Σειρά ενεργειών προτείνει ο Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ) μετά την ολοκλήρωση της γενικής συνέλευσης που πραγματοποιήθηκε χθες, υπό το βάρος των μεγάλων αυξήσεων που παρατηρούνται στις πρώτες ύλες και τα υλικά στις κατασκευές.
Οπως αναφέρεται, «οι αλλεπάλληλες κρίσεις που τα τελευταία χρόνια επηρέασαν τη χώρα μας, οικονομικά, υγειονομικά και λόγω της πρόσφατης συνεχιζόμενης πολεμικής σύρραξης, λειτούργησαν και συνεχίζουν να λειτουργούν αρνητικά σε όλους τους τομείς και σε πολύ μεγάλο βαθμό και στον κατασκευαστικό κλάδο».
Σημειώνεται πως η περαιτέρω αύξηση των τιμών, ιδιαίτερα σε υλικά, δημιουργεί εξαιρετικά μεγάλη επιβάρυνση στο κόστος των εκτελούμενων έργων. Σε συνδυασμό με τη συγκυρία της διετούς υγειονομικής κρίσης που επίσης ταλαιπώρησε τον κλάδο, είναι απαραίτητο να γίνουν οι απαιτούμενες ενέργειες καθώς απαιτείται, όπως αναφέρεται, μεγάλη αναπτυξιακή δραστηριότητα σε όλους τους τομείς.
Τα αναγκαία μέτρα
Στις άμεσες ενέργειες ο ΣΤΕΑΤ προτείνει για τους προς έκδοση προσωρινούς συντελεστές αναθεώρησης που ανακοινώθηκε ότι θα εκδοθούν για το δ’ τρίμηνο του 2021, πως πρέπει να αναφέρονται σε τιμές που να ανταποκρίνονται στις πραγματικές αυξήσεις του κόστους κατασκευής των δημοσίων έργων και να προχωρήσει η σχετική διαδικασία έκδοσής τους άμεσα.
Επίσης, ζητείται η απολογιστική αποζημίωση της αξίας ορισμένων βασικών υλικών που ενσωματώνονται στα έργα και υπόκεινται σε σημαντικές διακυμάνσεις τιμών, που, όπως ανακοινώθηκε, περιλαμβάνει την άσφαλτο και το PVC, πρέπει να συμπληρωθεί περιλαμβάνοντας και τον σίδηρο σε όλες τις μορφές του που χρησιμοποιείται στα έργα, τον χαλκό καθώς και τα υλικά από παράγωγα του πετρελαίου, που παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις τιμών.
Παράλληλα ζητείται η άμεση αναπροσαρμογή των προϋπολογισμών όλων των υπό δημοπράτηση έργων, σε όλες τους τις μορφές, με ιδιαίτερη έμφαση στους προϋπολογισμούς των έργων παραχώρησης και ΣΔΙΤ.
Ο ΣΤΕΑΤ αναφέρει ότι η προτεινόμενη από το υπουργείο Υποδομών επείγουσα ρύθμιση για την πυροσβεστική αντιμετώπιση των συνεπειών της αύξησης των τιμών των υλικών πρέπει να επεκταθεί σε όλα τα εκτελούμενα και προς εκτέλεση έργα στη χώρα και ιδιαίτερα για τα εκτελούμενα σημαντικά για την εθνική οικονομία έργα παραχώρησης. Η επείγουσα ρύθμιση πρέπει να συμπεριλάβει όλα τα έργα, ανεξαρτήτως φορέα υλοποίησης, βασιζόμενη στο γεγονός της πλήρους ανατροπής της οικονομικής ισορροπίας των ήδη υπογεγραμμένων συμβάσεων εξαιτίας των απρόβλεπτων και βλαπτικών για τους αναδόχους γεγονότων.
Λειτουργία της εταιρείας ΠΡΟΤΙΤΕΜ
Ο ΣΤΕΑΤ ζητά την όσο το δυνατόν πιο άμεση λειτουργία λειτουργία της Εταιρείας Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών (ΕΠΤΤΕΜ) και του Παρατηρητηρίου Τιμών, ώστε η αντιμετώπιση του θέματος των τιμών να μη γίνεται ευκαιριακά και αποσπασματικά με έκτακτα μέτρα όταν παρουσιάζεται πρόβλημα, αλλά ορθολογιστικά, συστηματικά και με διαφάνεια.
