Ένα βήμα πριν την κατάρρευση βρίσκεται η κυβέρνηση της Γαλλίας, λόγω της σύγκρουσης μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης για τον προϋπολογισμό του 2025.
Τη Δευτέρα η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ αποφάσισε να μην αποδεχτεί την αύξηση των δαπανών για την κοινωνική ασφάλιση που ζητούσε η αντιπολίτευση και, ελλείψει κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, να προσφύγει στο άρθρο 49,3 του γαλλικού Συντάγματος που του δίνει τη δυνατότητα να νομοθετεί ερήμην της Εθνοσυνέλευσης.
Κατόπιν αυτού, όπως ήταν αναμενόμενο, τόσο το Νέο Λαϊκό Μέτωπο της Αριστεράς όσο και το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν κατέθεσαν πρόταση μομφής σε βάρος της κυβέρνησης, που αν υπερψηφιστεί (κατά πάσα πιθανότητα την ερχόμενη Τετάρτη ή Πέμπτη) θα οδηγήσει στην πτώση της και στην μη ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2025.
Το Bloomberg παρουσιάζει τα διάφορα σενάρια για το τι μέλλει γενέσθαι στη Γαλλία.
Πόσο γρήγορα μπορεί να εξελιχθούν τα πράγματα;
Επειδή το κόμμα της Λεπέν είναι το μεγαλύτερο στην Κάτω Βουλή του κοινοβουλίου, η υποστήριξή της στην πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης καθιστά πιθανή την απομάκρυνση του Μπαρνιέ.
Εφόσον οι ομάδες της αντιπολίτευσης κατέθεσαν προτάσεις μομφής τη Δευτέρα, πρέπει να περάσουν 48 ώρες πριν το κοινοβούλιο αρχίσει να τις συζητά. Οι ψηφοφορίες θα μπορούσαν τότε να ξεκινήσουν ήδη από την Τετάρτη.
Συνταγματολόγοι, πολιτικοί και οικονομολόγοι δεν συμφωνούν για το τι ακριβώς θα επακολουθήσει, δεδομένου ότι ο νέος προϋπολογισμός πρέπει να τεθεί άμεσα σε ψηφοφορία.
Τα νομοσχέδια που απορρίπτονται στη Γαλλία δεν θεωρούνται τεχνικά νεκρά, αλλά μια υπηρεσιακή κυβέρνηση έχει ελάχιστη νομιμοποίηση να τα περάσει από το κοινοβούλιο ή να επιχειρήσει την εφαρμογή τους.
Υπάρχουν διαθέσιμες διατάξεις για να αποφευχθεί ένα κυβερνητικό shutdown στο πρότυπο των ΗΠΑ, αλλά ο τρόπος με τον οποίο μια αποδυναμωμένη κυβέρνηση θα τις εφαρμόσει - και ο επακόλουθος αντίκτυπος της χρήσης τέτοιων ελιγμών - είναι δύσκολο να προβλεφθεί.
«Στο τέλος της ημέρας δεν υπάρχει εγχειρίδιο οδηγιών για το τι πρέπει να γίνει εάν δεν εγκριθεί προϋπολογισμός», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Oddo BHF, Bruno Cavalier. «Δοκιμάζουμε τα όρια ενός συστήματος σε μια χώρα που υποτίθεται ότι είχε την πολιτική σταθερότητα ενός είδους δημοκρατικής μοναρχίας».
Κινδυνεύει η Γαλλία από ένα shutdown;
Ο κίνδυνος μιας αμερικανικού τύπου αναστολής λειτουργίας των ομοσπονδιακών δημόσιων υπηρεσιών είναι σχεδόν μηδενικός χάρη στην ύπαρξη ενός νομοσχεδίου έκτακτης ανάγκης - γνωστού ως loi spéciale - για να ληφθεί η κοινοβουλευτική έγκριση για την είσπραξη φόρων τον Ιανουάριο. Ο «ειδικός νόμος» θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να μεταφέρει τον προϋπολογισμό του προηγούμενου έτους για μερικούς μήνες στο νέο έτος.
Ωστόσο, υπάρχουν κίνδυνοι με τη χρήση του προσωρινού μέτρου που είναι δύσκολο να προβλεφθούν. Η διαδικασία συνεπάγεται την έγκριση μόνο των ελάχιστων δαπανών που η κυβέρνηση θεωρεί ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση της παροχής δημόσιων υπηρεσιών, και όχι περισσότερων από όσες έχουν ψηφιστεί στον προϋπολογισμό του 2024. Ανάλογα με την ερμηνεία, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρή μείωση δαπανών, ιδίως σε τομείς όπως η άμυνα, όπου οι δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν.
Η αβεβαιότητα ενισχύεται και από το γεγονός ότι ο ειδικός νόμος στη μορφή που εγκρίθηκε το 2001 δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν. Παρόμοια μέτρα εφαρμόστηκαν το 1962 και το 1979, αλλά σε πολύ διαφορετικές συνθήκες - και όχι λόγω της κατάρρευσης μιας κυβέρνησης στην προσπάθεια να περάσει έναν προϋπολογισμό.
Τι σημαίνουν οι εξελίξεις για τον Μακρόν;
Εάν η πρόταση μομφής περάσει, η κυβέρνηση του Μπαρνιέ θα υπηρετήσει ως υπηρεσιακή μέχρι ο Μακρόν να ορίσει νέο πρωθυπουργό -ή να διορίσει εκ νέου τον Μπαρνιέ- για να κάνει άλλη μια προσπάθεια για προϋπολογισμό. Αλλά δεν υπάρχει κάποιος υποψήφιος που να θεωρείται ότι θα μπορούσε να συγκεντρώνει πλειοψηφία που να καλύπτει τρία αντίθετα μπλοκ στην Εθνοσυνέλευση.
Μια δεύτερη επιλογή θα ήταν η προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών για να αλλάξει η ισορροπία δυνάμεων στο κοινοβούλιο, αλλά ο Μακρόν δεν μπορεί να το κάνει αυτό μέχρι το καλοκαίρι του 2025, ένα χρόνο μετά την τελευταία εκλογική διαδικασία.
Χωρίς να υπάρχει προφανής τρόπος αποκατάστασης της πολιτικής σταθερότητας, τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ζητήσει την παραίτησή του - αυτό που η Λεπέν περιέγραψε τη Δευτέρα ως τρίτη επιλογή.
«Το σύνταγμά μας είναι σαφές όταν υπάρχει σοβαρή πολιτική κρίση», δήλωσε η Λεπέν. «Είναι απόφαση και ευθύνη του προέδρου».
Ωστόσο, ο Μακρόν δεν μπορεί να εκδιωχθεί από τη θέση του και οι επόμενες προεδρικές εκλογές, στις οποίες η Λεπέν παραμένει επικρατέστερη υποψήφια, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, έχουν οριστεί για το 2027.
Πώς αντιδρούν οι αγορές;
Η επικίνδυνη πολιτική κατάσταση έχει οδηγήσει τους επενδυτές να πουλήσουν γαλλικά περιουσιακά στοιχεία. Έχει ωθήσει το ασφάλιστρο απόδοσης του 10ετούς ομολόγου σε επίπεδα που είχαν να παρατηρηθούν από την κρίση του ευρώ, σηματοδοτώντας μεγαλύτερη πίεση στην αγορά από ό,τι όταν ο πρόεδρος Μακρόν προκάλεσε αρκετούς μήνες πολιτικής αναταραχής διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση, τον Ιούνιο.
Τα γαλλικά ομόλογα και οι μετοχές δέχθηκαν νέες πιέσεις το απόγευμα της Δευτέρας, αφού το κόμμα της Λε Πεν δήλωσε ότι θα υποστηρίξει την ψήφο δυσπιστίας.
Η διαφορά μεταξύ των 10ετών γαλλικών και γερμανικών ομολόγων διευρύνθηκε κατά οκτώ μονάδες βάσης, στις 89 μονάδες βάσης, πλησιάζοντας το υψηλότερο επίπεδο από το 2012 και σε πορεία για τη μεγαλύτερη διεύρυνση από τον Ιούνιο. Ο δείκτης CAC 40 διαπραγματευόταν 0,4% χαμηλότερα, ενώ το ευρώ σημείωσε πτώση άνω του 1%.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!