Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) οφείλει να συνεχίσει τη σταδιακή χαλάρωση της νομισματικής της πολιτικής έως ότου το βασικό επιτόκιο φτάσει το 2%, καθώς οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη αυξάνονται και οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν. Αυτή ήταν η θέση που διατύπωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
«Δεν νομίζω ότι η επόμενη συνεδρίασή μας είναι η κατάλληλη στιγμή να συζητήσουμε διακοπή των μειώσεων επιτοκίων», δήλωσε στο POLITICO ο κ. Στουρνάρας από την Αθήνα, τονίζοντας πως «είναι ακόμη πολύ νωρίς».
Τα σχόλιά του φανερώνουν τη σαφή διαφωνία του με την κα Isabel Schnabel, επίσης μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, η οποία την περασμένη εβδομάδα είχε υποστηρίξει ότι το Συμβούλιο πρέπει να εξετάσει εάν πρέπει να διακόψει ή να τερματίσει τις μειώσεις επιτοκίων στην προσεχή συνεδρίαση της 6ης Μαρτίου. Από τον περασμένο Ιούνιο, η ΕΚΤ έχει μειώσει το βασικό επιτόκιο πολιτικής της πέντε φορές, οδηγώντας το από το ιστορικά υψηλό 4% στο 2,75%. Σύμφωνα με την κα Schnabel, που θεωρείται ως το «γεράκι» με τη μεγαλύτερη επιρροή στο Διοικητικό Συμβούλιο, η επίδραση των επιτοκίων στην οικονομική δραστηριότητα έχει πλέον εξασθενήσει.
Η άποψη Στουρνάρα
Ο κ. Στουρνάρας εξέφρασε ξεκάθαρη διαφωνία με την παραπάνω εκτίμηση.
«Ακόμα βρισκόμαστε σε σαφώς περιοριστικό έδαφος», επισήμανε, προσθέτοντας ότι αυτή είναι και η επίσημη θέση της ΕΚΤ. Σύμφωνα με τις ευρύτερες προσδοκίες, η ανάπτυξη θα παραμείνει αδύναμη, ενώ ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα επανέλθει στον επιθυμητό στόχο μέσα στο έτος. «Αν αυτή η κατάσταση συνεχιστεί, θα πρέπει σίγουρα να μειώσουμε κι άλλο τα επιτόκια», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Παρόλα αυτά, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, αν και συνήθως υποστηρίζει απόψεις που τον κατατάσσουν στα «περιστέρια» της νομισματικής πολιτικής, απέφυγε να υιοθετήσει την πρόσφατη εκτίμηση που προέκυψε από έρευνα του Bloomberg. Σύμφωνα με αυτή, μια οριακή πλειοψηφία αναλυτών αναμένει περαιτέρω μείωση των επιτοκίων τον Μάρτιο του 2026, πέρα από τις τρεις επικείμενες μειώσεις των 25 μονάδων βάσης ανά συνεδρίαση.
«Ό,τι κι αν πούμε τώρα για το 2026, θα είναι πολύ πρόωρο», σημείωσε, προσθέτοντας: «Με βάση τα σημερινά διαθέσιμα στοιχεία, αναμένω ότι έως το φθινόπωρο του 2025 τα επιτόκια θα φθάσουν στο 2%, το οποίο θα είναι πιθανότατα το τελικό τους επίπεδο».
Μέχρι την 6η Μαρτίου, η ΕΚΤ πιθανότατα δεν θα διαθέτει ολοκληρωμένη εικόνα για τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικές της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ θα επηρεάσουν την οικονομία της ευρωζώνης, ειδικά όσον αφορά τους δασμούς. Για τον λόγο αυτό, ο κ. Στουρνάρας δεν αναμένει σημαντικές αναθεωρήσεις στις προβλέψεις της ΕΚΤ για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό.
