Μόλις το 2024 οι πραγματικές αμοιβές των εργαζομένων κατάφεραν να επιστρέψουν σε θετικά επίπεδα, μετά από δυο χρόνια πτώσης λόγω του καλπάζοντος πληθωρισμού. Ωστόσο, παρά τις διαδοχικές ονομαστικές αυξήσεις, οι πραγματικές αμοιβές παραμένουν ελαφρώς χαμηλότερες από το 2019.
Αυτό προκύπτει από έκθεση της Eurobank, στην οποία τονίζεται ότι για το σύνολο της πενταετίας 2020-2024 οι ονομαστικές αμοιβές αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 13,2%, ενώ ο ΕνΔΤΚ αυξήθηκε κατά 16,1%, γεγονός που καταδεικνύει τη συνεχιζόμενη πίεση στην αγοραστική δύναμη των εργαζομένων.
Ο πληθωρισμός ανά κλάδο
Βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο 2024 διαμορφώθηκε στο 2,9% (2,4% στην Ευρωζώνη), από 3,7% τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Η ομάδα των ξενοδοχείων-καφέ-εστιατορίων συνεισέφερε 1,2 ποσοστιαίες μονάδες και ακολούθησαν: οι μεταφορές (0,5), η στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, αέριο και άλλα καύσιμα (0,4), η ένδυση και υπόδηση (0,3), η υγεία (0,2), η αναψυχή-πολιτιστικές-δραστηριότητες (0,2), τα άλλα αγαθά και υπηρεσίες (0,1), οι επικοινωνίες (0,1), η εκπαίδευση (0,1), τα αλκοολούχα ποτά και καπνός (0,1), τα διαρκή αγαθά-είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες (0,0) και η διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (-0,1).
Αξίζει να σημειωθεί ότι πληθωρισμός στην κατηγορία της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών διαμορφώθηκε σε αρνητικό έδαφος τον Δεκέμβριο 2024 (-0,5%) για πρώτη φορά από τον Μάιο 2021.
Ακρίβεια, η σωρευτική άνοδος των τιμών
Για το σύνολο του έτους 2024 ο πληθωρισμός στην Ελλάδα αποκλιμακώθηκε στο 3,0% (2,4% στην Ευρωζώνη), από 4,2% το 2023 (5,4% στην Ευρωζώνη), παραμένοντας ωστόσο υψηλότερος από τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Αυτό που χαρακτηρίζεται ως «ακρίβεια» στην καθημερινότητα των πολιτών δεν αποτυπώνεται στον πληθωρισμό ενός έτους αλλά στη σωρευτική άνοδο του επιπέδου των τιμών των τελευταίων ετών. Όπως παρουσιάζεται στον Πίνακα 1.2, η συνολική αύξηση του ΕνΔΤΚ στην Ελλάδα τα 5 τελευταία χρόνια ανέρχεται σε 16,4%, έναντι 20,3% στην Ευρωζώνη.
Στις επί μέρους ομάδες αγαθών και υπηρεσιών η υψηλότερη σωρευτική αύξηση καταγράφεται στη διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά με 32,5% και ακολουθούν: ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (20,7%), στέγαση, νερό, ηλεκτρικό, αέριο και άλλα καύσιμα (17,2%), ένδυση και υπόδηση (15,9%), μεταφορές (13,5%), διαρκή αγαθά-είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες (11,9%), υγεία (10,5%), εκπαίδευση (8,2%), αναψυχή-πολιτιστικές δραστηριότητες (6,4%), άλλα αγαθά και υπηρεσίες (5,6%), αλκοολούχα ποτά και καπνός (3,8%) και επικοινωνίες (-8,7%). Οι υψηλές τιμές των τροφίμων πλήττουν περισσότερο τα νοικοκυριά που βρίσκονται στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, καθότι για αυτά τα νοικοκυριά η βαρύτητα που έχουν τα τρόφιμα στο «καλάθι» τους είναι αναλογικά μεγαλύτερη.
Η εικόνα στους εργαζόμενους
Οι επιπτώσεις της σωρευτικής αύξησης των τιμών στην αγοραστική δύναμη του εισοδήματος των πολιτών που προέρχεται από εξαρτημένη εργασία (dependent employment) αντισταθμίζονται σε έναν βαθμό από την αύξηση των αμοιβών ανά απασχολούμενο. Σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το μέσο μηνιαίο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα το 11μηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2024 μειώθηκε στο 10,1% του εργατικού δυναμικού (τελευταία παρατήρηση στο 9,6% τον Νοέμβριο 2024), από 11,1% το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Την ίδια περίοδο, η μέση ετήσια αύξηση της απασχόλησης επιταχύνθηκε στο 1,9%, από 1,3% την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Βάσει των στοιχείων των εθνικών λογαριασμών, οι πραγματικές αμοιβές ανά απασχολούμενο (σε σχέση εξαρτημένης εργασίας και όχι οι αυτοαπασχολούμενοι) κινήθηκαν ανοδικά το 2024 για πρώτη φορά μετά από δύο έτη συρρίκνωσης.
Πρώτη πραγματική αύξηση αμοιβών
Αν και δεν έχουν ανακοινωθεί τα στοιχεία για το σύνολο του έτους 2024, οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο το 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024 ήταν ενισχυμένες σε ετήσια βάση κατά 7,6%, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον πληθωρισμό. Εντούτοις, για το σύνολο της 5ετίας 2020-2024 οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο καταγράφουν σωρευτική αύξηση 13,2%, δηλαδή άνοδο που δεν ξεπερνά την αντίστοιχη του γενικού επιπέδου των τιμών (16,1% το 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024 σε σύγκριση με το 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019).
Συνεπώς, η ισχυρή αύξηση των ονομαστικών αμοιβών ανά απασχολούμενο και η επιβράδυνση του πληθωρισμού το 2024 οδήγησαν σε αύξηση των πραγματικών αμοιβών ανά απασχολούμενο για πρώτη φορά μετά από μια 2ετία μείωσης. Παρά ταύτα, οι πραγματικές αμοιβές ανά απασχολούμενο παρέμειναν ελαφρά χαμηλότερες σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα (2019).
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
