Ο διπλασιασμός των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων, ώστε να διευρυνθεί η περίμετρος των οφειλετών, αφορά μόνο την υποχρεωτική και αυτόματη αποδοχή της ρύθμισης από τους πιστωτές στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό και όχι γενικά την ευαλωτότητα.
Αυτό επισημαίνεται από το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, απέφυγε σκόπιμα τον όρο «ευάλωτος», ώστε να είναι ξεκάθαρο νομικά ότι οι νέες ρυθμίσεις δεν αφορούν το ενδιάμεσο πρόγραμμα ή τη χορήγηση άλλων επιδομάτων.
Νέα εισοδηματικά όρια και προϋποθέσεις
«Αύξηση των εισοδηματικών και περιουσιακών ορίων, προκειμένου να χαρακτηριστεί ένας οφειλέτης ως επιλέξιμος στο πλαίσιο της υποχρεωτικής αποδοχής του Εξωδικαστικού Μηχανισμού από τους πιστωτές», είναι η ακριβής διατύπωση του υπουργείου.
Προϋπόθεση για την ένταξη παραμένει οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές προς τράπεζες ή servicers να είναι έως 300.000 ευρώ.
Το θέμα της αναθεώρησης των ορίων ευαλωτότητας είχε τεθεί πολλές φορές, ώστε να είναι πιο ρεαλιστικά, δεδομένης και της αύξησης του κατώτατου μισθού. Το όριο των 7.000 ευρώ για ένα μονοπρόσωπο νοικοκυριό περιόριζε σημαντικά τον αριθμό των δικαιούχων.
Με τις νέες ρυθμίσεις, που θα περιληφθούν στο νομοσχέδιο για την κεφαλαιαγορά, το εισοδηματικό κριτήριο για μονοπρόσωπο νοικοκυριό αυξάνεται στα 14.000 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως 42.000 ευρώ (από 21.000 ευρώ), για νοικοκυριά με 5 μέλη και πάνω ή μονογονεϊκές οικογένειες με τρία ανήλικα τέκνα και άνω.
Παράλληλα, μέσω νέων βελτιώσεων, αναμένεται μείωση της αξίας των ακινήτων που λαμβάνει υπόψη ο αλγόριθμος, καθώς και εξορθολογισμός των κριτηρίων του εύλογου ποσοστού κέρδους 10% για νομικά πρόσωπα, ώστε να λαμβάνουν μεγαλύτερο αριθμό δόσεων.
Σκεπτικισμός για τα περιουσιακά όρια
Παρά τις αλλαγές, εκφράζονται ενστάσεις σχετικά με τον διπλασιασμό των περιουσιακών κριτηρίων, που ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού θα διαμορφωθούν από 240.000 έως 360.000 ευρώ.
Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο σκεπτικισμός για τα όρια των καταθέσεων, τα οποία θα κυμανθούν από 14.000 έως 42.000 ευρώ, καθώς εκτιμάται ότι ελλοχεύει ηθικός κίνδυνος, σύμφωνα με πηγές της αγοράς.
Από την άλλη πλευρά, άλλες πηγές εκτιμούν ότι με αυτόν τον τρόπο, οι πιστωτές και κυρίως οι servicers θα αναγκαστούν να αυξήσουν την εγκρισιμότητα των ρυθμίσεων στο 80% και άνω.
Αθέτηση ρυθμίσεων και ευθύνη οφειλετών
Το ποσοστό αθέτησης των ρυθμίσεων του Εξωδικαστικού Μηχανισμού κινείται κοντά στο 30%, δηλαδή στα ίδια επίπεδα με τις διμερείς ρυθμίσεις.
Σε κάθε περίπτωση, ο διπλασιασμός των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων είναι προς όφελος των οφειλετών, οι οποίοι, ωστόσο, διατηρούν το δικαίωμα να απορρίψουν τη ρύθμιση που προσφέρει ο Εξωδικαστικός. Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, θα πρέπει να αναζητήσουν εναλλακτική λύση, ώστε να αποφύγουν δυσάρεστες εξελίξεις.
