Μια σειρά από παροχές ή επιδόματα που χορηγήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2020 στο πλαίσιο αντιμετώπισης των παρενεργειών της υγειονομικής κρίσης ή της άσκησης της κοινωνικής πολιτικής, είναι αφορολόγητα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους φορολογούμενους προκειμένου να μειώσουν ή να εξαλείψουν την όποια επιβάρυνση των τεκμηρίων.
Επιπλέον, με την παροχή ορισμένων ενισχύσεων, όπως είναι οι αναστολές συμβάσεων και οι επιστρεπτέες προκαταβολές που είναι επίσης αφορολόγητες, τα φορολογητέα εισοδήματα χιλιάδων φυσικών προσώπων θα μειωθούν σημαντικά με αποτέλεσμα να μην πληρώσουν φόρο ή να έχουν μεγάλη επιστροφή φόρου για το 2020. Ανάμεσα σε αυτούς που θα έχουν φορολογικό όφελος είναι και οι ιδιοκτήτες ακινήτων αφού από τον Νοέμβριο και μετά η αποζημίωση που θα λάβουν για τα «κουρεμένα» ενοίκια δεν θα συμψηφίζεται με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, αλλά είναι αφορολόγητη και πιστώνεται απευθείας στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Ειδικότερα, οι παροχές και τα επιδόματα που δόθηκαν το 2020 και είναι αφορολόγητα είναι τα ακόλουθα:
- Η αποζημίωση των 800 και 534 ευρώ που δόθηκε σε εργαζόμενους με αναστολή συμβάσεως εργασίας είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.
- Αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη είναι η αποζημίωση που θα λάβουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων από το Δημόσιο για την υποχρεωτική μείωση των ενοικίων τους μήνες Νοέμβριο και Δεκεμβριο.
- Η ενίσχυση με τη μορφή της «επιστρεπτέας προκαταβολής» είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε οφειλή. Χαρακτηρίζεται ως επιστρεπτέα διότι, είτε εις ολόκληρον, είτε μερικώς (συναρτάται με τη βιωσιμότητα της επιχείρησης), θα επιστραφεί στο κράτος με εξαιρετικά χαμηλό επιτόκιο.
- Η δωρεά χρημάτων από τους γονείς στα παιδιά για την απόκτηση πρώτης κατοικίας θα φορολογείται με βάση την κλίμακα της γονικής παροχής που προβλέπει αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ.
- Η έκτακτη αποζημίωση εποχικά εργαζομένων χωρίς δικαίωμα υποχρεωτικής επαναπρόσληψης απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης δεν κατάσχεται ούτε συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα νομικά πρόσωπα των τελευταίων και τα ασφαλιστικά ταμεία, όπως επίσης δεν κατάσχεται από πιστωτικά ιδρύματα για οφειλές προς αυτά ούτε συμψηφίζεται με οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό, οικογενειακό εισόδημα.
- Τα επιδόματα ανεργίας που καταβάλλονται στους δικαιούχους δεν φορολογούνται, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του άνεργου δεν υπερβαίνει ετησίως τις 10.000 ευρώ. Τα ποσά αυτά δηλώνονται στους κωδικούς 661-662, για τον υπόχρεο και την σύζυγο αντίστοιχα, του έντυπου της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1). Στα επιδόματα - βοηθήματα ανεργίας συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων: επίδομα τακτικής ανεργίας, επίδομα μακροχρόνια ανέργων, ειδικό εποχικό βοήθημα, ειδικό βοήθημα μετά τη λήξη επιδόματος ανεργίας, ειδικό βοήθημα μετά από τρίμηνη παραμονή στο μητρώο του ΟΑΕΔ, που λαμβάνουν οι επί τρεις μήνες άνεργοι, όταν δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις τακτικής επιδότησης.
- Αμοιβές που καταβλήθηκαν σε μισθωτούς και αφορούν αποζημίωση εξόδων διαμονής και σίτισης, ημερήσια αποζημίωση, αποζημίωση εξόδων κίνησης και επίδομα βιβλιοθήκης. Οι αμοιβές αυτές δεν θεωρούνται εισόδημα επειδή καταβάλλονται προκειμένου να αποζημιωθεί ο υπάλληλος για τα έξοδα που πραγματοποίησε για λογαριασμό της υπηρεσίας του.
- Το Επίδομα Στέγασης, για νοικοκυριά που διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία ή επιβαρύνονται με το κόστος εξυπηρέτησης στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας, δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος.
- Οι ακόλουθες παροχές που χορηγεί και διαχειρίζεται ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ): α) Τα έξοδα κηδείας, β) Οι παροχές και οι υπηρεσίες του Λογαριασμού Αγροτικής Εστίας. Το επίδομα κίνησης για τους παραπληγικούς, τους τετραπληγικούς και τους ακρωτηριασμένους. Το διατροφικό επίδομα για τους νεφροπαθείς, τους μεταμοσχευμένους πνευμόνων και μυελού των οστών, καθώς και τους αλλοδαπούς και ομογενείς νεφροπαθείς, μεταμοσχευμένους καρδιάς, ήπατος. Η οικονομική ενίσχυση των ατόμων με βαριά αναπηρία. Η οικονομική ενίσχυση των ατόμων με βαριά νοητική υστέρηση. Η οικονομική ενίσχυση παραπληγικών – τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανασφάλιστων και ασφαλισμένων του Δημοσίου. Η ενίσχυση ατόμων με συγγενή αιμολυτική αναιμία (μεσογειακή δρεπανοκυτταρική μικροδρεπανοκυτταρική κ.λπ.) ή συγγενή αιμορραγική διάθεση (αιμορροφιλία κ.λπ.), Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS).