Παρατείνεται για τρία χρόνια και μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025 ο βίος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε αργά χθες το βράδυ από το υπουργείο Οικονομικών σε δημόσια διαβούλευση, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Μαϊου 2022, ώστε να κατατεθεί στη συνέχεια στη Βουλή.
Με το σχέδιο νόμου επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, προκειμένου να επαυξηθεί η αποτελεσματικότητα αυτού και συναεπακόλουθα να ισχυροποιηθούν οι μηχανισμοί επίτευξης των στόχων του. Επίσης καταργούνται τα η τριμελής Εκτελεστική Επιτροπή και το 7μελές Γενικό Συμβούλιο και ορίζεται ως όργανο διοίκησης εννεαμελές Διοικητικό Συμβούλιο.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 σκοπός του Ταμείου είναι
α) η συνεισφορά στη διατήρηση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, προς χάριν του δημοσίου συμφέροντος, και
β) η αποτελεσματική διάθεση των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων που κατέχει σε πιστωτικά ιδρύματα, «η οποία συντελείται βάσει στρατηγικής αποεπένδυσης με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα οριστικής και πλήρους υλοποίησης, ο οποίος προσδιορίζεται κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8, και κατ’ αρχήν δεν εκτείνεται πέραν την λήξεων της λειτουργίας του Ταμείου» δηλαδή μέχρι το τέλος του 2025.
Σήμερα το ποσοστό του ΤΧΣ στην Εθνική Τράπεζα είναι 40,39%, στην Πειραιώς 27%, στην Αlpha Bank 9% και μόλις 1,4% στην Eurobank. Εξάλλου το Ταμείο ελέγχει το 62,93% της Attica Bank.
Επίσης, αίρονται οι υφιστάμενοι περιορισμοί των δικαιωμάτων ψήφου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που αντιστοιχούν στις συμμετοχές του (άρθρο 9)
Με το άρθρο 10 προβλέπεται συγκεκριμένη διαδικασία για την υλοποίηση της διάθεσης των συμμετοχών του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με αιτιολογημένη πολιτική αποεπένδυσης που ικανοποιεί τουλάχιστον τις καθορισμένες στον νόμο αρχές.
Ειδικότερα, με απόφαση του διοικητικού συμβούλιου του Ταμείου καθορίζεται ο τρόπος και η διαδικασία διάθεσης («στρατηγική αποεπένδυσης») του συνόλου ή μέρους των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικού ιδρύματος που κατέχει το Ταμείο, Η διάθεση μπορεί να γίνεται τμηματικά ή άπαξ, κατά την κρίση του Ταμείου και σε συμμόρφωση με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Η διάθεση των μετοχών δεν δύναται να γίνει προς επιχείρηση, η οποία ανήκει άμεσα ή έμμεσα στο κράτος σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
To Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου συντάσσει αιτιολογημένη στρατηγική αποεπένδυσης, η οποία περιλαμβάνει το γενικό πρόγραμμα διάθεσης των μετοχών ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων πιστωτικών ιδρυμάτων τα οποία κατέχει το Ταμείο, καθώς και ειδικότερες κατευθύνσεις ανά πιστωτικό ίδρυμα, για τις οποίες λαμβάνονται υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της συμμετοχής του Ταμείου σε αυτό. Η στρατηγική αποεπένδυσης τηρεί τις αρχές του ανταγωνισμού και διέπεται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, από τις ακόλουθες αρχές,:
(α) την οικονομική και λειτουργική βιωσιμότητα του πιστωτικού ιδρύματος,
(β) τις συνθήκες της αγοράς, τις μακροοικονομικές συνθήκες, και τις συνθήκες που διέπουν τον κλάδο των πιστωτικών ιδρυμάτων,
(γ) τις ευλόγως αναμενόμενες συνέπειες της στρατηγικής αποεπένδυσης για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την αγορά και την ευρύτερη οικονομία της χώρας,
(δ) τον σεβασμό στην αρχή της διαφανούς δράσης,
(ε) την αναγκαιότητα κατάρτισης χρονοδιαγράμματος υλοποίησης της στρατηγικής αποεπένδυσης, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τη διάρκεια του Ταμείου,
(στ) την ανάγκη διάθεσης σε εύλογο και έγκαιρο χρονικό διάστημα,
(ζ) την ανάγκη επιστροφής του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα σε καθαρά ιδιωτική μετοχική σύνθεση.
