Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ανακοίνωσε την Τρίτη σημαντική μείωση στις προβλέψεις του για την ανάπτυξη στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και τις περισσότερες χώρες, επικαλούμενο την επίδραση των αμερικανικών δασμών που έχουν φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 100 ετών. Παράλληλα, προειδοποιεί ότι περαιτέρω εντάσεις στο εμπόριο θα επιβραδύνουν ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη.
Η αναθεώρηση βασίζεται σε έκτακτη ενημέρωση του Παγκόσμιου Οικονομικού Ορίζοντα (World Economic Outlook), η οποία συντάχθηκε μέσα σε 10 ημέρες από την ανακοίνωση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για καθολικούς δασμούς σε σχεδόν όλους τους εμπορικούς εταίρους και για υψηλότερους συντελεστές — προς το παρόν ανασταλμένους — σε πολλές χώρες.
Το ΔΝΤ μείωσε την πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2025 κατά 0,5 μονάδες, στο 2,8%, και για το 2026 κατά 0,3 μονάδες, στο 3%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 3,3% και για τα δύο έτη. Η πληθωριστική πίεση αναμένεται να υποχωρήσει πιο αργά απ’ ό,τι προβλεπόταν τον Ιανουάριο, φτάνοντας το 4,3% το 2025 και το 3,6% το 2026, με σημαντικές αναθεωρήσεις προς τα πάνω για τις ΗΠΑ και άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες.
«Εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή καθώς το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα των τελευταίων 80 ετών επανακαθορίζεται», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Πιερ-Ολιβιέ Γκουρινσάς.
Παγκόσμια επιβράδυνση
Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η ραγδαία κλιμάκωση των εντάσεων στο εμπόριο και τα εξαιρετικά υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας για μελλοντικές πολιτικές έχουν σημαντική επίπτωση στην παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα.
«Η επιβράδυνση είναι γενικευμένη. Βλέπουμε χαμηλότερη ανάπτυξη στις ΗΠΑ, στην Ευρωζώνη, στην Κίνα και σε άλλα μέρη του κόσμου», ανέφερε ο Γκουρινσάς.
Η πιθανή κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων, όπως λέει, θα ενισχύσει την αβεβαιότητα, θα αυξήσει τη μεταβλητότητα στις αγορές και θα οδηγήσει σε αυστηρότερες χρηματοπιστωτικές συνθήκες — επιδεινώνοντας περαιτέρω τις προοπτικές ανάπτυξης.
Παρά την αποδυνάμωση της ζήτησης για το δολάριο, οι έως τώρα αναπροσαρμογές στις αγορές συναλλάγματος και τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια έχουν γίνει με τάξη, χωρίς πανικό.
«Δεν βλέπουμε φυγή επενδυτών. Δεν ανησυχούμε για την ανθεκτικότητα του διεθνούς νομισματικού συστήματος — τουλάχιστον σε αυτή τη φάση», δήλωσε.
Ωστόσο, οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν αναιμικές, με πενταετή πρόβλεψη ανάπτυξης στο 3,2%, κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο 3,7% της περιόδου 2000–2019.
ΗΠΑ: Χαμηλότερη ανάπτυξη, υψηλότερος πληθωρισμός
Το ΔΝΤ μείωσε την πρόβλεψη για την ανάπτυξη των ΗΠΑ στο 1,8% το 2025 (πτώση 0,9 μονάδες) και στο 1,7% το 2026, επικαλούμενο την αβεβαιότητα πολιτικής και τις εντάσεις στο εμπόριο. Η πιθανότητα ύφεσης έχει αυξηθεί από 25% σε 37%.
Ο πληθωρισμός προβλέπεται να φτάσει το 3% το 2025, ένα ολόκληρο ποσοστιαίο σημείο πάνω από την πρόβλεψη του Ιανουαρίου. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι η Fed θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτική ώστε να διατηρήσει τις πληθωριστικές προσδοκίες υπό έλεγχο.
Ο Γκουρινσάς τόνισε ότι είναι «απολύτως κρίσιμο» οι κεντρικές τράπεζες να παραμείνουν ανεξάρτητες, ειδικά υπό το φως των επιθέσεων του Λευκού Οίκου προς τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ.
Καναδάς, Μεξικό, Ευρώπη και Ασία υπό πίεση
Η οικονομία του Καναδά αναμένεται να αναπτυχθεί με 1,4% το 2025 και 1,6% το 2026, κάτω από τις προηγούμενες προβλέψεις για 2%. Η Μεξικό προβλέπεται να πληγεί σκληρά, με ύφεση -0,3% το 2025, πτώση 1,7 μονάδων σε σχέση με την Ιανουάριο, προτού ανακάμψει στο 1,4% το 2026.
Στην Ευρωζώνη, η ανάπτυξη αναμένεται να φτάσει 0,8% το 2025 και 1,2% το 2026, με μικρές πτωτικές αναθεωρήσεις. Η Ισπανία αποτελεί θετική εξαίρεση, με αναθεώρηση προς τα πάνω στο 2,5% το 2025. Η Γερμανία προβλέπεται να έχει μηδενική ανάπτυξη το 2025 και 0,9% το 2026.
Το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να αναπτυχθεί με 1,1% το 2025 και 1,4% το 2026, χαμηλότερα από τις προηγούμενες προβλέψεις, κυρίως λόγω των νέων δασμών και της ασθενούς κατανάλωσης.
Η Ιαπωνία αναμένεται να χάσει 0,5 μονάδες από την ανάπτυξή της εξαιτίας των εντάσεων, με την πρόβλεψη να φτάνει στο 0,6% για το 2025.
Η ανάπτυξη της Κίνας μειώνεται στο 4% για το 2025 και το 2026, με αντίστοιχες αναθεωρήσεις προς τα κάτω κατά 0,6 και 0,5 ποσοστιαίες μονάδες. Οι δασμοί εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν την Κίνα κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες, αλλά το πλήγμα αντισταθμίζεται εν μέρει από πιο ισχυρές δημοσιονομικές παρεμβάσεις.
«Το εμπόριο θα συνεχιστεί, αλλά θα είναι ακριβότερο και λιγότερο αποτελεσματικό», προειδοποίησε ο Γκουρινσάς. «Η αποκατάσταση της προβλεψιμότητας στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα είναι ζωτικής σημασίας».
Με πληροφορίες από Reuters