούν αδιανόητο να κληθούν κάποια μέρα να πληρώσουν για την κάλυψη των καταθέσεων των πελατών μιας χρεοκοπημένης τράπεζας του νότου. Προφανώς για την ώρα το κάθε κράτος-μέλος καλύπτεται από τον εθνικό της φορέα, όμως η ύπαρξη μιας πανευρωπαϊκής ομπρέλας δεν θα σήμαινε απλά μεγαλύτερη ασφάλεια για τους καταθέτες, όσο κυρίως μια σοβαρή δικλείδα ασφαλείας που οι αγορές θα γνώριζαν και θα λάμβαναν υπόψη τους στην περίπτωση μιας διαταραχής, ώστε να υπάρξει κλίμα πανικού.
Οι ηγέτες, στην ανακοίνωση τους, έκαναν μεν μνεία στις προσπάθειες για την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, όμως η δέσμευση τους ήταν τόσο αόριστη και γενικόλογη που δύσκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως καθησυχαστική για τις αγορές. Θα δούμε και από Δευτέρα…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
