Εκτός από τις ευκαιρίες για φωτογραφίες και μερικές τοπικές λιχουδιές, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δεν πήρε -ή έδωσε- πολλά κατά τη διάρκεια της διήμερης επίσκεψής του στη Γαλλία και της συνάντησής του με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν αυτή την εβδομάδα.
Ωστόσο, η περιοδεία του Σι στην Ανατολική Ευρώπη αποδείχθηκε πιο παραγωγική, επιτρέποντάς του να προσθέσει τη Σερβία στον κατάλογο των χωρών που υποστηρίζουν το όραμά του για την παγκόσμια τάξη και να αξιοποιήσει την ολοένα και πιο τεταμένη σχέση μεταξύ της Ουγγαρίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παρόλο που ο Σι μίλησε για την αποφυγή ενός νέου «Ψυχρού Πολέμου», η διπλωματία του αναβίωσε τον διχασμό της Ευρώπης, ο οποίος είχε φέρει αντιμέτωπες τις ανατολικές χώρες της Ευρώπης με τις δυτικές.
Καμία συμφωνία στη Γαλλία
Ο Μακρόν ήλπιζε ότι, μέσω της οικοδόμησης μιας στενότερης προσωπικής σχέσης, θα μπορούσε να πείσει τον Κινέζο ηγέτη να επηρεάσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αλλά ο Σι δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά τη στάση της Κίνας έναντι της Ρωσίας. «Η Κίνα κατανοεί τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ουκρανία στους λαούς της Ευρώπης», έγραψε σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro, εκφράζοντας απλά την ίδια συμπάθεια που είχε δείξει από την αρχή του πολέμου, αλλά μέχρι εκεί.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία συμμετείχε σε τριμερή συνάντηση στο Παρίσι με τον Σι και τον Μακρόν, τόνισε επίσης τον υπαρξιακό χαρακτήρα του πολέμου. Ο Σι, ωστόσο, αντέδρασε στη συνέχεια στις πιέσεις των Βρυξελλών και προειδοποίησε να μην εργαλειοποιείται ο πόλεμος στην Ουκρανία για την άσκηση κριτικής στην Κίνα.
Αν ο Σι ήλπιζε να προκαλέσει ρήγμα μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ, δεν είχε μεγάλη επιτυχία. Μετά τη συνάντηση μαζί του, η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για να αποκρούσει αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της Κίνας, οι οποίες εξακολουθούν να προκαλούν ανησυχία στις ΗΠΑ. Ο Σι βέβαια έχει αρνηθεί κατηγορηματικά τέτοιους ισχυρισμούς.
Τα οφέλη της Ουγγαρίας
Στη Βουδαπέστη, ο Σι ανακοίνωσε μια σειρά νέων επενδύσεων, ενώ ανέδειξε την Ουγγαρία του πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν ως πρότυπο για το πώς θα μπορούσε να μοιάζει η σχέση της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Δεσμεύτηκε για την κατασκευή υποδομών που θα βοηθήσουν στη μεταφορά κινεζικών προϊόντων σε όλη την ΕΕ.
Η BYD,, ο κινεζικός κολοσσός κατασκευής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, είχε επιλέξει προηγουμένως την Ουγγαρία ως τόπο ίδρυσης του πρώτου της ευρωπαϊκού εργοστασίου αυτοκινήτων. Η Ουγγαρία θα είναι επίσης κόμβος για την παραγωγή μπαταριών.
Η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, η οποία έχει δημοσιονομικές δυσκολίες, είχε στόχο να επιτύχει χρηματοδότηση από την Κίνα και νέα κίνητρα για την οικονομία της. Μεταξύ των συμφωνιών περιλαμβάνονται η χρηματοδότηση για μια κοστοβόρα αναβάθμιση του πεπαλαιωμένου σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας και την κατασκευή μιας σύνδεσης μεταξύ του αεροδρομίου της Βουδαπέστης και του κέντρου της πρωτεύουσας που έχει καθυστερήσει εδώ και καιρό, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών Peter Szijjarto.
Η Ουγγαρία θα επιδιώξει επίσης να εμβαθύνει τη συνεργασία με τη Huawei για την προώθηση της ψηφιοποίησης στη χώρα.
«Χωρίς όρια» η συνεργασία με τη Σερβία
Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, επιφύλαξε στον Σι μεγαλειώδη υποδοχή στο Βελιγράδι, με πλήθος κόσμου να τον επευφημεί και να ανεμίζει εθνικές σημαίες.
Ο Βούτσιτς δήλωσε ότι «ο ουρανός είναι το όριο» μεταξύ των δύο χωρών, θυμίζοντας τη φράση για φιλία της Μόσχας με το Πεκίνο χωρίς όρια (και ίσως μια υπενθύμιση της υποστήριξης προς τη Ρωσία και την ατζέντα της).
Ο Σι έπεισε επίσης τη Σερβία να προσχωρήσει σε μία «κοινότητα με κοινό μέλλον», αποτελώντας την πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που συμμετέχει στις προσπάθειες της Κίνας να δημιουργήσει έναν συνασπισμό που θα αμφισβητεί την παγκόσμια τάξη πραγμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Ως ένδειξη των οικονομικών οφελών που μπορεί να απολαμβάνει ένας φιλικός εταίρος από την Κίνα, ο Σι δήλωσε ότι η συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Σερβία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου, προσθέτοντας ότι η Κίνα θα επεκτείνει τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων και θα ξεκινήσει περισσότερες απευθείας πτήσεις.
Οι κεντρικές τράπεζες των δύο χωρών θα εργαστούν επίσης πάνω σε μια ρύθμιση διακανονισμού εμπορικών ανταλλαγών σε γουάν για να βοηθήσουν στην ενίσχυση των επιχειρηματικών και εμπορικών τους δεσμών.
Η Σερβία λέει επίσης ότι θα διατηρήσει ένα μέρος των συναλλαγματικών αποθεμάτων της σε γουάν, ανάλογο με το χρέος της χώρας προς την Κίνα, το οποίο αυξάνεται.
Ο διχασμός
Στην Ουγγαρία, ο Σι επαίνεσε την «ανεξάρτητη» εξωτερική πολιτική του Ορμπαν, καλώντας τη Βουδαπέστη να ηγηθεί των σχέσεων της περιοχής με την Κίνα.
Αυτή δεν είναι η πρώτη προσπάθεια της Κίνας να διχάσει την ΕΕ. Το Πεκίνο δημιούργησε το 2012 έναν μηχανισμό για την ενίσχυση των δεσμών με 16 κράτη της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.
Ωστόσο, ο ενθουσιασμός για αυτόν σταδιακά μειώθηκε καθώς οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ενοχλήθηκαν από τη διεύρυνση των ελλειμμάτων των εμπορικών ισοζυγίων τους, ενώ η Κίνα δεν εκπλήρωσε τις υποσχέσεις της για επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Στη συνέχεια ήρθε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία προκάλεσε μια ευρύτερη επανεξέταση των σχέσεων των χωρών αυτών με την Κίνα. Τα κράτη της Βαλτικής ανακοίνωσαν επίσημα την απόφασή τους να αποχωρήσουν από τον μηχανισμό, καθιστώντας τον ουσιαστικά παρωχημένο.
Στο Βελιγράδι, ο Σι υποσχέθηκε επίσης ότι «δεν θα ξεχάσει ποτέ» τον βομβαρδισμό της κινεζικής πρεσβείας από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ στην 25η επέτειο της επίθεσης.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!