Tην αρχή του τέλους της ενισχυμένης εποπτείας της χώρας θα σημάνει η 13η και προτελευταία αξιολόγηση της οικονομίας που θα εκκινήσει σε επίπεδο επικεφαλής στις 20 Ιανουαρίου.
Κομβικής σημασίας η προτελευταία αξιολόγηση
Εφόσον η κυβέρνηση εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της και όλα εξελιχθούν ομαλά, πλησιάζει η έξοδος, καθώς θα απομένει μία τελευταία αξιολόγηση την άνοιξη για την απαγκίστρωση από το ασφυκτικό καθεστώς των προηγούμενων ετών. Η άρση του ειδικού καθεστώτος στο οποίο βρίσκεται η χώρα από το 2018, μετά το τέλος του τρίτου μνημονίου, θα δείξει ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται πλέον στενή παρακολούθηση και ανακτά την αυτονομία στη χάραξη οικονομικής πολιτικής.
Οπότε η επικείμενη αξιολόγηση έχει κομβική σημασία για την επιστροφή στην κανονικότητα που επιδιώκει να πετύχει η ελληνική κυβέρνηση. Απώτερος στόχος είναι το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας να έρθει τον προσεχή Ιούνιο, με την προϋπόθεση ότι η διπλή κρίση -υγειονομική και ενεργειακή-, που αποτελεί αυτή τη στιγμή έναν μεγάλο παράγοντα αβεβαιότητας, δεν θα ανατρέψει τον σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων. Προς τον σκοπό αυτό, στην κυβέρνηση επιχειρούν να κλείσουν τις μεγάλες εκκρεμότητες, δρομολογώντας μια σειρά από παρεμβάσεις που θα δώσουν το «πράσινο φως» σε μια θετική έκθεση από τους θεσμούς τον προσεχή Μάρτιο.
Οι δεσμεύσεις
Η ατζέντα της 13ης αξιολόγησης και τα χρονικά ορόσημα που έχουν τεθεί προβλέπουν:
- Εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και των εκκρεμών συντάξεων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο αγκάθι που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, με τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας να έχουν σημάνει συναγερμό ώστε να υπάρξει άμεσα απτό αποτέλεσμα. Άλλωστε η παρακολούθηση της προόδου έχει αποφασιστεί να γίνεται σε μηνιαία βάση για την αποφυγή περαιτέρω καθυστερήσεων. Το πρόβλημα είναι μεγάλο και μακροχρόνιο, και είναι μέσα στον κατάλογο με τις εκκρεμείς μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει να ολοκληρώσει η Ελλάδα για να εξέλθει από την ενισχυμένη εποπτεία. Διαφορετικά, η μη τήρηση των νέων δεσμεύσεων θα φέρει παράταση των μεταμνημονιακών περιορισμών. Οι κυβερνητικές δεσμεύσεις προέβλεπαν ότι οι μη συνταξιοδοτικές οφειλές του Δημοσίου θα αποπληρώνονταν έως το τέλος Δεκεμβρίου 2021, ενώ το στοκ των εκκρεμών συντάξεων θα εκκαθαριστεί έως τα μέσα του 2022. Ενδεικτική της σοβαρότητας της κατάστασης ήταν και η απόφαση του υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη να μη δοθούν ή και να ανακληθούν όλες οι άδειες των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ από τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου 2021 μέχρι και την Παρασκευή 7 Ιανουαρίου 2022. Ο κ. Χατζηδάκης θεώρησε ότι η περίοδος είναι εξαιρετικά κρίσιμη και μεγάλη η ανάγκη για την ταχεία έκδοση των συντάξεων και την αντιμετώπιση άλλων εκκρεμοτήτων των ασφαλισμένων.
- Πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη. Ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου έως τον Φεβρουάριο του 2022, μαζί με τις εφαρμόστηκες διατάξεις. Στο clawback αναστροφή των σημαντικών καθυστερήσεων για τα ποσά που πρέπει να εισπραχθούν για το 2020. Όσον αφορά στο νέο νομοθετικό πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων υγείας, το ορόσημο για τα μέσα του 2022 είναι να επιτευχθεί μερίδιο 40% κεντρικών δημοσίων συμβάσεων των συνολικών νοσοκομειακών δαπανών.
