Χώρες σε όλο τον κόσμο απείλησαν να κλιμακώσουν τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, καθώς οι εκτεταμένοι δασμοί που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πυροδότησαν φόβους για απότομη αύξηση των τιμών στη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του κόσμου.
Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Τραμπ την Τετάρτη προκάλεσαν κατακόρυφη πτώση στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές την Πέμπτη και προκάλεσαν καταδίκη από άλλους ηγέτες που αντιμετωπίζουν το τέλος της οικονομικής απελευθέρωσης του εμπορίου, που ισχυε εδώ και δεκαετίες.
Ωστόσο, υπήρχαν αντιφατικά μηνύματα από τον Λευκό Οίκο σχετικά με το αν οι δασμοί προορίζονται να είναι μόνιμοι ή αν πρόκειται για τακτική για να κερδηθούν παραχωρήσεις, με τον Τραμπ να δηλώνει ότι «μας δίνουν μεγάλη δύναμη για διαπραγμάτευση».
Οι δασμοί των ΗΠΑ θα αποτελέσουν τους υψηλότερους εμπορικούς φραγμούς εδώ και πάνω από έναν αιώνα: ένας βασικός δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές και υψηλότεροι στοχευμένοι δασμοί σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας.
Εκτοξεύονται οι τιμές και για τους Αμερικανούς
Αυτό θα μπορούσε να εκτοξεύσει τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές σε προϊόντα από κάνναβη μέχρι αθλητικά παπούτσια έως το iPhone της Apple. Ένα iPhone υψηλής ποιότητας θα μπορούσε να κοστίσει σχεδόν 2.300 δολάρια, αν η Apple μεταφέρει το κόστος στους καταναλωτές, σύμφωνα με τις προβολές της Rosenblatt Securities.
Οι επιχειρήσεις έτρεξαν να προσαρμοστούν. Σύμφωνα με το Reuters, κατασκευαστής αυτοκινήτων Stellantis ανακοίνωσε ότι θα απολύσει προσωρινά εργαζομένους στις ΗΠΑ και θα κλείσει εργοστάσια στον Καναδά και το Μεξικό, ενώ η General Motors (GM) δήλωσε ότι θα αυξήσει την παραγωγή στις ΗΠΑ.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνι δήλωσε ότι οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τον ιστορικό τους ρόλο ως υπέρμαχοι της διεθνούς οικονομικής συνεργασίας. «Η παγκόσμια οικονομία είναι θεμελιωδώς διαφορετική σήμερα από ό,τι ήταν χθες», είπε, ανακοινώνοντας μια περιορισμένη σειρά αντιμέτρων.
Σε άλλες χώρες, η Κίνα υποσχέθηκε αντεπίθεση για τους δασμούς 54% στις εισαγωγές από τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ενώ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει δασμούς 20%. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να αναστείλουν τις επενδύσεις στις ΗΠΑ.
Άλλοι εμπορικοί εταίροι, όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, το Μεξικό και η Ινδία, δήλωσαν ότι θα απέχουν προς το παρόν από οποιαδήποτε αντεπίθεση, καθώς επιδιώκουν παραχωρήσεις.
Οι σύμμαχοι και οι αντίπαλοι της Ουάσινγκτον προειδοποίησαν για ένα καταστροφικό πλήγμα στο παγκόσμιο εμπόριο. Η Ιαπωνία, ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής της, αντιμετωπίζει τώρα μια «εθνική κρίση», δήλωσε ο πρωθυπουργός Σιγκέρου Ισίμπα στο κοινοβούλιο.
Οι δασμοί «εκπροσωπούν προφανώς έναν σημαντικό κίνδυνο για τις παγκόσμιες προοπτικές σε μια περίοδο αργής ανάπτυξης», δήλωσε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, σε δήλωσή της.
«Είναι σημαντικό να αποφευχθούν μέτρα που θα μπορούσαν να βλάψουν περαιτέρω την παγκόσμια οικονομία. Καλούμε τις ΗΠΑ και τους εμπορικούς εταίρους τους να συνεργαστούν εποικοδομητικά για να επιλύσουν τις εμπορικές εντάσεις και να μειώσουν τις αβεβαιότητες», είπε η Γκεοργκίεβα.
Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, και ο ανώτερος εμπορικός σύμβουλος, Πίτερ Ναβάρο, δήλωσαν σε τηλεοπτικές εκπομπές ότι ο πρόεδρος δεν θα υποχωρήσει και ότι η αύξηση των δασμών δεν είναι διαπραγμάτευση.
Ο Τραμπ τότε φάνηκε να τους αντικρούει, λέγοντας στους δημοσιογράφους: «Οι δασμοί μας δίνουν μεγάλη δύναμη για διαπραγμάτευση. Πάντα είχαν. Τους χρησιμοποίησα πολύ καλά στην πρώτη διοίκηση, όπως είδατε, αλλά τώρα τους παίρνουμε σε ένα τελείως νέο επίπεδο».