Πρόταση ρύθμισης πριν τον πλειστηριασμό
Έγγραφη πρόταση ρύθμισης, με κάθε πρόσφορο τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, θα πρέπει να καταθέτει ο πιστωτής (τράπεζα ή servicer) στον οφειλέτη, τουλάχιστον 3 μήνες πριν από τον πλειστηριασμό.
Βασική προϋπόθεση, ωστόσο, για να συμβεί αυτό είναι ο οφειλέτης να έχει εγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα ενημέρωσης του πιστωτή (servicers), παρέχοντας κατ’ ελάχιστον διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τηλέφωνο επικοινωνίας.
Πρόβλημα στην επικοινωνία με τους servicers
Ένα βασικό πρόβλημα που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν οι servicers είναι ότι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με μεγάλο αριθμό οφειλετών.
Ακόμα και μετά την υποχρεωτική δημιουργία πλατφορμών κατά τα πρότυπα του e-banking, ένα σημαντικό ποσοστό δανειοληπτών παραμένει άφαντο, καθώς δεν έχουν επικαιροποιήσει τα στοιχεία επικοινωνίας τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορούν να προχωρήσουν ρυθμίσεις για περίπου 50% των δανειοληπτών, σύμφωνα με στοιχεία του περασμένου Μαΐου, παρόλο που οι πλατφόρμες των servicers λειτουργούν από την 1η Απριλίου 2024.
Η τελευταία ευκαιρία των οφειλετών
Εξαρχής, το μεγάλο στοίχημα είναι η χρήση των ηλεκτρονικών πλατφορμών από τους ίδιους τους οφειλέτες.
Με αυτή τη νέα ρύθμιση, οι οφειλέτες έχουν μια τελευταία ευκαιρία να προχωρήσουν σε ρύθμιση και να αποφύγουν τον πλειστηριασμό.
Το ζητούμενο, ωστόσο, είναι η ρύθμιση να είναι βιώσιμη, δηλαδή να μπορεί ο οφειλέτης να την εξυπηρετήσει σε όλη τη διάρκειά της, ώστε να μην μπει σε νέες περιπέτειες.
→ Διαβάστε επίσης: Εξωδικαστικός: Διπλασιάζονται τα εισοδηματικά κριτήρια για την υποχρεωτική ρύθμιση - Πιο εύκολο το φρένο στους πλειστηριασμούς
Παράθυρο προστασίας για τους ευάλωτους
«Φρένο» στην εκποίηση της κατοικίας τους μπορούν να βάλουν την τελευταία στιγμή και οι ευάλωτοι δανειολήπτες, χάρη στην κατάργηση της αποκλειστικής προθεσμίας των 60 ημερών από την κατάσχεση.
Πλέον, θα μπορούν να υποβάλουν αίτημα ένταξης στο Πρόγραμμα Συνεισφοράς του Δημοσίου, το οποίο εξασφαλίζει ένα ενδιάμεσο καθεστώς προστασίας, μέχρι να μεταβιβαστεί το ακίνητο στον Φορέα Ακινήτων.
Η κατάργηση αυτής της προθεσμίας γίνεται ώστε περισσότεροι ευάλωτοι οφειλέτες να ενταχθούν στο πρόγραμμα προστασίας και να διασώσουν την κατοικία τους.
Σύμφωνα με τη γενική γραμματέα Θεώνη Αλαμπάση, πολλοί οφειλέτες έχαναν την προθεσμία, παρότι μεταξύ κατάσχεσης και πλειστηριασμού μεσολαβούν 7 μήνες. Με την προωθούμενη αλλαγή, θα μπορούν να αιτηθούν υπαγωγή ακόμα και 20 μέρες πριν τον πλειστηριασμό.
Παράταση του ενδιάμεσου προγράμματος
Επιπλέον, το Ενδιάμεσο Πρόγραμμα, το οποίο έληγε τον Μάρτιο, παρατείνεται για 4 επιπλέον μήνες, ώστε να ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες ενέργειες για τη σύσταση και λειτουργία του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!