Η εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων εισαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία μέσω της…χερσαίας οδού, δηλαδή οδικώς μέσω π.χ. Πολωνίας και Ρουμανίας, καθώς και ο εφοδιασμός περισσότερων ποσοτήτων από άλλες χώρες, αποτελούν τις λύσεις για να εξασφαλιστεί επάρκεια σε ορισμένα δημητριακά στην Ελλάδα, μετά την αναστολή εκ μέρους της Ρωσίας της συμφωνίας που επέτρεπε τις εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Στελέχη των βιομηχανιών του κλάδου αλλά και των αρτοποιών ανησυχούν ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις, τόσο σε ό,τι αφορά την επάρκεια, όσο και για περαιτέρω ανατιμήσεις στα προϊόντα που χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη το σιτάρι.
Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν, η περιορισμένη χωρητικότητα και το υψηλό κόστος πετρελαίου που συνοδεύει τη μεταφορά μέσω φορτηγών δεν μπορεί σε κανένα επίπεδο να ανταγωνιστεί τη μεταφορά των προϊόντων μέσω θαλάσσης.
«Μπλοκ» σε 218 πλοία
Σύμφωνα με την ουκρανική κυβέρνηση, έχουν «μπλοκαριστεί» 218 πλοία που δραστηριοποιούνται στις εξαγωγές σιτηρών. Από αυτά, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία:
- 22 είναι φορτωμένα και βρίσκονται «κολλημένα» στα λιμάνια,
- 95 είναι φορτωμένα και έτοιμα να αναχωρήσουν από τα λιμάνια,
- 108 περιμένουν για επιθεώρηση.
Διαβάστε και: Σιτηρά: Εκτίναξη των τιμών μετά την απόσυρση της Ρωσίας από τη συμφωνία για τις εξαγωγές
Σημειώνεται πάντως ότι χθες συνεχίστηκε η μεταφορά ουκρανικού σιταριού μέσω 16 πλοίων από τα τουρκικά χωρικά ύδατα και μάλιστα με αυξημένους όγκους σε σχέση με τον μέσο ημερήσιο όρο, καθώς ξεπέρασαν τους 354.000 τόνους
Συνολικά, περισσότεροι από 9 εκατομμύρια τόνοι καλαμποκιού, σιταριού, προϊόντων ηλίανθου, κριθαριού, ελαιοκράμβης και σόγιας έχουν εξαχθεί στο πλαίσιο της συμφωνίας που υπογράφηκε στις 22 Ιουλίου και τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Αυγούστου.
Σύμφωνα με αναλυτές στο Bloomberg, oι παραγγελίες σιτηρών είχαν ήδη εξαντληθεί λόγω των ανησυχιών ότι η συμφωνία θα λήξει και η Ουκρανία είχε επίσης εκφράσει ανησυχίες για την αυξανόμενη συσσώρευση πλοίων που περιμένουν για επιθεώρηση ως μέρος της συμφωνίας.
Οι ίδιοι αναλυτές τονίζουν δε πως, ενώ οι τιμές των σιτηρών μειώθηκαν τους τελευταίους μήνες, η υψηλή τιμή του δολαρίου έχει οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των προϊόντων σε πολλές χώρες, με τους εισαγωγείς να δυσκολεύονται να πραγματοποιήσουν πληρωμές και τον κίνδυνο των ελλείψεων να αυξάνεται συνεχώς.
Η πρώτη αντίδραση στις... αγορές
Θυμίζουμε ότι η συμφωνία που είχε επιτευχθεί τον περασμένο Ιούλιο -με ημερομηνία λήξης πάντως την 19η Νοεμβρίου- είχε οδηγήσει σε πτώση των διεθνών τιμών τροφίμων κατά 15% από το peak, ωστόσο μετά την τελευταία είδηση οι τιμές για το σιτάρι έφθασαν να ενισχύονται έως και 9% με το... καλημέρα στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων του Σικάγο. Καλαμπόκι και σόγια ακολούθησαν με άνοδο που έφθασε μέχρι το 3%, αν και στη συνέχεια υπήρξε αποκλιμάκωση των τιμών.
Ειδικότερα χθες τα προθεσμιακά συμβόλαια (futures) στο σιτάρι ανέβηκαν έως και τα $8,93/ μπουσέλ -για να υποχωρήσουν στη συνέχεια- αν και στο peak του περασμένου Μαΐου είχαν φθάσει στο ιστορικό ρεκόρ των $12,8.
