Η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο ποσοστό επενδύσεων στην ΕΕ – 10% του ΑΕΠ το 2019, σχεδόν το μισό του μέσου όρου της ΕΕ  – και ένα από τα χαμηλότερα στον κόσμο, μία εξέλιξη που «σφραγίσθηκε» με την κρίση της περασμένης 10ετίας.

Από την ανάλυση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, με τίτλο: «Το επενδυτικό κενό της Ελλάδας», προκύπτει ότι το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στον ιδιωτικό τομέα, με τα ποσοστά τόσο των επιχειρηματικών επενδύσεων όσο και των επενδύσεων των νοικοκυριών να είναι τα χαμηλότερα στην ΕΕ (περίπου 5,5% και 2% του ΑΕΠ, αντίστοιχα).

Οι δαπάνες του δημοσίου για επενδύσεις ήταν σχετικά σταθερές και υψηλότερες κατά περίπου 2 ποσοστιαίες μονάδες από τον μέσο όρο της ΕΕ τις δύο περασμένες 10ετίες, με τη στήριξη των κοινοτικών πόρων. Ωστόσο, το 2011-12 και το 2019 υποχώρησαν κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.

Στα επίπεδα της ΕΕ το κεφαλαιακό απόθεμα

Πριν από την κρίση χρέους, το ποσοστό των επενδύσεων είχε φθάσει έως το 24% του ΑΕΠ με αιχμή την αγορά ακινήτων, αλλά οδήγησε σε μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών . Παρά τη μεγάλη μείωση του ποσοστού επενδύσεων την περασμένη 10ετία, το συνολικό κεφαλαιακό απόθεμα της Ελλάδας κινείται στα επίπεδα του μέσου ευρωπαϊκού όρου.

Ωστόσο, αυτό οφείλεται στο κεφαλαιακό απόθεμα του δημοσίου, το οποίο είναι το τρίτο υψηλότερο στην ΕΕ (ως ποσοστό στο ΑΕΠ), ενώ το ιδιωτικό απόθεμα είναι χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ. 

Το ΔΝΤ τονίζει ότι η αύξηση των επενδύσεων και της παραγωγικότητας είναι απαραίτητη για την ενίσχυση των προοπτικών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και του βιοτικού επιπέδου των  Ελλήνων, ιδιαίτερα καθώς η γήρανση του πληθυσμού θα αποτελεί στο μέλλον ανασταλτικό παράγοντα για την αύξηση του ΑΕΠ. 

Αύξηση του ποσοστού επενδύσεων στο 15%-17% βλέπει το ΔΝΤ

Οι προβλέψεις του Ταμείου είναι ότι τα πραγματικά ποσοστά επενδύσεων θα σταθεροποιηθούν στο 15-17% του ΑΕΠ, σε αντιστοιχία με τα ιστορικά ποσοστά.  Η κυβέρνηση προβλέπει ότι, λόγω του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης, το οποίο συνδυάζει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, το ποσοστό των ιδιωτικών επενδύσεων θα αυξάνεται κατά 20% έως το 2016.  

Τα εμπόδια στις επενδύσεις

Τα προβλήματα που κρατούν χαμηλά τις επιχειρηματικές επενδύσεις είναι κυρίως διαρθρωτικά, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Η έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τις επενδύσεις του 2020 σημειώνει ότι το εμπόδιο που αναφέρεται πιο συχνά είναι το ρυθμιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις, αν και το ποσοστό των επιχειρήσεων που ανέφερε τον λόγο αυτό υποχώρησε στο 86% από 95% το 2019.

Αλλα εμπόδια που ανέφεραν οι ελληνικές εταιρείες είναι το κόστος της ενέργειας (το 70% έναντι 79% το 2019) και οι ρυθμίσεις για την αγορά εργασίας (το 71% από 78%).

Τα χαμηλά ποσοστά κέρδους, τα υψηλά επίπεδα χρέους και οι χρηματοδοτικοί περιορισμοί αναφέρθηκαν επίσης ως παράγοντες που εμποδίζουν τις επενδύσεις.

Εκτός από αυτούς τους παράγοντες, το 92% των εταιρειών σημείωσε ότι η αβεβαιότητα για το μέλλον παραμένει εμπόδιο για τις επενδύσεις, ενώ το 62% ανέφερε και τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση.

Πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις 

Το ΔΝΤ καταλήγει ότι υπάρχει περιθώριο για την επέκταση των δυνατοτήτων επενδύσεων στην Ελλάδα μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και υγιών μακροοικονομικών και χρηματοπιστωτικών πολιτικών.

Τονίζει ότι η κυβέρνηση λαμβάνει μέτρα για να αντιμετωπίσει τα διαρθρωτικά εμπόδια, κάτι που γίνεται και μέσω του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης, αλλά σημειώνει ότι πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις – όπως για τη μεταρρύθμιση του συστήματος απονομής δικαιοσύνης, την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου και την προσαρμογή των συντάξεων για την ενθάρρυνση των ιδιωτικών αποταμιεύσεων και την συμμετοχή στην αγορά εργασίας ατόμων μεγαλύτερη ηλικίας -  θα είναι δυνατό να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες ιδιωτικές επενδύσεις χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο την εξωτερική ισορροπία της οικονομίας.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!