Ιδιοκτήτες ακινήτων στην Τουρκία προχωρούν σε άνευ προηγουμένου αυξήσεις των ενοικίων, οι πολίτες είναι σε απόγνωση και νιώθουν απροστάτευτοι, αφού παρά το γεγονός ότι υπάρχει νόμος που προβλέπει πλαφόν στις αυξήσεις, αυτός δεν εφαρμόζεται. Αποτέλεσμα; Καθημερινά σχηματίζονται ουρές στα δικαστήρια, καθώς πέφτουν βροχή οι αγωγές για εξώσεις λόγω διαφωνιών ιδιοκτητών-ενοικιαστών για τις αυξήσεις που μπορεί και να τριπλασιάζουν την αρχική τιμή!
Με δεδομένα τον πρωτοφανή πληθωρισμό της Τουρκίας και την πλήρη αποδυνάμωση της τουρκικής λίρας, δημιουργείται ένα... εύφορο κλίμα για τους ξένους αγοραστές, που σπεύδουν να επενδύσουν τα χρήματά τους στα τουρκικά ακίνητα, με αποτέλεσμα η προσφορά να μειώνεται για όσους Τούρκους κατοίκους αναζητούν κατοικία. Κι όσα είναι διαθέσιμα, είναι για μεγάλα βαλάντια... Ωστόσο, οι έχοντες φρόντισαν να «τραβήξουν» τις αποταμιεύσεις τους και να επενδύσουν σε ακίνητα, με αποτέλεσμα η προσφορά για κατοικίες προς ενοικίαση να συρρικνώνεται ακόμη περισσότερο.
Ζουν τον εφιάλτη
Η Χατιτζέ Ερντάλ έλαβε μια εβδομάδα προθεσμία για να αδειάσει το σπίτι που νοικιάζει, καθώς πρόκειται να γκρεμιστεί. Η Ερντάλ, καθαρίστρια στο επάγγελμα λαμβάνει, όπως και ο σύζυγός της, τον κατώτατο μισθό, κάτι που καθιστά όνειρο θερινής νυκτός την εύρεση νέας κατοικίας στην Κωνσταντινούπολη, όπου οι τιμές των ακινήτων είναι απλησίαστες.
«Βρήκα ένα σπίτι, με ενοίκιο 12.000 λίρες (645 $), ένα άλλο ήταν στις 10.000 λίρες (537 $). δεν μπορώ να το πληρώσω. Τι θα φάω, τι θα πιώ;». Ο σύζυγός της είπε απελπισμένος ότι «Αν ο καιρός ήταν ζεστός, θα έμενα σε μια σκηνή, αλλά ούτε αυτό μπορώ να κάνω. Δεν ξέρω τι θα γίνει».
Η οικονομική αναταραχή που προκαλείται από τον πληθωρισμό, που φθάνει 85%, έχει βυθίσει την Τουρκία σε μια από τις χειρότερες κρίσεις της. Οι εκτοξευόμενες τιμές έχουν κάνει την εύρεση προσιτών κατοικιών για ενοικίαση ή αγορά μια δύσκολη μάχη για πολλούς, ειδικά για τους εκατομμύρια ανθρώπους που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό ύψους 5.500 λιρών (295 $) και με αυτά τα χρήματα αγωνίζονται να καλύψουν το κόστος για φαγητό, ενέργεια και λοιπά έξοδα.
Το αυξανόμενο κόστος κατασκευής και ο πληθωρισμός έχουν εκτοξεύσει τις τιμές των ακινήτων παγκοσμίως, ωστόσο η κρίση στέγασης στην Τουρκία επιδεινώθηκε από την ανορθόδοξη πολιτική του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μειώσει τα επιτόκια παρά τον υψηλό πληθωρισμό. Αυτό ώθησε πολλούς να επενδύσουν σε ακίνητα για να διατηρήσουν τις αποταμιεύσεις τους έναντι του αυξανόμενου πληθωρισμού. Ετσι, η έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών, έχει εκτοξεύσει τις τιμές στα ύψη.
