Παγίωση της τιμής του φυσικού αερίου σε «εμπόλεμες» τιμές - ρεκόρ μέχρι και τα τέλη του 2022, σημαντική αύξηση πάνω από μια ποσοστιαία μονάδα του μέσου ετήσιου πληθωρισμού στην Ευρωζώνη με αποτέλεσμα να φτάσει στο 5% και επιβράδυνση της ανάπτυξης είναι τα σενάρια με τα οποία πλέον δουλεύει το οικονομικό επιτελείο μετά την ένοπλη σύρραξη στην Ουκρανία.
Αυτά αποκάλυψε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του OPEN, αναφερόμενος επίσης στο μείζον θέμα της ακρίβειας και τις πρόνοιες που θα λάβει η κυβέρνηση για την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. «Οι τιμές φαίνονταν ότι θα πέσουν και θα παραμείνουν χαμηλότερα στο δεύτερο 6μηνο του έτους. Σήμερα το βασικό σενάριο είναι ότι η τιμή του φυσικού αερίου θα μείνει στα επίπεδα αυτών των ημερών για όλη τη χρονιά», είπε ο κ. Σταϊκούρας.
Στην φαρέτρα του οικονομικού επιτελείου βρίσκονται 6 μέτρα για την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων του πολέμου, τα οποία κινούνται στο πεδίο της μείωσης της φορολογίας, στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των ευάλωτων νοικοκυριών μέσω της «επιταγής ακρίβειας» αλλά και στη «γενναία αλλά ρεαλιστική αύξηση», όπως χαρακτηριστικά είπε, του κατώτατου μισθού.
Δυσοίωνες προβλέψεις
«Κάθε μέρα είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Αυτή τη στιγμή υπάρχει πολύ μεγάλη αβεβαιότητα και ανησυχία και προφανώς θα υπάρξουν δυσμενείς συνέπειες και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών.
Ο υπουργός Οικονομικών δεν έδωσε λεπτομέρειες για το ποσό και τα κριτήρια για την «επιταγή ακρίβειας», σημειώνοντας ότι αυτό θα αποφασιστεί μέσα στο Μάρτιο και αφού φανεί η εκτέλεση του προϋπολογισμού στο μέτωπο των εσόδων αλλά και ο ακριβής δημοσιονομικός χώρος που προκύπτει, δεδομένης και της μείωσης του ΕΝΦΙΑ που έχει ήδη εξαγγελθεί.
«Σε πόλεμο είμαστε. Δεν έχουμε όλα τα δεδομένα και δεν ξέρουμε πως θα εξελιχθεί η κατάσταση», είπε ο υπουργός Οικονομικών δίνοντας τα «κανάλια» μέσω των οποίων ο πόλεμος θα επηρεάσει την Ευρώπη και την χώρα μας:
- Εμπόριο: «Κάποιες χώρες θα επηρεαστούν περισσότερο και άλλες λιγότερο». Το βασικό πρόβλημα, όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας είναι τα σιτηρά, το κόστος των οποίων αυξάνεται σημαντικά, καθώς Ουκρανία και Ρουμανία παράγουν το 1/3 της παγκόσμιας ζήτησης
- Αβεβαιότητα, που αυξάνει το κόστος δανεισμού, πολύ περισσότερο της Ελλάδας επειδή δεν είναι σε επενδυτικά βαθμίδα
- Πληθωρισμός και επιβράδυνση της ανάπτυξης με βασική πηγή αύξησης του πληθωρισμού το κόστος της ενέργειας. «Κάθε 10% αύξηση της τιμής της ενέργειας αυξάνει 0,2% τον πληθωρισμό», εξήγησε ο κ. Σταϊκούρας προσθέτοντας πως «τις τελευταίες 10 ημέρες το φυσικό αέριο έχει αυξηθεί 100%».
- Δυσμενείς επιπτώσεις στον τουρισμό.
