Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αυξήσει δραστικά τους δασμούς σχεδόν σε όλες τις χώρες αποτελεί πλήγμα για την οικονομία της Κίνας. Ωστόσο, δίνει στον Σι Τζινπίνγκ μια σπάνια ευκαιρία να εμβαθύνει τις σχέσεις της Κίνας με συμμάχους των ΗΠΑ στην Ασία — και πέραν αυτής.
Την Πέμπτη, Κινέζοι αξιωματούχοι κινήθηκαν γρήγορα για να ευθυγραμμιστούν με άλλες χώρες μετά την ανακοίνωση των υψηλότερων δασμών των ΗΠΑ εδώ και έναν αιώνα. Ο Τραμπ έκανε λόγο για «λεηλασία και πλιάτσικο» από φιλικές και εχθρικές χώρες. Εκτός από την Κίνα, αυτή τη φορά πλήττονται και παραδοσιακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ όπως η Ιαπωνία, η Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με δασμούς έως και 24%.
Μιλώντας στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου, κατά την παρουσίαση του πρώτου πράσινου κρατικού ομολόγου της Κίνας, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Λιάο Μιν εμφάνισε την έκδοση ως απόδειξη της προσήλωσης του Πεκίνου στην παγκόσμια οικονομική ενσωμάτωση.
«Ο προστατευτισμός δεν λειτουργεί, δεν είναι λύση», δήλωσε. «Η Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο κατανοούν τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης, τα οποία βασίζονται στη σταθερή συνεργασία».
Θα απομονωθούν οι ΗΠΑ;
Η απόφαση του Τραμπ να επιβάλει τιμωρητικούς δασμούς σε όλους όχι μόνο προκάλεσε πτώση στις αγορές, αλλά κινδυνεύει να απομονώσει τις ΗΠΑ από το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που οι ίδιες διαμόρφωσαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πολλές χώρες της περιοχής έχουν ήδη στραφεί προς την Κίνα ως κύριο εμπορικό εταίρο, και οι νέοι δασμοί ενδέχεται να επιταχύνουν την εξάρτηση από το Πεκίνο.
Ο καθηγητής Frank Tsai από το Emlyon Business School στη Σανγκάη δήλωσε:
«Η Ημέρα Απελευθέρωσης απομονώνει τις ΗΠΑ, δίνοντας ώθηση στο υπόλοιπο του κόσμου να ενισχύσει τις εμπορικές σχέσεις του — χωρίς την Αμερική. Η Κίνα έχει τώρα μια χρυσή ευκαιρία να νικήσει τις ΗΠΑ στο ίδιο τους το παιχνίδι».
Πράγματι, όπως σημειώνει το Bloomberg, τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε πετύχει να ευθυγραμμίσει χώρες από τη Δανία έως την Ιαπωνία για να περιορίσει την επιρροή της Κίνας. Η στήριξη του Πεκίνου στη Ρωσία κατά τον πόλεμο στην Ουκρανία είχε εντείνει τη δυσπιστία στην Ευρώπη απέναντι στον Σι.
Ωστόσο, η στάση Τραμπ αντιστρέφει το κλίμα. Η Ιαπωνία δήλωσε «βαθιά απογοητευμένη», ενώ η ΕΕ απείλησε με αντίποινα και η Γαλλία άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο στοχοποίησης αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας.
Το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας τόνισε ότι «πολλοί εμπορικοί εταίροι εξέφρασαν έντονη δυσαρέσκεια». Η κινεζική κρατική τηλεόραση CCTV ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν το ελεύθερο εμπόριο, ενώ η CGTN δημοσίευσε τραγούδι τεχνητής νοημοσύνης για τους «Αμερικανούς εργάτες εν μέσω αναταραχής».
Παρά την αύξηση των μέσων αμερικανικών δασμών στην Κίνα στο 65%, το Πεκίνο απέφυγε τις άμεσες απαντήσεις. Ο Σι, σύμφωνα με αναλυτές, επιλέγει στρατηγική ψυχραιμία, λαμβάνοντας υπόψη και την οικονομική πίεση στο εσωτερικό, όπως η κρίση ακινήτων και οι αποπληθωριστικές πιέσεις.