Η στρατηγική αποεπένδυσης περιλαμβάνει προβλέψεις, ενδεικτικά, για τα ακόλουθα:
(α) τις ενδεδειγμένες ανταγωνιστικές διαδικασίες προσφορών και τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε αυτές,
(β) τις απαιτήσεις διαφάνειας και συμμόρφωσης με την νομοθεσία της κεφαλαιαγοράς, και
(γ) τις πιθανές μεθοδολογίες διάθεσης.
Το Δ.Σ του Ταμείου αναθέτει τη σύνταξη εκθέσεως σε ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχα θέματα («σύμβουλος στρατηγικής αποεπένδυσης»)
Προκειμένου να λάβει την απόφαση περί διάθεσης, το Ταμείο λαμβάνει έκθεση από έναν ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο, ο οποίος διαθέτει διεθνώς αναγνωρισμένο κύρος και πείρα σε αντίστοιχες συναλλαγές («σύμβουλος διάθεσης»).
Με το άρθρο 11 τα ειδικά δικαιώματα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας επικαιροποιούνται, προκειμένου να αρθούν οι θεσμικές και νομικές επικαλύψεις που προέκυψαν ως αποτέλεσμα διατάξεων, οι οποίες εισήχθησαν κατόπιν του ν. 3864/2010, και ιδίως της εισαγωγής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού τον Νοέμβριο 2014 για την ευρωπαϊκή τραπεζική εποπτεία.
Ο εκπρόσωπος του Ταμείου στο διοικητικό συμβούλιο πιστωτικού ιδρύματος, στο οποίο έχει παρασχεθεί κεφαλαιακή ενίσχυση έχει
:
α) Το δικαίωμα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του πιστωτικού ιδρύματος:
- σχετικής με τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών και πρόσθετων απολαβών (bonus) προς τον πρόεδρο, τον διευθύνοντα σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του διοικητικού συμβουλίου, καθώς και για όσους έχουν τη θέση ή εκτελούν καθήκοντα γενικού διευθυντή, καθώς και για τους αναπληρωτές τους, για τα πιστωτικά ιδρύματα των οποίων ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς το σύνολο των δανείων και χρεωστικών τίτλων υπερβαίνει το 10%, ή
- που αφορά εταιρικές πράξεις (της παραγράφου 3 του άρθρου 7Α του Ν. ν. 3864/2010) και η οποία απόφαση δύναται να επηρεάσει σημαντικά τη συμμετοχή του Ταμείου στο Μετοχικό Κεφάλαιο του πιστωτικού ιδρύματος.
β) Το δικαίωμα να ζητεί την αναβολή επί 3 εργάσιμες ημέρες της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του πιστωτικού ιδρύματος, προκειμένου να λάβει οδηγίες από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ταμείου. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί έως το πέρας της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του πιστωτικού ιδρύματος.
γ) Το δικαίωμα να ζητεί τη σύγκληση του διοικητικού συμβουλίου.
Κατά την άσκηση των δικαιωμάτων του, ο εκπρόσωπος του Ταμείου στο διοικητικό συμβούλιο, λαμβάνει υπόψη του την επιχειρηματική αυτονομία του πιστωτικού ιδρύματος.
Μπόνους και αμοιβές των στελεχών του
Για όσο διάστημα ο ως άνω δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς το σύνολο των δανείων και χρεωστικών τίτλων υπερβαίνει το 10%, οι σταθερές αποδοχές του πρόεδρου, του διευθύνοντος συμβούλου και των λοιπών μελών του διοικητικού συμβουλίου, καθώς και όσων έχουν τη θέση ή εκτελούν καθήκοντα γενικού διευθυντή, καθώς και των αναπληρωτών τους, δεν μπορούν να υπερβαίνουν το σύνολο των αντίστοιχων αποδοχών του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι πάσης φύσης πρόσθετες μεταβλητές απολαβές (bonus) των ιδίων προσώπων καταργούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του υποβληθέντος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της διαδικασίας εγκρίσεως του προγράμματος κεφαλαιακής ενίσχυσης, σχεδίου αναδιάρθρωσης του πιστωτικού ιδρύματος και μέχρι την ολοκλήρωση αυτού. Ομοίως, για το χρονικό διάστημα συμμετοχής του πιστωτικού ιδρύματος στο πρόγραμμα κεφαλαιακής ενίσχυσης του άρθρου 7 του παρόντος νόμου, οι μεταβλητές αποδοχές μπορούν να λαμβάνουν μόνο τη μορφή μετοχών ή δικαιωμάτων προαίρεσης (stock options).