Ο υπουργός Οικονομικών έκανε λόγο για επιπλέον επιβάρυνση «με τα σημερινά δεδομένα» του πληθωρισμού κατά 1 με 1,5 ποσοστιαία μονάδα, με αποτέλεσμα ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη να αυξηθεί όχι 3,5% όπως είχε εκτιμηθεί στις χειμερινές οικονομικές προβλέψεις αλλά πάνω από 5%, πυροδοτώντας δυσμενείς εξελίξεις στο μέτωπο της ανάπτυξης.
Σε όλες αυτές τις πηγές δυσμενών οικονομικών εξελίξεων πρέπει να προσθέσει κανείς και το δημοσιονομικό κόστος που θα απαιτηθεί για να στηριχτούν οι Ουκρανοί πρόσφυγες. Ήδη η Ε.Ε. αποφάσισε την εκταμίευση μιας πρώτης βοήθειας προς την Ουκρανία ύψους 1,2 δις. ευρώ.
Στο επικίνδυνο αυτό κοκτέιλ, όπως τελικά διαμορφώνεται θα πρέπει να προσθέσει κανείς τις αμυντικές δαπάνες αλλά και τις δαπάνες για τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών κι επιχειρήσεων.
Ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε πως στο τραπέζι της κυβέρνησης βρίσκονται έξι μέτρα για την αντιμετώπιση των δυσμενών επιπτώσεων του πολέμου και όσων αυτός προκαλεί στην ελληνική οικονομία, αν και παραδέχτηκε πως ακόμη δεν είναι όλα τα δεδομένα στο τραπέζι και πως «χρειαζόμαστε καθαρότερο διάδρομο για το πως εξελίσσεται». Ειδικότερα:
- Θα συνεχιστεί η επιδότηση λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου καλύπτοντας τμήμα των αυξήσεων. Οι προπολεμικές εκτιμήσεις ανέφεραν πως οι τιμές θα έπεφταν και θα παρέμεναν χαμηλότερα (αν και πολύ υψηλά συγκριτικά με πέρσι) στο δεύτερο 6μηνο του έτους. «Με αυτό το σενάριο οι επιδοτήσεις θα απαιτούσαν πλήρη αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβαση, ενώ θα χρειαζόταν και πόροι από τον προϋπολογισμό πάνω από 500 εκ. Σήμερα το βασικό σενάριο είναι ότι η τιμή του φυσικού αερίου θα μείνει στα επίπεδα αυτών των ημερών για όλη τη χρονιά και συνεπώς θα απαιτηθεί πολύ μεγαλύτερη επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Θα συνεχίσουμε να επιδοτούμε και θα το βλέπουμε κάθε μήνα».
- Βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος του πολίτη. Ο ΥΠΟΙΚ αναφέρθηκε στην εξαγγελθείσα νέα μείωση κατά 350 εκ. ευρώ του ΕΝΦΙΑ η οποία είναι μόνιμη και σωρευτικά φτάνει στο ένα 1 δισ. ευρώ.
- Γενναία αλλά και ρεαλιστική αύξηση του κατώτατου μισθού
- Στοχευμένες ενέργειες προς ευάλωτα νοικοκυριά ανάλογα με τα δημοσιονομικά. Ο ΥΠΟΙΚ απέφυγε να δώσει λεπτομέρειες για τους δικαιούχους και το ποσό της επιταγής ακρίβειας. «Είναι νωρίς ακόμη. Πρώτα μετράμε και μετά. Προς το τέλος του μήνα θα έχουμε εικόνα», είπε ο ίδιος.
