Το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, το οποίο θα κατευθύνει κονδύλια ύψους 17,5 δισ. ευρώ στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων που θα προκύψουν, κατά τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία έως το 2050, ένας από τους σπουδαιότερους στόχους της Ένωσης.
Ωστόσο, δεν ξεκινούν όλοι από την ίδια αφετηρία, ούτε έχουν την ίδια ικανότητα απόκρισης, καθώς μερικά κράτη είναι πιο προηγμένα από άλλα. Επίσης η μετάβαση συνεπάγεται ευρύτερες κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε περιφέρειες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από ορυκτά καύσιμα για ενεργειακή χρήση - ιδίως άνθρακα, λιγνίτη, τύρφη και πετρελαιούχο σχιστόλιθο - ή από βιομηχανίες έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Σε αυτή την περίπτωση ελλοχεύει ο κίνδυνος, αφενός της μετάβασης διαφορετικών ταχυτήτων στην Ενωση, ιδίως αναφορικά στη δράση για το κλίμα και αφετέρου του ανοίγματος της ψαλίδας μεταξύ περιφερειών, γεγονός επιζήμιο για την κοινωνική, οικονομική και εδαφική συνοχή.
Αυτός είναι και ο σημαντικότερος λόγος που θεσπίζεται το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, με προϋπολογισμό ύψους 7,5 δισ. ευρώ, προερχόμενα από το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 κι επιπλέον 10 δισ. ευρώ από το Σχέδιο Ανάκαμψης.
Στη χώρα μας αντιστοιχούν συνολικά 755 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 324 εκατ. ευρώ προέρχονται από την Ενωση και 431 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στήριξη σε περιφέρειες κι εργαζόμενους
Στόχοι του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης είναι να μετριάσει τις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής μετάβασης, παρέχοντας στήριξη στις περιφέρειες και στους εργαζομένους, που πλήττονται περισσότερο, καθώς και να προωθήσει μια ισορροπημένη κοινωνικοοικονομική μετάβαση. Στο πλαίσιο αυτό, οι δράσεις, που θα υποστηρίξει θα πρέπει να συμβάλλουν αμέσως στην άμβλυνση των επιπτώσεων της μετάβασης με τον μετριασμό του αρνητικού αντίκτυπου στην απασχόληση και με την χρηματοδότηση της διαφοροποίησης και του εκσυγχρονισμού της τοπικής οικονομίας.
Στην κατεύθυνση αυτή, θα χρηματοδοτηθεί η αναζήτηση εργασίας, η αναβάθμιση και η απόκτηση νέων δεξιοτήτων, καθώς και η ενεργή ένταξη των εργαζομένων και όσων αναζητούν εργασία στη διαδικασία μετάβασης της ευρωπαϊκής οικονομίας προς την κλιματική ουδετερότητα. Θα στηριχτούν επίσης οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, τα εκκολαπτήρια επιχειρήσεων, τα πανεπιστήμια και τα δημόσια ερευνητικά ιδρύματα, καθώς και τις επενδύσεις σε νέες ενεργειακές τεχνολογίες, στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη βιώσιμη τοπική κινητικότητα.
Στα σχέδια, που θα καταρτίσουν τα κράτη μέλη για τη δίκαιη μετάβαση των οικονομιών τους, θα πρέπει να προσδιορίσουν τις περιοχές, που έχουν πληγεί περισσότερο από την ενεργειακή μετάβαση και να κατευθύνουν σε αυτές το μεγαλύτερο μέρος των πόρων που θα λάβουν από το ταμείο. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στις ιδιομορφίες των νησιωτικών και των απομακρυσμένων περιοχών με το ποσοστό συμμετοχής της συγχρηματοδότησης από την ΕΕ να έχει οριστεί σε 85% το ανώτερο για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, σε 70% για τις περιοχές που βρίσκονται σε διαδικασία μετάβασης και σε 50% για τις πιο ανεπτυγμένες περιοχές.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
