Η αύξηση του κόστους του χρήματος έχει βαριές συνέπειες για τους κρατικούς προϋπολογισμούς παγκοσμίως, με τις δαπάνες για τόκους εξυπηρέτησης του χρέους των αναπτυγμένων οικονομιών να αναμένεται να αυξηθούν 47% φέτος σε σχέση με το 2020 και των αναδυόμενων αγορών κατά 40%, σύμφωνα με τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch.
O Fitch εκτιμά ότι οι χώρες, για τις οποίες κάνει πιστοληπτικές αξιολογήσεις, θα πληρώσουν περίπου 2,3 τρις. δολάρια για τόκους φέτος.
Οι συνολικές ετήσιες δαπάνες για τόκους των αναπτυγμένων χωρών που αξιολογεί ο οίκος ήταν σχετικά σταθερές περί τα 900 δις. δολάρια έως 1 τρις. δολάρια την περίοδο 2007-2021 παρά το γεγονός ότι το διάμεσο επίπεδο του χρέους τους ως ποσοστό στο ΑΕΠ έκανε άλμα περίπου 20 ποσοστιαίων μονάδων στο διάστημα αυτό.
Η εξέλιξη αυτή οφειλόταν βέβαια στα πολύ χαμηλά επιτόκια που επικράτησαν στις αναπτυγμένες αγορές χάρη στη χαλαρή νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών. Αντίθετα, οι πληρωμές τόκων από τις αναδυόμενες αγορές αυξάνονταν αναλογικά με την αύξηση του ποσοστού χρέους τους.
Αντίκτυπος στις περισσότερες χώρες
Ο Fitch αναμένει ότι η αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει τις περισσότερες χώρες του κόσμου, αν και περισσότερο τις αναπτυγμένες, εν μέρει επειδή αυτές είχαν ωφεληθεί προηγουμένως περισσότερο από το χαμηλό κόστος δανεισμού. Η προσδοκία αυτή αντανακλά επίσης τις υποθέσεις που κάνει στο βασικό σενάριο του, σύμφωνα με το οποίο οι κεντρικές τράπεζες των αναπτυγμένων κρατών θα συνεχίσουν τις αυξήσεις επιτοκίων στο β’ εξάμηνο του 2023 λόγω του υψηλού και σταθερού επιπέδου του δομικού πληθωρισμού.
Η τάση στις αναπτυγμένες χώρες επηρεάζεται καταλυτικά από τις ΗΠΑ που είναι και η χώρα με τις μεγαλύτερες εκδόσεις ομολόγων στον κόσμο. Οι δαπάνες 12μήνου για τόκους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης έφτασαν τα 616 δις. δολάρια τον Ιούνιο, ξεπερνώντας, για πρώτη φορά τα 600 εκατ. δολάρια, ενώ είχαν υπερβεί τα 500 εκατ. δολάρια μόλις τον περασμένο Νοέμβριο.
Για τον λόγο αυτό, ο οίκος θεωρεί ότι το αυξημένο βάρος τόκων θα διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα το έλλειμμα του προϋπολογισμού και σε ανοδική τροχιά τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ.
Βαρίδι τα ομόλογα με ρήτρα πληθωρισμού
Η αύξηση των δαπανών για τόκους ήταν ιδιαίτερα σημαντική στη Βρετανία, όπου σε 12μηνη βάση έφτασαν τα 117 δις. στερλίνες τον Μάιο, επίπεδο διπλάσιο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2021. Αυτό εξηγείται από το υψηλό ποσοστό ομολόγων με ρήτρα πληθωρισμού, η οποία επιτάχυνε τη μετακύλιση του πληθωρισμού στο κόστος επιτοκίων παρά τη μεγάλη μέση διάρκεια αποπληρωμής του χρέους της χώρας
Το χρέος με ρήτρα πληθωρισμού αντιστοιχούσε σχεδόν στο 25% του βρετανικού κρατικού χρέους το 2023, ενώ στην Ιταλία, που είναι η επόμενη μεγαλύτερη εκδότρια τέτοιων τίτλων μεταξύ των χωρών της G7, αντιστοιχεί μόλις στο 12%. Η Γαλλία είναι η μόνη άλλη χώρα – μέλος της G7 όπου το ποσοστό των ομολόγων αυτών είναι μεγαλύτερο από 10%.
Ενας μικρός αριθμός αναδυόμενων αγορών έχουν επίσης υψηλά επίπεδα ομολόγων με ρήτρα τιμαρίθμου, μεταξύ των οποίων η Βραζιλία, το Ισραήλ, η Χιλή και η Ουρουγουάη.
Οι προοπτικές του Fitch για το αξιόχρεο είναι πιο ευνοϊκές για τις αναδυόμενες αγορές σε σχέση με τις αναπτυγμένες, εν μέρει επειδή θεωρεί ότι οι τελευταίες αντιμετωπίζουν σχετικά μεγαλύτερη πίεση από την πλευρά των επιτοκίων.
Τα αρνητικά outlook για τις αναπτυγμένες αγορές είναι πέντε περισσότερα σε σχέση με τα θετικά, ενώ για τις αναδυόμενες τα θετικά outlook είναι τρία περισσότερα από τα αρνητικά, αν και στις αναδυόμενες περιλαμβάνονται και όσες έχουν αξιόχρεο ‘Β-‘ για τις οποίες ο Fitch δεν δίνει outlook.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