- ΕΝΦΙΑ. Η μεταρρύθμιση του νέου ΕΝΦΙΑ πρέπει να ολοκληρωθεί, με τις πληρωμές να ξεκινούν τον Μάρτιο του 2022.Το υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται στην τελική φάση των αλλαγών που θα διέπουν τον νέο φόρο ακινήτων, ενώ ειλημμένη είναι και η απόφαση για έναρξη των πληρωμών τον προσεχή Μάρτιο, ώστε οι φορολογούμενοι να πληρώσουν σε 10 ή 12 δόσεις.
- Επικύρωση των δασικών χαρτών. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου. Στόχος είναι να επικυρωθούν έως τα μέσα του 2022. Τον περασμένο Οκτώβριο το υπουργείο Ενέργειας έδωσε τετράμηνη παράταση προκειμένου να υπάρξουν εσωτερικές διορθώσεις στο περιεχόμενο των δασικών χαρτών αλλά και για να δοθεί μεγαλύτερο περιθώριο στους πολίτες να ασκήσουν αντιρρήσεις.
- Μεταρρύθμιση του λογιστικού σχεδίου. Εχει ολοκληρωθεί το λογιστικό σχέδιο για την κεντρική διοίκηση. Η ανάπτυξη του δεύτερου επιπέδου της λειτουργικής ταξινόμησης είναι ειδική δέσμευση για τα μέσα του 2022.
- Απλούστευση της νομοθεσίας για την αδειοδότηση επενδύσεων. Η παράγωγη νομοθεσία για την απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης των οικονομικών δραστηριοτήτων στον τομέα της εκπαίδευσης προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως τον Ιανουάριο του 2022.
- Χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η μεγάλη εκκρεμότητα έχει να κάνει με την εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη. Οι Αρχές ετοιμάζονται να λάβουν σχετικά μέτρα, μεταξύ άλλων προς βελτίωση της διεκπεραίωσής τους σε συγκεκριμένα δικαστήρια, με σκοπό την εκκαθάριση των εκκρεμών υποθέσεων σε μεγάλο βαθμό εντός του 2022. Οσον αφορά τις εγγυήσεις, παρά την επιτάχυνση κατά το γ' 3μηνο του 2021 των πληρωμών από την πλευρά του Δημοσίου προς τις τράπεζες, όσον αφορά τις εγγυήσεις επί δανείων οι οποίες έχουν καταπέσει, ο ρυθμός εκκαθάρισης εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος των προσδοκιών. Οσον αφορά τους πλειστηριασμούς, οι θεσμοί ζητούν την υιοθέτηση μιας εκτενούς αναθεώρησης του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθώς αναμένεται να επιταχύνει την απόδοση της δικαιοσύνης και να αυξήσει την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών εκτέλεσης, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής ηλεκτρονικών δημοπρασιών. Οι εργασίες συνεχίζονται με στόχο να υπάρξουν βελτιώσεις στην πλατφόρμα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
- ΑΑΔΕ. Το νέο πληροφοριακό σύστημα τίθεται ως στόχος να λειτουργήσει τον προσεχή Απρίλιο.
- Δικαιοσύνη. Αυτή τη στιγμή καταγράφονται καθυστερήσεις στη διαγωνιστική διαδικασία για το ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων και εκτιμάται πως δεν είναι εύκολη υπόθεση η ανάθεση το α' τρίμηνο του 2022.
- Ιδιωτικοποιήσεις. Θα συνεχιστούν με βάση το επικαιροποιημένο για το 2022 σχέδιο αξιοποίησης. Το αναθεωρημένο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ δίνει προτεραιότητα στην προώθηση των διαγωνισμών για τα περιφερειακά λιμάνια. Στο πλαίσιο αυτό, τον Φεβρουάριο αναμένεται η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών για το λιμάνι της Καβάλας, ενώ μέσα στον Μάρτιο για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
- Κοινωνική πρόνοια. Εφαρμοστικές διατάξεις για τον προσδιορισμό της αναπηρίας στις παροχές. Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιλοτικά για δύο χρόνια και θα ενταχθούν σε αυτό 2.000 ωφελούμενοι.
- Δημόσια διοίκηση. Η ολοκλήρωση του συστήματος διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων αναμένεται μέσα στον Ιανουάριο. Θα συλλέγει, θα διαλειτουργεί με άλλα συστήματα του Δημοσίου και θα επεξεργάζεται τα δεδομένα περίπου 3.537 φορέων και 9.131 διαχειριστών.
- Προσλήψεις στο Δημόσιο. Πρέπει να διατηρηθεί σταθερό το συνολικό κόστος της δημόσιας διοίκησης, ώστε να συμβάλει στη διατήρηση συνετής δημοσιονομικής πολιτικής.