Οι μετοχές υπέστησαν μια παγκόσμια βουτιά, το δολάριο ΗΠΑ κατέρρευσε και οι τιμές του πετρελαίου ήταν έτοιμες να καταγράψουν τη χειρότερη εβδομάδα τους σε μήνες, καθώς οι αναλυτές προειδοποίησαν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να ανατρέψουν τις αλυσίδες εφοδιασμού, να πλήξουν τα κέρδη των εταιρειών και να ωθήσουν την παγκόσμια οικονομία προς ύφεση.
Ο Dow Jones υποχώρησε σχεδόν 4%, τη μεγαλύτερη ημερήσια ποσοστιαία απώλεια από τον Ιούνιο του 2020. Ο S&P 500 έχασε σχεδόν 5% και ο τεχνολογικός Nasdaq υποχώρησε σχεδόν 6%, τη χειρότερη ημέρα σε ποσοστιαίες μονάδες από την εποχή της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020.
Αμερικανικές εταιρείες με σημαντική παραγωγή στο εξωτερικό υπέστησαν πλήγμα. Οι μετοχές της Nike έχασαν 14% και της Apple υποχώρησαν 9%.
Οι ασιατικές αγορές προσπάθησαν να ανακάμψουν σημερα, με τον ιαπωνικό Nikkei να υποχωρεί κατά 1,85%, επεκτείνοντας την πτώση του 2,8% από την Πέμπτη. Οι κινεζικές αγορές ήταν κλειστές λόγω αργίας.
Ο Τραμπ λέει ότι οι «αμοιβαίοι» δασμοί αποτελούν απάντηση στα εμπόδια που τίθενται στα αμερικανικά προϊόντα, ενώ αξιωματούχοι της κυβέρνησης δήλωσαν ότι οι δασμοί θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στην εγχώρια μεταποίηση και θα ανοίξουν εξαγωγικές αγορές στο εξωτερικό, αν και προειδοποίησαν ότι θα χρειαστεί χρόνος για να δούμε αποτελέσματα.
Ο αντιπρόεδρος JD Vance, σε συνέντευξή του στο Newsmax, κατηγόρησε τους επικριτές ότι έχουν κοντόφθαλμη οπτική. «Αυτό που ουσιαστικά συμβαίνει είναι η εθνική ασφάλεια της παραγωγής και η ανάγκη να παράγουμε τα πράγματα που χρειαζόμαστε, από χάλυβα μέχρι φάρμακα», δήλωσε ο Vance.
Από την επιστροφή του στην προεδρία τον Ιανουάριο, οι απειλές για δασμούς του Τραμπ, που εμφανίζονται και εξαφανίζονται, έχουν προκαλέσει αβεβαιότητα στην καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη. Ο Τραμπ ενδέχεται να κάνει πίσω ξανά, καθώς οι αμοιβαίοι δασμοί δεν αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή πριν από τις 9 Απριλίου.
«Το σχέδιο για τους δασμούς δεν φαίνεται να είναι καλά μελετημένο. Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις είναι μια πολύ τεχνική διαδικασία και, κατά τη γνώμη μας, αυτές οι προτάσεις δεν προσφέρουν μια σοβαρή βάση για διαπραγματεύσεις με οποιαδήποτε χώρα», δήλωσε ο James Lucier, ιδρυτής της Capital Alpha.
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να αναζωογονήσουν τον πληθωρισμό, να αυξήσουν τον κίνδυνο ύφεσης στις ΗΠΑ και να ανεβάσουν το κόστος για την μέση αμερικανική οικογένεια κατά χιλιάδες δολάρια.
Χάρτης δείχνει το ποσοστό των αμοιβαίων δασμών που επιβάλλει η αμερικανική κυβέρνηση σε κάθε οικονομία.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι οι δασμοί μπορεί να αποξενώσουν συμμάχους στην Ασία και να υπονομεύσουν τις στρατηγικές προσπάθειες περιορισμού της Κίνας. Ο Τραμπ επέβαλε δασμό 24% στην Ιαπωνία και 25% στη Νότια Κορέα, χώρες που φιλοξενούν σημαντικές αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις. Επίσης, επέβαλε 32% δασμό στην Ταϊβάν, καθώς το νησί αντιμετωπίζει αυξημένη στρατιωτική πίεση από την Κίνα.
Ο Καναδάς και το Μεξικό, οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, δεν επλήγησαν από στοχευμένους δασμούς την Τετάρτη, αλλά ήδη αντιμετωπίζουν δασμούς 25% σε πολλά αγαθά και τώρα καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα ξεχωριστό σύνολο δασμών για τις εισαγωγές αυτοκινήτων.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
