Η πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ στο Λευκό Οίκο ήταν οδυνηρή για τις εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ. Πλέον οι Βρυξέλλες δεν μένουν με σταυρωμένα χέρια, προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο επανόδου του στην προεδρία των ΗΠΑ: αναπτύσσουν μια εμπορική στρατηγική δύο σταδίων για τη αντιμετώπισή του. Εάν ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος επιστρέψει στον Λευκό Οίκο, θα προσφέρουν μια γρήγορη συμφωνία και στοχευμένη αντεπίθεση αν επιλέξει την επιβολή τιμωρητικών δασμών. Αξιωματούχοι της ΕΕ θεωρούν ότι η προσέγγιση με καρότο και μαστίγιο είναι η καλύτερη απάντηση στην υπόσχεση του Τραμπ να επιβάλει έναν ελάχιστο δασμό 10%, ο οποίος εκτιμούν ότι θα μπορούσε να μειώσει τις εξαγωγές της ΕΕ κατά περίπου €150 δισεκατομμύρια ετησίως.
Οι διαπραγματευτές σχεδιάζουν να προσεγγίσουν την ομάδα του Τραμπ, αν κερδίσει τις εκλογές τον Νοέμβριο, πριν αναλάβει καθήκοντα, για να συζητήσουν ποια αμερικανικά προϊόντα θα μπορούσε η ΕΕ να αγοράσει σε μεγαλύτερες ποσότητες. Αν οι συνομιλίες για βελτίωση του εμπορίου αποτύχουν και ο Τραμπ εφαρμόσει υψηλότερους δασμούς, το τμήμα εμπορίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταρτίζει λίστες εισαγωγών που θα μπορούσε να επιβάλει δασμούς 50% ή περισσότερο.
«Πρέπει να δείξουμε ότι είμαστε εταίρος για τις ΗΠΑ, όχι πρόβλημα,» δήλωσε ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ. «Θα επιδιώξουμε συμφωνίες, αλλά είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε τον εαυτό μας αν χρειαστεί. Δεν θα καθοδηγηθούμε από το φόβο» διαμήνυσε.
Τo μάθημα από την οδυνηρή πρώτη θητεία
Η πρώτη θητεία του Τραμπ μεταξύ 2017 και 2021 ήταν οδυνηρή για την ΕΕ, η οποία έχει ένα σημαντικό πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο αγαθών με τις ΗΠΑ. Αφού ο Τραμπ επέβαλε δασμούς σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου αξίας €6.4 δισεκατομμυρίων από την ΕΕ και αλλού το 2018 για λόγους εθνικής ασφάλειας, η ΕΕ αντέδρασε με δασμούς εξισορρόπησης αξίας €2.8 δισεκατομμυρίων. Κατά το σχεδιασμό των μέτρων, οι Βρυξέλλες επέλεξαν να στοχεύσουν τους βασικούς ψηφοφόρους του Τραμπ με βαρύς δασμούς στο ουίσκι μπέρμπον, τις μοτοσυκλέτες Harley-Davidson και τα σκάφη αναψυχής. Αυτοί οι δασμοί έχουν ανασταλεί μέχρι τον Μάρτιο, στο πλαίσιο μιας προσωρινής συμφωνίας με τη διοίκηση του Μπάιντεν για να παγώσουν οι δασμοί στα μέταλλα.
Το εμπόριο της ΕΕ με τις ΗΠΑ έχει αυξηθεί παρά τους δασμούς του Τραμπ
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, επίτροπος εμπορίου της ΕΕ, δήλωσε στους Financial Times ότι ελπίζει οι δύο πλευρές να αποφύγουν την επανάληψη της παρελθούσας «αντιπαράθεσης». «Πιστεύουμε ότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ είναι στρατηγικοί σύμμαχοι και ειδικά στο τρέχον γεωπολιτικό πλαίσιο, είναι σημαντικό να συνεργαστούμε στο εμπόριο,» είπε. Ωστόσο, πρόσθεσε: «Υπερασπιστήκαμε τα συμφέροντά μας με δασμούς και είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε τα συμφέροντά μας ξανά, αν χρειαστεί».