Οι πολίτες επέλεξαν να αγοράσουν ακίνητα αντί να κρατήσουν τις αποταμιεύσεις τους στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους, με χαμηλό επιτόκιο. Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας μείωσε τα επιτόκια στο 9% παρά τον πληθωρισμό που σύμφωνα με ανεξάρτητους οικονομολόγους έφτασε το 170,7% τον Νοέμβριο. Ο Ερντογάν έχει εκφράσει επανελλημμένως την πεποίθηση ότι το υψηλό κόστος δανεισμού οδηγεί σε υψηλότερες τιμές, ενώ οι περισσότεροι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η αύξηση των επιτοκίων είναι το παραδοσιακό αντίδοτο στον πληθωρισμό.
Ρώσοι, Ιρανοί, Ιρακινοί και Ουκρανοί επενδύουν στα ακίνητα της Τουρκίας.
Οι ξένοι αγοραστές έχουν κατακλύσει την τουρκική αγορά ακινήτων, καθώς η τουρκική λίρα, έχει χάσει περίπου το 28% της αξίας της έναντι του δολαρίου ΗΠΑ από την αρχή του έτους. Μάλιστα, μέσω της αγοράς ακινήτων έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν την τουρκική υπηκοότητα .
Οι πωλήσεις κατοικιών σε ξένους επενδυτές αυξήθηκαν κατά 20,4% μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με την Κρατική Στατιστική Υπηρεσία. Η πλειοψηφία των αγοραστών ήταν Ρώσοι πολίτες, ακολουθούμενοι από Ιρανούς, Ιρακινούς και Ουκρανούς.
Η κρίση οδήγησε τον τουρκικό δείκτη τιμών κατοικιών στο 190% τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας. Η ετήσια άνοδος ήταν 212% στην Κωνσταντινούπολη, την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της Τουρκίας.
Απλησίαστα ενοίκια
Ο πληθωρισμός και η αύξηση των τιμών των κατοικιών έχουν οδηγήσει σε άνευ προηγουμένου αυξήσεις στα ενοίκια.
«Είναι η πρώτη φορά που βιώνουμε κάτι τέτοιο, που βλέπουμε τις τιμές να αυξάνονται τόσο πολύ», δήλωσε ο κτηματομεσίτης Kenan Altinay. «Κάθε χρόνο, βλέπαμε διαφορά 20% ή 25%, αλλά φέτος έφτασε το 200%».
Σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τις τιμές υπό έλεγχο, η κυβέρνηση έχει επιβάλει ανώτατο όριο 25% στις αυξήσεις των ενοικίων, αλλά λίγοι ιδιοκτήτες τηρούν το πλαφόν, καθώς προσπαθούν να διατηρήσουν τα κέρδη τους στο ίδιο επίπεδο με τον πληθωρισμό.
Ουρές στα δικαστήρια για αγωγές έξωσης
Ο δικηγόρος Ιντίλ Μπόρα τονίζει ότι τα δικαστήρια έχουν κατακλυστεί με αγωγές έξωσης λόγω διαφωνιών για τις αυξήσεις ενοικίων.
Τα δικαστήρια που είναι επιφορτισμένα με αυτές τις υποθέσεις, έχουν τόσο μεγάλο φόρτο εργασίας που οι ημερομηνίες ακρόασης ορίζονται για πέντε ή δέκα μήνες αργότερα, σύμφωνα με τον δικηγόρο.
Σε απόγνωση οι ενοικιαστές
Η Gunay, μια αρχιτέκτονας, ανησυχεί ότι ο ιδιοκτήτης της θα αυξήσει το ενοίκιό της περισσότερο από ό, τι μπορεί να αντέξει η ίδια οικονομικά.
«Δεν ξέρω τι μας περιμένει τον Ιανουάριο», είπε. «Ή το ενοίκιο μας θα τριπλασιαστεί ή (ο ιδιοκτήτης) θα βάλει το σπίτι προς πώληση».
Το κόστος του ενοικίου, των τροφίμων και των ειδών ένδυσης έχει διπλασιαστεί ή τριπλασιαστεί και η ίδια δεν έχει λάβει ανάλογη αύξηση στον μισθό της.
«Η αγοραστική μας δύναμη είναι σε πλήρη πτώση», είπε.
Με πληροφορίες από AP