Ο ΣΤΕΑΤ σε συνεργασία με άλλες εργοληπτικές οργανώσεις προχωρά στη χρηματοδότηση για τη διαμόρφωση αντικειμενικών αναλύσεων τιμών σε 400 περίπου άρθρα εργασιών και θα θέσει το αποτέλεσμα υπόψη του ΥΠΟΜΕ, επιζητώντας να προχωρήσει στις απαραίτητες ρυθμίσεις που εντάσσονται στις ενέργειες που προαναφέρθηκαν, με νομοθετική κατοχύρωση του μηχανισμού παραγωγής συντελεστών αναθεώρησης από επικαιροποιημένο σύστημα αναλύσεων κόστους εργασιών των παραπάνω 400 περίπου άρθρων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Η ως άνω εργασία, πέραν της χρησιμοποίησης των αποτελεσμάτων της μέχρι την εφαρμογή της ΚΥΑ, θα αποτελέσει και στοιχείο που θα ληφθεί υπόψη από την Εταιρεία Προδιαγραφών και Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Μελετών.
Οι ως άνω προσωρινές αναλύσεις θα πρέπει να εφαρμόζονται σε όλες τις δημόσιες συμβάσεις έργων καθώς και στις συμβάσεις παραχώρησης και τις συμβάσεις που εμπεριέχουν συντήρηση και λειτουργία μέχρι τη λειτουργία της Εταιρείας Τιμολόγησης.
Τι ζητείται για παραχωρήσεις, Πρότυπες Προτάσεις και Ταμείο Ανάκαμψης
Παράλληλα ζητείται να μην υπάρχουν όρια προϋπολογισμού για τις Πρότυπες Προτάσεις και να επανεξεταστεί η κατανομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης με ενίσχυση των πόρων που διατίθενται και ανήκουν σε έργα του υπ. ΥΠΟΜΕ, με έμφαση και στον τομέα των κατασκευών και μάλιστα σε έργα με τα οποία αντιμετωπίζονται μεγάλα και επιδεινούμενα κυκλοφοριακά προβλήματα, τα οποία βρίσκονται μέσα στον βασικό πυρήνα δράσεων αποφυγής περιβαλλοντικών προβλημάτων και των δυσμενών επιπτώσεων στην κλιματική αλλαγή με τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ενώ συνεισφέρουν ουσιαστικά στην παραγωγική διαδικασία.
Λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα και τις συνεπαγόμενες καθυστερήσεις, πρέπει άμεσα να διεκδικηθεί παράταση του προβλεπόμενου χρόνου απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη διασφάλιση της ομαλής περαίωσης των έργων. Επίσης ζητείται η διάθεση προκαταβολής ποσού στα νέα έργα παραχωρήσεων.
Επαναλαμβάνεται η πάγια θέση του ΣΤΕΑΤ που προτείνει πάνω από το ήμισυ των χρημάτων που καταβάλλονται κατά την ανάληψη νέων Έργων Παραχώρησης (Upfront Fee) να διατίθεται για τη χρηματοδότηση αναγκών έργων (απευθείας ή με Πληρωμές Διαθεσιμότητας) με τη διαμόρφωση Ειδικού Ταμείου και το υπόλοιπο να καταβάλλεται για την αποπληρωμή του χρέους, ενώ σήμερα καταβάλλεται το σύνολο.
Η αντιμετώπιση του χρέους πρέπει να γίνεται από πόρους που προκύπτουν από την αύξηση της παραγωγής, που ενισχύεται ουσιαστικά από την εκτέλεση έργων και τις σοβαρές θετικές επιπτώσεις που δημιουργούνται στην οικονομία και όχι με την τυφλή διάθεση πόρων πολύτιμων που επιβλήθηκαν σχεδόν τιμωρητικά υπό άλλες συνθήκες.