Εξαιρετικά δύσκολοι προδιαγράφονται οι επόμενοι μήνες για τα νοικοκυριά, αφού η ακρίβεια παραμένει εκτός ελέγχου και αναμένεται να λάβει ακόμα πιο εκρηκτικές διαστάσεις, διαβρώνοντας τα χαμηλά εισοδήματα.
10% πάνω οι τιμές
O Οκτώβριος μάλιστα εκτιμάται ότι θα φέρει νέες αυξήσεις σε δεκάδες προϊόντα πρώτης ανάγκης που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ, αφού οι εταιρείες έχουν ήδη στείλει λίστες με τις νέες τιμές που μεσοσταθμικά θα ξεπερνούν το 10% σε σχέση με τις σημερνιές.
Tο ράλι στις τιμές της ενέργειας και τα αλλεπάλληλα κύματα ανατιμήσεων τροφοδοτούν τις πληθωριστικές πιέσεις, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να βάλλονται από τη γενικευμένη ακρίβεια.
Παρά τα σημάδια συγκρατημένης αποκλιμάκωσης που είχε δείξει ο πληθωρισμός τους δύο τελευταίους μήνες του καλοκαιριού, η νέα αύξηση που σημείωσε ο εναρμονισμένος δείκτης στο 12,1%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, δείχνει ότι ο εθνικός δείκτης που πρόκειται να ανακοινωθεί στις 10 Οκτωβρίου θα αυξηθεί πολύ περισσότερο από το 11,4% του Αυγούστου.
Προάγγελο νέων πληθωριστικών πιέσεων συνιστούν τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή για τις τιμές παραγωγού στη βιομηχανία τον Αύγουστο. Συμφώνως προς τα στοιχεία, ο Γενικός Δείκτης Τιμών Παραγωγού στη βιομηχανία σημείωσε εκρηκτική άνοδο 39,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη του Αυγούστου 2021, έναντι αυξήσεως 13,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2021 με το 2020.
Αλλά και σε μηνιαία βάση ο ίδιος δείκτης τον Αύγουστο του 2022 αυξήθηκε κατά 2,7% συγκριτικώς προς τον δείκτη του Ιουλίου 2022, έναντι μείωσης 0,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών του έτους 2021.
Επίμονος ο πληθωρισμός
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε δηλώσεις του χθες προέβλεψε ότι θα είναι υψηλός ο πληθωρισμός και επίμονος, αλλά και σε όλη την Ευρώπη θα είναι υψηλός. «Εχουμε ένα εξωγενές πρόβλημα, που απαιτεί ευρωπαϊκές λύσεις. Από το δεύτερο τρίμηνο του 2023 θα ξεκινήσει η αποκλιμάκωση του υψηλού πληθωρισμού, κατά το βασικό σενάριο», είπε ο υπουργός Οικονομικών.
Παρά τις συνεχείς αναθεωρήσεις των προβλέψεων για τον φετινό πληθωρισμό, που ξεκίνησαν από το 0,8% και φαίνεται ότι θα καταλήξουν στο 9%, το οικονομικό επιτελείο καταρτίζει τον προϋπολογισμό του 2023 με εκτίμηση για υποχώρηση της ακρίβειας στο 3%, όταν οι τελευταίες ευρωπαϊκές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 5,5%.
Γεγονός είναι πάντως ότι ο υψηλός πληθωρισμός αποκτά πιο επίμονα χαρακτηριστικά, αφού, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, το υψηλό ενεργειακό και διατροφικό κόστος διαχέεται στις συνιστώσες του πυρήνα του πληθωρισμού, δηλαδή στις υπηρεσίες και στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά.
Τονίζεται, επίσης, ότι οι αυξήσεις των τιμών, ιδίως στα αγαθά με ανελαστική ζήτηση, έχουν διανεμητικές επιδράσεις, πλήττοντας περισσότερο τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, με αποτέλεσμα αυτά να μειώνουν τόσο τις αποταμιεύσεις τους για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους όσο και την καταναλωτική τους δαπάνη.
Καμπανάκι από το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής
Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, ένας κίνδυνος για την ελληνική οικονομία προέρχεται από τον πληθωρισμό που, παρά τη θετική του επίδραση στα δημόσια οικονομικά, αποτελεί τη βασική αιτία διάβρωσης των πραγματικών εισοδημάτων, που η ονομαστική τους αύξηση υπολείπεται του ρυθμού αύξησης των τιμών.
Πρόκειται ουσιαστικά για τους μισθούς, τις συντάξεις και επιχειρηματικά εισοδήματα σε κλάδους που αδυνατούν να προσαρμόσουν τις τιμές τους στο γενικό επίπεδο. Αυτή η συνθήκη θέτει ένα δίλημμα πολιτικής, αναφορικά με την αύξηση των ονομαστικών εισοδημάτων ώστε να καλύψουν τις αυξήσεις των τιμών.
Από τη μια πλευρά, η γενικευμένη αύξηση των μισθών (πέρα από την άνοδο του κατώτατου μισθού) θα ανατροφοδοτούσε τις πληθωριστικές πιέσεις, ενώ από την άλλη πλευρά η μη αύξησή τους περιορίζει σημαντικά την αγοραστική δύναμη των μισθωτών. Θα πρέπει, επομένως, να σταθμιστούν οι συνέπειες και να ληφθεί μέριμνα ώστε να αποτραπούν οι εισοδηματικές απώλειες, ιδίως στους χαμηλόμισθους, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι δεν θα υπάρξει πληθωριστική ανατροφοδότηση και απώλεια ανταγωνιστικότητας.
Ο δεύτερος κίνδυνος προέρχεται από την αντίδραση των κεντρικών τραπεζών στον υψηλό πληθωρισμό. Ενώ τα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν έχουν καταφέρει ακόμα να συμφωνήσουν σε μια συντονισμένη στρατηγική για την αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους, η ΕΚΤ προχώρησε πρόσφατα σε δεύτερη αύξηση του βασικού της επιτοκίου, ευθυγραμμιζόμενη με τις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες των αναπτυγμένων οικονομιών.
Η μεταστροφή της νομισματικής πολιτικής μετά από μια μακρά περίοδο χαμηλών επιτοκίων αναμένεται να επιδράσει αρνητικά στο σύνολο των οικονομιών της Ευρωζώνης και να επιβραδύνει τους ρυθμούς μεγέθυνσης.
Ιδιαίτερα αρνητική θα είναι η επίπτωση σε χώρες με υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, όπως η Ελλάδα, που μέχρι πρότινος ήταν σχετικά ευνοημένες από τον υψηλό πληθωρισμό, παρά την πρωτοβουλία της ΕΚΤ μέσω του Μηχανισμού Προστασίας Μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής (Transmission Protection Instrument - TPI).
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