Αλλαγές στη διοίκηση του ΤΧΣ
Αλλαγές επέρχονται και στην δομή του Ταμείου – με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο όργανα διοίκησης του είναι το 7μελές Γενικό Συμβούλιο και η 3μελής Εκτελεστική Επιτροπή – και ως όργανο διοίκησης όργανο διοίκησης του Ταμείου ορίζεται το Διοικητικό Συμβούλιό, αποτελούμενο από 9 μέλη – 6 μη εκτελεστικά και 3 εκτελεστικά. Τέσσερα, εκ των μη εκτελεστικών μελών του, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου του, επιλέγονται μεταξύ προσώπων με διεθνή εμπειρία σε τραπεζικά θέματα (εφεξής «ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη»). Τις θέσεις των υπολοίπων δύο μη εκτελεστικών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου καταλαμβάνουν ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών και ένας εκπρόσωπος της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου περιλαμβάνουν:
(α) τον Διευθύνοντα Σύμβουλο, ο οποίος επιλέγεται μεταξύ προσώπων με διεθνή εμπειρία σε τραπεζικά θέματα,
(β) ένα μέλος το οποίο υποδεικνύεται από κοινού από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών, και
(γ) ένα μέλος το οποίο επιλέγεται μεταξύ προσώπων με διεθνή εμπειρία σε τραπεζικά θέματα.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος, το εκτελεστικό μέλος (περίπτωση γ) και τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου επιλέγονται, ύστερα από δημόσια πρόσκληση ενδιαφέροντος, από την Επιτροπή Επιλογής η οποία αποτελείται από 6 ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες εγνωσμένου κύρους και ακεραιότητας, εκ των οποίων τρεις συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου, υποδεικνύονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας αντίστοιχα, δύο από τον Υπουργό Οικονομικών και ένας από την Τράπεζα της Ελλάδος. Οι ανωτέρω πέντε θεσμοί και αρχές διαθέτουν από έναν παρατηρητή στην Επιτροπή η θητεία της οποίας ορίζεται για δύο έτη με δυνατότητα ανανέωσης.
Τέλος σε ότι αφορά τις μεταβατικές διατάξεις , την 1η Ιουνίου 2022 το Γενικό Συμβούλιο και η Εκτελεστική Επιτροπή του Ταμείου καταργούνται και η θητεία των μελών του Γενικού Συμβουλίου του Ταμείου παύει αυτοδικαίως και αζημίως.
Μια μέρα πριν, στις 31.5.2022 τα εν ενεργεία μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής του καθίστανται αυτοδικαίως εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, το οποίο συγκροτείται την 1η Ιουνίου 2022, με την εξαίρεση του διορισθέντος από την Τράπεζα της Ελλάδος μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής, το οποίο αντικαθίσταται από μέλος υποδεικνυόμενο από κοινού από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος, το οποίο αναλαμβάνει την ιδιότητα του εκτελεστικού μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου. Εκ των παραμενόντων ως άνω μελών, ο μεν Διευθύνων Σύμβουλος της Εκτελεστικής Επιτροπής καθίσταται Διευθύνων Σύμβουλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, το δε έτερο μέλος αναλαμβάνει τα καθήκοντα εκτελεστικού μέλους Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου.
Τα ανεξάρτητα μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου ορίζονται έγκαιρα εκ των υπηρετούντων μελών του Γενικού Συμβουλίου του Ταμείου κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος, από την Επιτροπή Επιλογής - μετά από αξιολόγηση- και κοινοποιούνται στο Υπουργείο Οικονομικών και το Ταμείο.
Εφόσον κατά την 1η.6.2022 δεν έχει ολοκληρωθεί οιαδήποτε από τις κατά περίπτωση διαδικασίες επιλογής μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου, το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου αναλαμβάνει τα καθήκοντά του και λειτουργεί νομίμως, υπό την προϋπόθεση της νομίμου πληρώσεως των θέσεων τουλάχιστον πέντε μελών του.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
