Στο τέλος του μοιάζει να φτάνει το μοντέλο που επί δεκαετίες στήριξε την ανάπτυξη των αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους. Και αυτό γιατί, με τα κόστη να εκτοξεύονται, πολλοί επιβάτες επιλέγουν τις παραδοσιακές αεροπορικές εταιρείες, που προσφέρουν πιο άνετες θέσεις και καλύτερες υπηρεσίες.
Όπως αναφέρουν αμερικανικά ΜΜΕ, το επιχειρηματικό μοντέλο των αεροπορικών χαμηλού κόστους βασίζεται στη διάθεση φθηνών εισιτηρίων για μικρών αποστάσεων προορισμούς, χρεώνοντας επιπλέον για υπηρεσίες όπως αποσκευές, επιλογή θέσης, φαγητό και ποτό. Συχνά, οι εταιρείες αυτές χρησιμοποιούν μικρότερα αεροδρόμια με χαμηλότερα τέλη προσγείωσης, όπως το Long Beach στο Λος Άντζελες αντί του LAX.
Ωστόσο, ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από τις παραδοσιακές αεροπορικές εταιρείες στις πτήσεις εσωτερικού, καθώς και η άνοδος του κόστους εργασίας και συντήρησης, έχουν αρχίσει να διαβρώνουν αυτό το μοντέλο.
Για παράδειγμα, υπό την πίεση των επενδυτών, η αμερικανική Southwest ανακοίνωσε το 2023 ότι θα σταματήσει να διαθέτει «ανοιχτές» θέσεις, στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής αύξησης των εσόδων. Παράλληλα, η (επίσης αμερικανική) Frontier αποκάλυψε ότι θα προσφέρει αναβαθμίσεις θέσεων και θέσεις πρώτης κατηγορίας έως τα τέλη του 2025.
Όπως εξήγησε μιλώντας στο Yahoo Finance ο Mike Boyd, αεροπορικός σύμβουλος και πρόεδρος της Boyd Group International, «το υπερ-οικονομικό μοντέλο έχει τελειώσει, γιατί πλέον δεν έχουν υπερ-χαμηλό κόστος».
Δυσοίωνες προοπτικές
Η εικόνα δεν είναι ενθαρρυντική ούτε για τους επενδυτές. Η μετοχή της JetBlue κατέρρευσε πρόσφατα, καθώς οι προβλέψεις της για το 2025 απογοήτευσαν τη Wall Street. Η εταιρεία ανέφερε υψηλά κόστη και χαμηλότερα από τα αναμενόμενα έσοδα στο τελευταίο της οικονομικό τρίμηνο.
Στα τέλη Ιανουαρίου, ο CEO της Southwest, Bob Jordan, δήλωσε ότι η εταιρεία αντιμετωπίζει «αυξημένο πληθωρισμό κόστους ανά μονάδα, κυρίως λόγω των μισθών, των τελών αεροδρομίων και του κόστους υγειονομικής περίθαλψης». Παράλληλα, αναφέρθηκε σε έναν στόχο μείωσης κόστους κατά 500 εκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027, τονίζοντας ότι «θα είμαστε αμείλικτοι στην περικοπή δαπανών».
Οι πιέσεις στο κόστος αποτυπώνονται και στις αποδόσεις των μετοχών: Οι αεροπορικές χαμηλού κόστους, στη μεγάλη τους πλειονότητα, έχουν υποαποδώσει σε σχέση με την ευρύτερη αγορά των αερομεταφορών.
Τους τελευταίους 12 μήνες, η United Airlines είδε τη μετοχή της να αυξάνεται κατά 140%, η Delta κατά 60%, ενώ η American Air Lines σημείωσε αύξηση 7%. Αντίθετα, οι χαμηλού κόστους μεταφορείς αντιμετωπίζουν δυσκολίες: η Frontier σημείωσε άνοδο μόλις 15%, η JetBlue υποχώρησε κατά 5%, ενώ η Southwest έχασε 10% της αξίας της.
Επιπλέον, η αυξημένη ζήτηση για διεθνή ταξίδια και η υπερπροσφορά στις εσωτερικές πτήσεις έχουν δυσκολέψει την αύξηση των τιμών, καθιστώντας πιο δύσκολη την κάλυψη του αυξανόμενου κόστους.
«Το αυξημένο κόστος καυσίμων μειώνει τα περιθώρια κέρδους, οι ελλείψεις προσωπικού αυξάνουν τα έξοδα εργασίας, ενώ ο ανταγωνισμός στις περιφερειακές διαδρομές εντείνεται» εξηγεί ο Dean Rotchin, CEO και ιδρυτής της BlackJet, εταιρείας ιδιωτικών αεροσκαφών.
Υπάρχουν λύσεις;
Οι αεροπορικές χαμηλού κόστους δεν περιορίζονται μόνο σε περικοπές δαπανών. Πολλές επιχειρούν να επεκταθούν σε νέες αγορές, αν και με αμφίβολα αποτελέσματα. Είναι ενδεικτικός ο έντονος ανταγωνισμός που αντιμετωπίζει η χαμηλού κόστους αεροπορική Frontier από τις μεγάλες εταιρείες (United, Delta, American).
«Δεν μπορείς να βάλεις μία πτήση τη μέρα από τη Σάρλοτ προς την Ατλάντα και τη Βοστώνη και να περιμένεις να λειτουργήσει όταν η Delta προσφέρει 12», λέει. «Δεν έχουν ουσιαστική παρουσία σε αυτές τις αγορές, ούτε ισχυρή ταυτότητα στους καταναλωτές».
Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι δεν θα συνεχίσουν να υπάρχουν ταξιδιώτες οι οποίοι προτιμούν να ξοδέψουν λιγότερα, ανεξαρτήτως παροχών. Ωστόσο, οι περισσότεροι αναλυτές υποστηρίζουν ότι αυτό πια δεν αρκεί.
Με πληροφορίες από Yahoo Finance
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
