Μια αόριστη αναφορά από την πλευρά των ΗΠΑ, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί «εγγύηση ασφαλείας», αποτελεί το «αντισταθμιστικό όφελος» για την πλευρά Ζελένσκι, για την παράδοση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας στην Ουάσινγκτον.
Αυτό προκύπτει από δημοσίευμα των New York Times, που παρουσιάζει το προσχέδιο συμφωνίας στο οποίο φέρονται να κατέληξαν Ζελένσκι και Τραμπ.
Συγκεκριμένα, όπως σημειώνουν οι ΝΥΤ, το κείμενο αναφέρει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «υποστηρίζουν την προσπάθεια της Ουκρανίας να εξασφαλίσει τις εγγυήσεις ασφαλείας που απαιτούνται για την επίτευξη διαρκούς ειρήνης».
Οι προηγούμενες εκδοχές του προσχεδίου δεν περιείχαν την αναφορά στις εγγυήσεις ασφαλείας. Ωστόσο, η αναφορά αυτή παραμένει αόριστη και δεν συνεπάγεται κάποια συγκεκριμένη δέσμευση από τις ΗΠΑ για την προστασία της Ουκρανίας.
Το αμερικανικό έντυπο υπογραμμίζει ότι δεν είναι σαφές αν το προσχέδιο, που κυκλοφόρησε την Τρίτη, αποτελεί πράγματι την τελική μορφή της συμφωνίας. Ωστόσο Ουκρανός αξιωματούχος που έχει λάβει γνώση του προσχεδίου, καθώς και αρκετά άτομα εντός της Ουκρανίας που είναι ενήμερα για τις διαπραγματεύσεις, επιβεβαίωσαν την προσθήκη της συγκεκριμένης διατύπωσης. Ωστόσο, μίλησαν ανώνυμα λόγω της ευαίσθητης φύσης των συνομιλιών.
Όπως αναφέρουν οι New York Times, η συμφωνία θεωρείται ότι ανοίγει τον δρόμο για πιθανή συνέχιση της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία υπό τη διακυβέρνηση Τραμπ, είτε με τη μορφή στρατιωτικής βοήθειας είτε με την επιβολή τυχόν εκεχειρίας. Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν την Τρίτη ότι μια εκδοχή της συμφωνίας έχει γίνει αποδεκτή και από τις δύο πλευρές.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναμένεται να ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον την Παρασκευή για να υπογράψει τη συμφωνία με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με το προσχέδιο που έχουν στη διάθεσή τους οι Times, οι αρχικοί υπογράφοντες είναι ο Σκοτ Μπέσεντ, Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, και η Γιούλια Σβιριντένκο, Υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας.
Η πρόταση Ζελένσκι και οι όροι της συμφωνίας
Ο Ζελένσκι είχε προτείνει πέρυσι μια συμφωνία που θα έδινε στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόσβαση στον ορυκτό πλούτο της Ουκρανίας ως εναλλακτική λύση, σε περίπτωση που ο Τραμπ κέρδιζε τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ωστόσο, μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Τραμπ, ο Ουκρανός ηγέτης αντέδρασε στους όρους που του παρουσιάστηκαν στις αρχές του μήνα.
Ο Ζελένσκι πίεσε σθεναρά να συμπεριληφθεί στο κείμενο μια σαφής δέσμευση για την ασφάλεια της Ουκρανίας. Σε αντάλλαγμα, η Ουκρανία θα παραχωρούσε το 50% των μελλοντικών εσόδων από φυσικούς πόρους σε ένα ταμείο υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η κυβέρνηση Τραμπ αρχικά αντιστάθηκε στην απαίτηση αυτή. Αξιωματούχοι στην Ουάσινγκτον υποστήριξαν ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας υπονοούνται μέσα από τη συμφωνία, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ αποκτούν οικονομικά συμφέροντα στα ορυκτά, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Ουκρανίας. Σύμφωνα με την αμερικανική πλευρά, η συμφωνία δημιουργεί κίνητρα για την αποτροπή μιας ρωσικής κατάληψης αυτών των πόρων.
Ο Αμερικανός σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικ Βολτς, μιλώντας στο Fox News την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ότι για τους Ουκρανούς, η συμμετοχή των ΗΠΑ στους φυσικούς πόρους της χώρας τους είναι «η καλύτερη εγγύηση ασφαλείας που θα μπορούσαν να ελπίζουν, πολύ περισσότερο από άλλη μια παρτίδα πυρομαχικών».
Το προσχέδιο
Το προσχέδιο της Τρίτης περιλαμβάνει επίσης μια προηγούμενη διατύπωση, σύμφωνα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες θα λάβουν «μέτρα για την προστασία των αμοιβαίων επενδύσεων», κάτι που υποδηλώνει μια έμμεση αμερικανική δέσμευση για την ασφάλεια των περιοχών όπου υπάρχουν κοιτάσματα φυσικών πόρων, ορισμένα από τα οποία βρίσκονται κοντά στις γραμμές του μετώπου.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε τη συμφωνία ως έναν τρόπο αποπληρωμής της στρατιωτικής βοήθειας που είχαν λάβει οι Ουκρανοί από τις ΗΠΑ και είχε ζητήσει 500 δισεκατομμύρια δολάρια ως αντάλλαγμα. Αυτό το ποσό, που περιλαμβανόταν σε προηγούμενες εκδοχές της συμφωνίας, προκάλεσε ανησυχία στο Κίεβο και τελικά αφαιρέθηκε από τις μεταγενέστερες διαπραγματεύσεις.
Ουκρανοί αξιωματούχοι αποκάλυψαν ότι οι Αμερικανοί διαπραγματευτές επιχείρησαν να αποκλείσουν κάθε αναφορά στις εγγυήσεις ασφαλείας από τα αρχικά προσχέδια, θεωρώντας ότι το θέμα ξεπερνά το πλαίσιο μιας συμφωνίας για τα ορυκτά. Ωστόσο, η διατύπωση τελικά προστέθηκε στα τελικά στάδια των διαπραγματεύσεων.
Η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και η στάση της Βρετανίας
Ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ δήλωσε την Τετάρτη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αποδέχθηκαν πλήρως το ουκρανικό αίτημα για εγγυήσεις ασφαλείας. Τόνισε ότι ούτε ο Ζελένσκι ούτε άλλοι Ουκρανοί αξιωματούχοι θα υπέγραφαν τη συμφωνία χωρίς τη συγκεκριμένη διατύπωση, χαρακτηρίζοντάς την «αναπόσπαστο στοιχείο» της συμφωνίας για τα ορυκτά.
Ωστόσο, παραμένει ασαφές το εάν η νέα διατύπωση υποδηλώνει δέσμευση για αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας ή αν απλώς υποστηρίζει τη διπλωματική προσπάθεια της Ουκρανίας να εξασφαλίσει ευρωπαϊκή ειρηνευτική αποστολή και άλλες διαβεβαιώσεις για την προστασία μιας ενδεχόμενης εκεχειρίας.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, αναμένεται να επισκεφθεί την Ουάσινγκτον την Τετάρτη, για να παρουσιάσει στον Τραμπ μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για την ανάπτυξη ειρηνευτικής δύναμης 30.000 στρατιωτών. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υποστηρίζουν ότι η αποστολή αυτή θα απαιτούσε μια αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη, όπως δορυφορική επιτήρηση, αεράμυνα ή αεροπορική κάλυψη.
Οι οικονομικοί όροι της συμφωνίας
Οι υπόλοιποι όροι του προσχεδίου παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητοι, σε σύγκριση με την εκδοχή της Δευτέρας. Η ουκρανική κυβέρνηση συμφώνησε να εκχωρήσει το 50% των μελλοντικών εσόδων από την εκμετάλλευση φυσικών πόρων (ορυκτά, πετρέλαιο, φυσικό αέριο), καθώς και από υποδομές όπως τερματικοί σταθμοί LNG και λιμάνια.
Με πληροφορίες από New York Times
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