Ωστόσο, προειδοποίησε πως «βλέπουμε ενισχυμένους αντίθετους ανέμους να μας έρχονται από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι οποίοι επιτείνουν την αβεβαιότητα» και ενέχουν κινδύνους για τις προοπτικές ανάπτυξης της ευρωζώνης.
Προκλήσεις
Η συνέντευξη του κ. Στουρνάρα στο POLITICO πραγματοποιήθηκε την ίδια εβδομάδα που δηλώσεις του πρώην Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ΗΠΑ προκάλεσαν ανησυχία στην Ευρώπη. Η Ουάσιγκτον φαίνεται να επιδιώκει αποκατάσταση των σχέσεων με τη Ρωσία, εις βάρος της Ουκρανίας και της υπόλοιπης ηπείρου.
Κατά τη διάρκεια γεύματος στον Ξενώνα της Τράπεζας της Ελλάδος, με θέα την Ακρόπολη, ο κ. Στουρνάρας αναγνώρισε το μέγεθος των προκλήσεων που δημιουργεί η μεταστροφή της αμερικανικής πολιτικής, επιδιώκοντας όμως να εντοπίσει και θετικές προοπτικές.
Εξήγησε πως, αν ο Τραμπ καταφέρει να διαπραγματευτεί μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, η μείωση των τιμών τροφίμων και ενέργειας θα οδηγήσει σε ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, ευνοώντας τελικά την ανάπτυξη. «Ανεξάρτητα από τις λεπτομέρειες της ειρηνευτικής συμφωνίας – και ας αφήσουμε στην άκρη την πολιτική – η ειρήνη σίγουρα θα επιδράσει θετικά στην οικονομία», δήλωσε.
Επιπλέον, υπογράμμισε πως η νέα κατάσταση αποτελεί «μια ευκαιρία για την Ευρώπη ώστε να αναπτύξει αυτόνομη δράση και φωνή», καλώντας σε ενίσχυση των επενδύσεων και της ανταγωνιστικότητας.
Παρόλα αυτά, η απόφαση των ΗΠΑ να αποστασιοποιηθούν από τους ευρωπαίους συμμάχους τους θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ΕΚΤ, εφόσον η Ευρώπη χρειαστεί να αναθεωρήσει τους μηχανισμούς χρηματοδότησης της ασφάλειάς της.
Ποιος θα πληρώσει;
Το ερώτημα που τίθεται είναι: ποιος θα αναλάβει το κόστος; Ο κ. Στουρνάρας αναγνώρισε πως η ΕΚΤ ενδέχεται να δεχθεί πιέσεις ώστε να στηρίξει οικονομικά τους στόχους της ΕΕ. Υπενθύμισε ότι η συνθήκη της ΕΕ επιτρέπει στην ΕΚΤ να στηρίζει ευρωπαϊκές πολιτικές, υπό την προϋπόθεση ότι δεν διακυβεύεται ο στόχος της σταθερότητας των τιμών.
Αντίστοιχα, η ΕΚΤ έχει ήδη αξιοποιήσει τις δυνατότητές της στο πλαίσιο του δευτερεύοντος σκοπού της, υποστηρίζοντας την πράσινη μετάβαση μέσω της αγοράς εταιρικών ομολόγων φιλικών προς το περιβάλλον.
«Για την πράσινη μετάβαση, έχουμε εντολή, καθώς αποτελεί διακηρυγμένο στόχο πολιτικής της ΕΕ. Έχουμε κοινό στόχο πολιτικής για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Αυτό δεν το γνωρίζουμε ακόμη», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας.
«Αν η αύξηση των αμυντικών δαπανών τεθεί ως κοινός στόχος της ΕΕ, τότε θα είμαστε σε θέση να συζητήσουμε πώς μπορεί να συμβάλει η ΕΚΤ στην επίτευξή του», είπε, τονίζοντας ότι αυτή είναι η προσωπική του άποψη. «Σύμφωνα με τη Συνθήκη, οφείλουμε να στηρίζουμε τις πολιτικές της ΕΕ, είναι μέρος της αποστολής μας.»
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
