Γρήγορες είναι οι εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας, με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας προς επίτευξη κάποιας μορφής εκεχειρίας να έχουν πάρει «φωτιά».
Στο πλαίσιο των σεναρίων που εξετάζονται μάλιστα η Ρωσία ενδέχεται - όπως αποκαλύπτει το Reuters - να συμφωνήσει στη χρήση 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τα παγωμένα της περιουσιακά στοιχεία στην Ευρώπη για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Ωστόσο, θα επιμείνει ένα μέρος των χρημάτων να διατεθεί για την ανασυγκρότηση του ενός πέμπτου της χώρας που ελέγχουν οι ρωσικές δυνάμεις.
Διερευνητικές συνομιλίες
Η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποίησαν τις πρώτες συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία στις 18 Φεβρουαρίου στη Σαουδική Αραβία. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχουν εκφράσει την επιθυμία τους να συναντηθούν σύντομα.
Μετά την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία το 2022, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους απαγόρευσαν τις συναλλαγές με τη ρωσική κεντρική τράπεζα και το υπουργείο Οικονομικών, μπλοκάροντας 300-350 δισεκατομμύρια δολάρια ρωσικών κυριαρχικών περιουσιακών στοιχείων. Τα περισσότερα από αυτά είναι ευρωπαϊκά, αμερικανικά και βρετανικά κρατικά ομόλογα που τηρούνται σε ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Παρότι οι συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, μία από τις προτάσεις που κυκλοφορούν στη Μόσχα είναι η Ρωσία να προτείνει τη χρήση ενός μεγάλου μέρους των παγωμένων αποθεματικών για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, στο πλαίσιο μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν το ζήτημα.
Το κόστος της ανοικοδόμησης
Τεράστιες εκτάσεις της ανατολικής Ουκρανίας έχουν ισοπεδωθεί από τον πόλεμο, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί και εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν καταφύγει σε ευρωπαϊκές χώρες ή στη Ρωσία.
Πριν από ένα χρόνο, η Παγκόσμια Τράπεζα εκτίμησε ότι το κόστος ανοικοδόμησης και ανάκαμψης θα φτάσει τα 486 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι πηγές μίλησαν στο Reuters υπό τον όρο της ανωνυμίας, λόγω της ευαίσθητης φύσης των συζητήσεων και επειδή οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε προκαταρκτικό στάδιο. Το Κρεμλίνο αρνήθηκε να σχολιάσει.
Η ιδέα ότι η Ρωσία μπορεί να δεχτεί τη χρήση των παγωμένων κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως και μπορεί να δίνει μια εικόνα των πιθανών ρωσικών συμβιβασμών, καθώς Μόσχα και Ουάσιγκτον αναζητούν τρόπους για να τερματίσουν τον πόλεμο.
Οι απαιτήσεις της Ρωσίας και οι αντιδράσεις της Ουκρανίας
Η Ρωσία απαιτεί, για να σταματήσει τις εχθροπραξίες, την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από τα εδάφη που ισχυρίζεται ότι της ανήκουν καθώς και να μπει τέλος στις φιλοδοξίες της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η Ουκρανία, από την πλευρά της, ζητά την πλήρη απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων από τα εδάφη της και εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει χαρακτηρίσει τα αιτήματα του Κιέβου «μη ρεαλιστικά» και «παραισθησιακά».
Δεν είναι σαφές αν η ιδέα της χρήσης των παγωμένων κεφαλαίων συζητήθηκε κατά τη συνάντηση στη Σαουδική Αραβία.
Η G7 είχε δηλώσει το 2023 ότι τα ρωσικά κυριαρχικά κεφάλαια θα παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία πληρώσει για τις ζημιές που προκάλεσε στην Ουκρανία. Ωστόσο, ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα ήθελε η Ρωσία να επιστρέψει στη G7, την ομάδα των πλουσιότερων χωρών του κόσμου.
Δυσκολίες στην αποδέσμευση των κεφαλαίων
Η διοικήτρια της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας, Ελβίρα Ναμπιούλινα, δήλωσε την Πέμπτη ότι η τράπεζα δεν συμμετέχει σε συνομιλίες για την άρση των κυρώσεων ή την αποδέσμευση των ρωσικών αποθεμάτων.
Η Ρωσία έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει τα σχέδια χρήσης των παγωμένων κεφαλαίων για την Ουκρανία ως «ληστεία».
Το ουκρανικό Υπουργείο Εξωτερικών και ο Λευκός Οίκος δεν απάντησαν άμεσα σε αιτήματα για σχόλιο, ενώ το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών αρνήθηκε να σχολιάσει.
«Τίποτα που αφορά την Ουκρανία και την ΕΕ δεν μπορεί να αποφασιστεί χωρίς την Ουκρανία και την ΕΕ», δήλωσε η Ανίτα Χίπερ, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο επικεφαλής αναλυτής της Renaissance Capital, Όλεγκ Κουζμίν, δήλωσε ότι οι διαφορές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης, η οποία ελέγχει τα περισσότερα από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία, θα δυσχεράνουν την άρση του παγώματος.
«Θα απαιτούσε από την ευρωπαϊκή πλευρά να στηρίξει πλήρως τη σημερινή στάση των ΗΠΑ που ευνοεί τον διάλογο με τη Ρωσία», σημείωσε, χαρακτηρίζοντας ένα τέτοιο σενάριο «υπερβολικά αισιόδοξο».
Η πρόταση διανομής των παγωμένων κεφαλαίων
Σύμφωνα πάντα με το Reuters, η Ρωσία φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο να δεχτεί τη διάθεση των δύο τρίτων των παγωμένων αποθεμάτων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχουν εγγυήσεις λογοδοσίας.
Το υπόλοιπο ποσό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τις ρωσοκρατούμενες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, τις οποίες η Μόσχα θεωρεί μέρος της Ρωσίας.
Παρόλα αυτά, η Ρωσία εξακολουθεί να απαιτεί την πλήρη αποδέσμευση των παγωμένων κεφαλαίων στο πλαίσιο μιας σταδιακής άρσης των κυρώσεων.
Η δήμευση κρατικών αποθεμάτων έχει προκαλέσει ανησυχίες σε Ευρωπαίους αξιωματούχους, ειδικά στη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι οποίοι φοβούνται ότι ένα τέτοιο βήμα θα υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στο ευρώ ως αποθεματικό νόμισμα.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