Οι τελευταίες εκτιμήσεις της UBS
Σε τελευταίο report η UBS ανεβάζει τις εκτιμήσεις της για την τιμή του σιταριού το 2023:
- στα $9,5/μπουσέλ στα τέλη Μαρτίου (από $8,25 πριν),
- στα $9/μπουσέλ στο τέλος α’ εξαμήνου (από $8 ),
- στα $8,5/μπουσέλ στο τέλος του έτους (από $7,5).
Εξετάζοντας τα δεδομένα, ο διεθνής οίκος αναφέρει ότι το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ μείωσε σημαντικά την εκτίμηση για την παραγωγή της χώρας στα 44,9 εκατ. τόνους (από 48,5 εκατ. τόνους που ανέφερε στην προηγούμενη εκτίμηση) τον Οκτώβριο.
Διαβάστε και: Τουρκία: Συνεχίζεται η κυκλοφορία πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα παρά τη ρωσική αποχώρηση από τη συμφωνία για τα σιτηρά
Η ξηρασία κυριαρχεί στις χαμηλότερες περιοχές των Μεσοδυτικών Πολιτειών, με τις καλές έως άριστες βαθμολογίες για την κατάσταση των καλλιεργειών για το χειμερινό σιτάρι πιθανόν να είναι οι χαμηλότερες που έχουν καταγραφεί. Επιπλέον, η χαμηλή στάθμη στον Μισισιπή περιόρισε επίσης τις εξαγωγές.
Οι αναλυτές του οίκου προβλέπουν ότι η παραγωγή της Αργεντινής θα είναι 15-16 εκατ. τόνοι (έναντι 22,5 εκατ. τόνων το 2021-2022) λόγω της έντονης ξηρασίας.
Στην Αυστραλία το φαινόμενο La Niña έχει προκαλέσει εκτεταμένες πλημμύρες στην ανατολική ακτή, γεγονός που αυξάνει τους παγκόσμιους κινδύνους τόσο για την παραγωγή όσο και για την ποιότητα του τελικού προϊόντος.
Τέλος σημειώνεται ότι η παραγωγή της Κίνας και της Ινδίας παρέμεινε αμετάβλητη τον Οκτώβριο, παρά τις χαμηλότερες προβλέψεις για την ξηρασία.
Η εικόνα της αγοράς δημητριακών στην Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά στις τιμές δημητριακών στη χώρα μας, οι αυξήσεις το 2022 είναι σημαντικές σε σχέση με πέρυσι. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, οι τιμές είναι υψηλότερες κατά:
- 48% στον αραβόσιτο ζωοτροφής
- 47,75% στο σιτάρι ζωοτροφής
- 46,15% στο μαλακό σιτάρι
- 35,1% στο κριθάρι ζωοτροφής
- 7,9% στο σκληρό σιτάρι
Η χώρα μας είναι αυτάρκης και εξάγει σκληρό σιτάρι, ενώ έχει έλλειμμα σε μαλακό σιτάρι, ενώ από την Ουκρανία και τη Ρωσία εισάγει και σημαντικές ποσότητες σε καλαμπόκι και κριθάρι.
Στον τομέα της μεταποίησης, θυμίζουμε ότι και στο ξεκίνημα του πολέμου στην Ουκρανία, οι ελληνικές βιομηχανίες αλεύρων είχαν βρει εναλλακτικούς προμηθευτές σε σιτάρι, π.χ. από βαλκανικές χώρες κυρίως, καθώς επίσης και από άλλες χώρες της ΕΕ και τον Καναδά. Βέβαια, σε αρκετές περιπτώσεις η προμήθεια σε πρώτη ύλη γίνεται σε υψηλότερες τιμές, μετακυλίοντας την αύξηση του κόστους στην τελική τιμή των προϊοντων.
Αρνητικές επιπτώσεις σε παραγωγούς, φούρνους και καταναλωτές
Από την πλευρά των Ελλήνων παραγωγών, οι συνεχιζόμενες αυξήσεις του κόστους παραγωγής, δηλαδή σε ενέργεια, μεταφορές και λιπάσματα αλλά και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, απειλούν τη βιωσιμότητα πολλών αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
Επίσης, αυξήθηκαν τα κόστη υλικών συσκευασίας, το εργατικό κόστος, το μεταφορικό κόστος, αυξάνοντας την τιμή του τελικό προϊόντος, πλήττοντας τους καταναλωτές.
Οπως φαίνεται από την κατάσταση της αγοράς, η αύξηση των τιμών στην πρώτη ύλη, σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους της ενέργειας, επηρεάζει αρνητικά την κατανάλωση ψωμιού στη χώρα, η οποία σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς εμφανίζει μείωση κατά 20%, με αρνητικές συνέπειες στον κλάδο της αρτοποιίας.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