Ενδεχόμενα αντίποινα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την στοχοποίηση αμερικανικών εταιρειών όπως η Apple ή τον περιορισμό εξαγωγών σπάνιων ορυκτών.
Ο δείκτης CSI 300 έκλεισε με μικρή πτώση 0,6%, ενώ τα κινεζικά ομόλογα ενισχύθηκαν, εν μέσω φημών για νέα νομισματική χαλάρωση από τις αρχές.
«Το ερώτημα στο Πεκίνο είναι πώς θα αντιδράσει ο υπόλοιπος κόσμος», δήλωσε ο Zhu Feng, από το Πανεπιστήμιο Nanjing. «Η Κίνα δεν βιάζεται να ανακοινώσει αντίποινα».
Ο Σι βγαίνει ξανά στο προσκήνιο - αλλά με ρίσκο
Τις επόμενες ημέρες ο Σι αναμένεται να πραγματοποιήσει το πρώτο του διεθνές ταξίδι μετά την επιστροφή Τραμπ στη διακυβέρνηση των ΗΠΑ. Θα επισκεφθεί Καμπότζη, Βιετνάμ και Μαλαισία — χώρες που επλήγησαν ιδιαίτερα από τους αμερικανικούς δασμούς, μεταφέροντας μήνυμα οικονομικής σταθερότητας σε κράτη που προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Πεκίνο.
Ωστόσο - υπογραμμίζει το Bloomberg - οι ανησυχίες παραμένουν: Πολλές χώρες φοβούνται τις εδαφικές βλέψεις της Κίνας καθώς και τη χρήση οικονομικού εκβιασμού για γεωπολιτικά οφέλη.
Αυτή την εβδομάδα, ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας πραγματοποίησε στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από την Ταϊβάν, την οποία ο Σι έχει δηλώσει πως σκοπεύει να επανενώσει με την Κίνα. Προηγήθηκε περιστατικό με κινεζικά πολεμικά πλοία γύρω από την Αυστραλία — για πρώτη φορά στην ιστορία.
Η Κίνα ανακοίνωσε επίσης τη σύλληψη τριών κατασκόπων από τις Φιλιππίνες, με φόντο την έντονη διαμάχη στη Νότια Σινική Θάλασσα. Οι δε Φιλιππίνες ήταν μία από τις λίγες χώρες που χαιρέτισαν τους δασμούς Τραμπ, με την Υπουργό Εμπορίου Cristina Roque να κάνει λόγο για «συγκρατημένη αισιοδοξία» σχετικά με τον δασμό 17%.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την άλλη, παραμένει επιφυλακτική απέναντι στην Κίνα, παρά τις διπλωματικές κινήσεις. Ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως ο Ισπανός Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, φαίνεται να υποστηρίζουν πιο ήπια στάση και αναμένεται να επισκεφθούν Κίνα και Βιετνάμ την επόμενη εβδομάδα.
Πιο κοντά στην Κίνα η Ευρώπη;
Η προσπάθεια του Πεκίνου να παρουσιαστεί ως αξιόπιστος εταίρος ενδέχεται να συναντήσει αντιδράσεις από συντηρητικούς κύκλους στην Ευρώπη. Ο Christopher Beddor, από την Gavekal Dragonomics, τονίζει:
«Δεν είναι σαφές πόσο αποτελεσματική θα είναι αυτή η προσέγγιση. Πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξακολουθούν να έχουν σοβαρές ενστάσεις για τις οικονομικές πολιτικές της Κίνας».
Παράλληλα, οι αναδυόμενες αγορές εκφράζουν ανησυχία για την εισροή φθηνών κινεζικών προϊόντων, που απειλούν θέσεις εργασίας σε κρίσιμους τομείς, όπως η ένδυση. Όμως, εν μέσω παγκόσμιου εμπορικού πολέμου, έχουν λιγότερα κίνητρα να στραφούν εναντίον της Κίνας.
Όπως έθεσε το ζήτημα ο Henry Wang Huiyao, ιδρυτής του Κέντρου Κινεζικής Παγκοσμιοποίησης στο Πεκίνο:
«Η απόφαση του Τραμπ ενώνει το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού και ΑΕΠ — και απομονώνει τις ΗΠΑ. Μακροπρόθεσμα, η παγκόσμια συνεργασία θα ενισχυθεί χωρίς αυτές».
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
