Μείωση των ενεργειακών τιμών κατά 11% «βλέπει» για το 2023 η Παγκόσμια Τράπεζα, μετά την εκτίναξη τους κατά 60% φέτος, λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της επιδείνωσης της ενεργειακής κρίσης. Αν και παρά και την υποχώρηση αυτή θα παραμείνουν σχεδόν 75% υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας.
Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται στην αναμενόμενη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς κατά του κορονοϊού που θα διατηρήσει η Κίνα, όπως καταγράφεται στη νέα έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, το «Commodity Markets Outlook».
Το πετρέλαιο
Ειδικά για την τιμή του πετρελαίου, εκτιμάται πως το κόστος του Brent θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στα 92 δολάρια το βαρέλι μέσα στο 2023 και θα υποχωρήσει περαιτέρω στα 80 δολάρια το βαρέλι, το 2024. Όμως, και πάλι θα παραμείνει πάνω από το μέσο όρο πενταετίας των 60 δολαρίων.
Την πετρελαϊκή αγορά θα επηρεάσει το ευρωπαϊκό εμπάργκο, που θα τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές Δεκεμβρίου, σε συνδυασμό με το πλαφόν στην τιμή που δρομολογεί το G7. Αν και το τελευταίο μέτρο, για να είναι αποτελεσματικό, θα πρέπει να υπάρξει συμμετοχή και των μεγάλων αναπτυσσόμενων οικονομιών, επισημαίνει η έκθεση.
Πάντως, οι ρωσικές εξαγωγές αργού εκτιμάται πως θα μειωθούν κατά τουλάχιστον 2 εκατ. βαρέλια την ημέρα, μόνο λόγω του ευρωπαϊκού εμπάργκο.
Φυσικό αέριο και άνθρακας
Αναφορικά τόσο τις τιμές του φυσικού αερίου όσο και τις τιμές του άνθρακα, η έκθεση «βλέπει» επίσης υποχώρηση τους την επόμενη χρονιά, μετά το φετινό ράλι. Ωστόσο, στην Ευρώπη η τιμή του φυσικού αερίου θα παραμείνει σχεδόν τέσσερις φορές υψηλότερα από τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας, ενώ οι αμερικανικές τιμές θα κινηθούν σε διπλάσια επίπεδα.
Πάντως, τα μέτρα εξοικονόμησης που δρομολόγησαν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ήδη φέρει μια πτώση της ζήτησης φυσικού αερίου, κατά 10% το τρίτο τρίμηνο, που με τη σειρά της έχει διευκολύνει τη διολίσθηση των τιμών.
Η ικανότητα της Ευρώπης να κρατήσει περιορισμένη τη ζήτηση, ειδικά αν και οι καιρικές συνθήκες το επιτρέψουν (να μην έχουμε βαρύ χειμώνα) θα είναι καθοριστικός παράγοντας για το outlook των τιμών, επισημαίνει η Παγκόσμια Τράπεζα. Αν και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ανατροπή του τοπίου σε περίπτωση που υπάρξουν νέα προβλήματα και ζημιές(!) σε κρίσιμες υποδομές, όπως δηλαδή έγινε με τα ύποπτα σαμποτάζ στους αγωγούς Nord Stream, το Σεπτέμβριο.
«Οι αγωγοί είναι μεγάλοι σε μήκος, επομένως δύσκολο να προστατευτούν, ενώ αντιστοίχως τα τέρμιναλ LNG υπερβολικά συγκεντρωμένα (άρα επίσης ένα σαμποτάζ μπορεί να επιφέρει τεράστια προβλήματα)» επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Για τον άνθρακα, η έκθεση στέκεται ιδιαίτερα στην αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής σε μια προσπάθεια των περισσότερων βιομηχανικών δυνάμεων να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση, κάτι που θα θέσει σε πολύ σοβαρό κίνδυνο την επίτευξη των διεθνών στόχων για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.
Τα αγροτικά προϊόντα
Οι τιμές των αγροτικών προϊόντων αναμένεται να μειωθούν κατά 5% την επόμενη χρονιά. Ειδικά οι τιμές των σιτηρών έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 20%, μέσα στο τρίτο τρίμηνο του 2022, ωστόσο παραμένουν κατά 24% υψηλότερα από τα επίπεδα που βρίσκονταν ένα χρόνο πριν.
Η πτώση των τιμών στα αγροτικά προϊόντα, την επόμενη χρονιά, αντανακλά την μεγαλύτερη από την αναμενόμενη παγκόσμια παραγωγή σιτηρών, μαζί με την επανάληψη των εξαγωγών των ουκρανικών σιτηρών, όπως και την σταθεροποίηση στα επίπεδα προσφοράς ρυζιού.
Ωστόσο, η εκτίμηση για μείωση των τιμών υπόκειται σε μια σειρά από παράγοντες κινδύνου, που έχουν να κάνουν με την πορεία του πολέμου, τις διαταραχές στις εξαγωγές των ουκρανικών σιτηρών, αλλά και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Το τελευταίο έχει να κάνει με το γεγονός πως το 2023 θα είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά που ο πλανήτης θα βιώσει τις συνέπειες του φαινομένου La Nina, που μπορεί να φέρει έντονα όσο και ακραία καιρικά φαινόμενα.
Τα μέταλλα
Μεγαλύτερη καθίζηση αναμένεται στις τιμές βασικών μετάλλων, όπως ο χαλκός και το αλουμίνιο, σαν αποτέλεσμα της επιβράδυνσης της παγκόσμιας ανάπτυξης και της μείωσης της βιομηχανικής παραγωγής και της κατανάλωσης. Ξεχωριστός δε, αρνητικός παράγοντας θα είναι η συνεχιζόμενη αποδυνάμωση της κινεζικής οικονομίας και της βιομηχανικής της μηχανής.
Συγκεκριμένα, οι τιμές των μετάλλων εκτιμάται πως θα μειωθούν κατά 15% το 2023.
Ο κομβικός ρόλος του ακριβού δολαρίου
Επιβαρυντικός παράγοντας για την ενίσχυση της διατροφικής ανασφάλειας θα σταθεί η ισχυροποίηση του δολαρίου, σε αντιδιαστολή με την υποτίμηση των νομισμάτων πολλών αναδυόμενων οικονομιών, που επιταχύνει το ράλι των τιμών τροφίμων και ενέργειας.
«Ο συνδυασμός των αυξημένων τιμών των commodities και της επίμονης υποτίμησης πολλών νομισμάτων οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισμού σε πολλές χώρες». Για το λόγο αυτό ειδικά οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα πρέπει να είναι έτοιμες για «μια περίοδο ακόμη μεγαλύτερης αστάθειας στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και τις αγορές των commodities».
Είναι χαρακτηριστικό πως, αν και οι τιμές των περισσότερων commodities σε όρους δολαρίου, έχουν υποχωρήσει από τα πρόσφατα υψηλά τους, οι πραγματικές τιμές στις αναπτυσσόμενες οικονομίες έχουν εκτιναχθεί λόγω της υποτίμησης των νομισμάτων. Μάλιστα, το 90% των αναδυόμενων κρατών έχουν βιώσει μια ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές των σιτηρών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