- Ριζικές αποφάσεις από την Ευρώπη τις επόμενες εβδομάδες για τον μηχανισμό που θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να βοηθήσουν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις
- Εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς κανόνες
Ο κ. Σταϊκούρας υπογράμμισε ότι η ΕΕ πρέπει άμεσα να λάβει δραστικά μέτρα ώστε να στηρίξει πανευρωπαϊκά τους προϋπολογισμούς νοικοκυριών και επιχειρήσεων και όχι μόνο στο κομμάτι του ενεργειακού κόστους. Επιπλέον, πρόσθεσε ότι πρέπει να δώσει τη δημοσιονομική ευρυχωρία στα κράτη-μέλη για τα μέτρα στήριξης.
Ο υπουργός Οικονομικών, πάντως, επισήμανε ότι τα όποια μέτρα είναι αδύνατον να καλύψουν στο σύνολό του το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν στον προϋπολογισμό τους νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τη γενικευμένη ακρίβεια.
Θετική η μεγάλη εικόνα
Παρά τις δυσμενείς προβλέψεις λόγω του πολέμου, η μεγάλη εικόνα της οικονομίας είναι θετική, είπε ο κ. Σταϊκούρας συμπληρώνοντας πως «με σύνεση και ψυχραιμία και θα καλύψουμε σημαντικό κομμάτι των απωλειών».
Αναφερόμενος στην ανάκαμψη - ρεκόρ ύψους 8,3% που ανακοινώθηκε σήμερα από την ΕΛΣΤΑΤ, ο ΥΠΟΙΚ είπε πως καλύψαμε τις απώλειες του 2020. «Οι επενδύσεις και οι εξαγωγές κινήθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ το 2021, οι τζίροι των επιχειρήσεων ήταν 15 δις. το 2021 πάνω από το 2019, η αύξηση των νέων επιχειρήσεων κινήθηκε στο 40%, η ανεργία έπεσε 4% και οι καταθέσεις αυξήθηκαν 42 δις ευρώ».
Η ανάκαμψη θα είναι ισχυρή και φέτος, παρά τον πόλεμο, εκτίμησε ο ΥΠΟΙΚ, καθώς μπορεί να έχουμε αναταράξεις στον τουρισμό αλλά θα πάει καλά και φέτος. Το όποιο πρόβλημα δεν θα προκύψει από την απώλεια της ρωσικής αγοράς, η οποία ούτως ή άλλως είναι μικρή - 433 εκ. ευρώ το 2019 σε σύνολο 18 δις. ευρώ - αλλά από την υπόλοιπη Ευρώπη και τον κόσμο, λόγω της απώλειας στο διαθέσιμο εισόδημα, λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού.
Ο κ. Σταϊκούρας εκτίμησε μάλιστα πως ο πόλεμος θα φέρει αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη πανευρωπαικά.
Υπάρχει νέος δημοσιονομικός χώρος από το 8,3%;
Ο κ. Σταϊκούρας δεν ξεκαθάρισε αν η ανάκαμψη ύψους 8,3% δημιουργεί, εν τέλει, πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για νέα μέτρα ή αν αυτός έχει πλήρως καλυφθεί με το νέο ψαλίδι στον ΕΝΦΙΑ κατά 350 εκ. ευρώ και από τα μέτρα για τους αγρότες που ανακοινώθηκαν πρόσφατα.
Τις σημερινές ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, τις περιμέναμε, είπε ο ΥΠΟΙΚ, «επειδή είχαμε πρόδρομους δείκτες. Γι αυτό δώσαμε εκτός προϋπολογισμού μέτρα 350 εκατ. ευρώ για τη νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ και για τους αγρότες - κτηνοτρόφους».
Παρόλα αυτά, η τεράστια αύξηση του ενεργειακού κόστους ροκανίζει τα... περισσεύματα και όλα «θολώνουν». Και σε αυτή την εξίσωση πρέπει να προσθέσει κανείς και τις μεγάλες δημοσιονομικές παρεμβάσεις που επιδιώκει να μονιμοποιήσει η κυβέρνηση από το 2023, δηλαδή την αναστολή της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα (με πιθανή την οριστική κατάργηση και για το Δημόσιο και τους συνταξιούχους) αλλά και την μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