Ο Λετονός πολιτικός κάλεσε σε «συνεργατική προσέγγιση» και δήλωσε ότι οι Βρυξέλλες είναι ανοιχτές σε «στοχευμένες συμφωνίες» για να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα €156 δισεκατομμυρίων στα αγαθά. Κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, οι Βρυξέλλες αρχικά έκαναν μια συμφωνία για τους αστακούς, ένα βασικό προϊόν της πολιτείας του Μέιν, που ο Τραμπ ήλπιζε να κερδίσει στις προεδρικές εκλογές του 2020. Ήδη είχε επιστρέψει έναν σπάνιο Ρεπουμπλικανό κυβερνήτη και αντιπρόσωπο το 2016. Οι εξαγωγές «υπέφεραν» λόγω μιας πρόσφατης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της ΕΕ και του Καναδά, η οποία μείωσε τις τιμές για τα καναδικά θαλασσινά. Η ΕΕ κατήργησε τους δασμούς στις εισαγωγές ζωντανών και κατεψυγμένων προϊόντων αστακού των ΗΠΑ — καθώς και για όλες τις άλλες χώρες χωρίς συμφωνία εμπορίου, σύμφωνα με τους παγκόσμιους κανόνες. Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ μείωσαν στο μισό τους δασμούς σε μια σειρά προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των κρυστάλλινων γυαλικών και των αναπτήρων τσιγάρων.
Περαιτέρω συμφωνίες ακολούθησαν για το βόειο κρέας και τη σόγια για να ικανοποιήσουν τους ψηφοφόρους του Τραμπ στις Μεσοδυτικές Πολιτείες. Παρ’ όλα αυτά, το ετήσιο εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ διευρύνθηκε σε €152 δισεκατομμύρια το 2020 από €114 δισεκατομμύρια το 2016 όταν ο Τραμπ κέρδισε τις εκλογές. Από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η ΕΕ εισάγει μεγάλες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου για να αντικαταστήσει τις προμήθειες από τη Μόσχα. Το έλλειμμα των ΗΠΑ παρέμεινε σταθερό υπό τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, φτάνοντας τα €156 δισεκατομμύρια το 2023. Ωστόσο, αξιωματούχοι της ΕΕ προειδοποιούν ότι είναι δύσκολο να αυξηθούν σημαντικά οι εξαγωγές των ΗΠΑ, καθώς τείνουν να είναι λιγότερο πολύτιμες από αυτές της ΕΕ. Τα εμπορεύματα κυριαρχούν, ενώ οι κύριες εξαγωγές της ΕΕ είναι φαρμακευτικά προϊόντα, αυτοκίνητα και ακριβά τρόφιμα και ποτά, όπως η σαμπάνια.
Οι δύο μεγαλύτερες εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ είναι τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα μηχανοκίνητα οχήματα
Η οικονομία της ΕΕ αναπτύσσεται επίσης με λιγότερο από το μισό ρυθμό από εκείνον των ΗΠΑ, μειώνοντας τη ζήτηση. Ο Γιαν Χάτζιους, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, προέβλεψε πρόσφατα ότι ένας εμπορικός πόλεμος θα ζημίωνε την ΕΕ περισσότερο από τις ΗΠΑ. Θα κόστιζε το 1% του ΑΕΠ της ΕΕ, σε σύγκριση με το 0,5% των ΗΠΑ. Ωστόσο, θα πρόσθετε επίσης 1,1% στο ποσοστό πληθωρισμού στις ΗΠΑ, σε σύγκριση με το 0,1% στην ΕΕ. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις Βρυξέλλες ελπίζουν ότι ο Τραμπ δεν θα ήθελε να ενισχύσει τον πληθωρισμό όταν οι ψηφοφόροι ανησυχούν για το κόστος ζωής. Όμως, ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος είπε: «Ό,τι κι αν συμβεί αυτή τη φορά, είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι.»
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
