Πολλές κυβερνήσεις ασπάζονται την ανάγκη για μεγάλες μεταρρυθμίσεις που θα στηρίξουν τις οικονομίες τους και θα τις οδηγήσουν σε ένα καλύτερο μέλλον, αλλά η εφαρμογή τους στην πράξη είναι μία πολύ πιο δύσκολη υπόθεση.

Στη νέα του έκθεση για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναφέρεται στις στρατηγικές που πρέπει να ακολουθούν οι κυβερνήσεις για να επιτύχουν τους μεταρρυθμιστικούς τους στόχους.  

Η παγκόσμια οικονομία, αναφέρει το ΔΝΤ, έχει «κολλήσει» σε μια ταχύτητα χαμηλής ανάπτυξης, κυρίως λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, των αδύναμων επιχειρηματικών επενδύσεων και των διαρθρωτικών προβλημάτων που εμποδίζουν το κεφάλαιο και την εργασία να ρέουν εκεί όπου μπορούν να είναι πιο παραγωγικά.

Πολλές οικονομίες, σημειώνει, συμμερίζονται την ανάγκη να διευκολυνθεί η είσοδος στην αγορά για νέες επιχειρήσεις, να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στην παροχή αγαθών και υπηρεσιών, να ενθαρρυνθούν οι εργαζόμενοι να παραμείνουν στο εργατικό δυναμικό και να ενσωματωθούν καλύτερα οι μετανάστες εργαζόμενοι.

Αναγκαία η ευρύτερη κοινωνική υποστήριξη

Μεταρρυθμίσεις όπως αυτές χρειάζονται ευρεία κοινωνική υποστήριξη, ωστόσο η δυσαρέσκεια του κοινού έχει αυξηθεί μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Για να οικοδομήσουν την αναγκαία εμπιστοσύνη και υποστήριξη από τους πολίτες, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να βελτιώσουν την επικοινωνία τους, να εμπλέξουν το κοινό κατά τον σχεδιασμό των μεταρρυθμίσεων και να αναγνωρίσουν ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν υποστήριξη εάν οι μεταρρυθμίσεις λειτουργούν εις βάρος τους,, προσθέτει το Ταμείο.

Κατανόηση της κοινωνικής αντίστασης

Η διερεύνηση των παραγόντων που διαμορφώνουν τη στάση του κοινού απέναντι στις μεταρρυθμίσεις δείχνει ότι η αντίσταση σε αυτές συχνά δεν έχει σχέση με το οικονομικό συμφέρον του.

Οι προσωπικές πεποιθήσεις, οι αντιλήψεις και άλλοι παράγοντες συμπεριφοράς ευθύνονται για το 80% περίπου της υποστήριξης των μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με έρευνες του ΔΝΤ σε περισσότερους από 12.000 ανθρώπους σε έξι αντιπροσωπευτικές χώρες.

Στρατηγικές και εργαλεία για την ενίσχυση της υποστήριξης

Η ανάλυσή του ΔΝΤ δείχνει ότι μια πολύπλευρη στρατηγική, που θα βασίζεται στους παρακάτω πυλώνες, μπορεί να αμβλύνει την αντίσταση στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις:

• Ενημέρωση: Η αποτελεσματική επικοινωνία βρίσκεται στον πυρήνα μιας επιτυχημένης στρατηγικής μεταρρυθμίσεων.Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να εξηγήσουν πειστικά την ανάγκη για αλλαγή, τα αναμενόμενα αποτελέσματα και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να επιτευχθούν. «Διαπιστώνουμε ότι η παροχή σαφών και αμερόληπτων πληροφοριών που διορθώνουν τις λανθασμένες αντιλήψεις αυξάνει σημαντικά την υποστήριξη του κοινού. Για παράδειγμα, οδήγησε στο να αλλάξει γνώμη πάνω από το 40% όσων ήταν αντίθετοι με τις πολιτικές ένταξης των μεταναστών στην έρευνά μας».

• Δέσμευση: Ο διάλογος μεταξύ αξιωματούχων και κοινού πρέπει να είναι αμφίδρομος. Το να επιτρέπεται στους πολίτες να συμβάλλουν στη διαμόρφωση των πολιτικών και να εκφράζουν τις ανησυχίες τους ενισχύει την αίσθηση της ιδιοκτησίας του κοινού επί των μεταρρυθμίσεων, καθιστώντας τα άτομα πιο πιθανό να υποστηρίξουν τις προτεινόμενες αλλαγές.

• Αμβλυνση αρνητικών επιπτώσεων: Η αναγνώριση του γεγονότος ότι οι μεταρρυθμίσεις μπορεί να πλήξουν ορισμένες ομάδες και η αντιμετώπιση των ανησυχιών αυτών με προσαρμοσμένα μέτρα μετριασμού είναι ουσιώδους σημασίας για την απόκτηση δημόσιας υποστήριξης. Και θα πρέπει να βασίζεται στους προηγούμενους πυλώνες. Τα μέτρα μετριασμού, όπως η προσωρινή στήριξη με χρήματα ή με προγράμματα κατάρτισης, θα πρέπει να ενημερώνονται από αμφίδρομους διαλόγους μεταξύ αξιωματούχων και πολιτών.

• Εμπιστοσύνη: Ο κρίσιμος πυλώνας στον οποίο στηρίζονται και τα τρία παραπάνω είναι η εμπιστοσύνη. Η αποτελεσματική επικοινωνία απαιτεί εμπιστοσύνη τόσο στο μήνυμα όσο και στον αγγελιοφόρο. Για να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη στη διαδικασία, η εμπλοκή με τους πολίτες πρέπει να ξεκινήσει νωρίς, στο στάδιο του σχεδιασμού της πολιτικής. Και οι μηχανισμοί σχεδιασμού των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να διαβεβαιώνουν το κοινό ότι η κυβέρνηση θα τηρήσει τις δεσμεύσεις μετριασμού όταν γίνουν οι μεταρρυθμίσεις. Η δημιουργία αξιόπιστων και ανεξάρτητων κυβερνητικών φορέων για τη διεξαγωγή και την επικύρωση της ανάλυσης πολιτικής μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Οι μεταρρυθμίσεις πρώτης γενιάς για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και τη βελτίωση της διακυβέρνησης είναι θεμελιώδους σημασίας για την αποκατάσταση της πίστης στους θεσμούς.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!