«Έχει έρθει η ώρα να διευθετηθούν οι λογαριασμοί με τον Ερντογάν», λένε στην Ουάσιγκτον και βάζουν στη σειρά τις υποθέσεις και τα φλέγοντα ζητήματα που θα βρεθούν στην κορυφή της λίστας των διαπραγματεύσεων για την επανεκκίνηση των σχέσεων των δύο χωρών. Στη λίστα ξεχωρίζει μία ημερομηνία, η 1η Μαρτίου, είναι η μέρα που θα αρχίσει ξανά η δίκη της τουρκικής τράπεζας Halkbank.
Θα μπορέσει ο Ερντογάν να αποφύγει την έκθεσή του στο σκάνδαλο; Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος όχι μόνο γνωρίζει την υπόθεση της Halkbank, αλλά δεν έχει ξεχάσει την ημέρα που τον προσέγγισε ο ίδιος ο Ερντογάν ζητώντας τη βοήθειά του.
Ολα ξεκίνησαν το 2016 από την Τουρκία, όταν οι διωκτικές αρχές άρχισαν έρευνα στον κλειστό κύκλο του Ερντογάν για διαφθορά. O τότε CEO της τράπεζας Suleyman Aslan και ο Τουρκο-ιρανός επιχειρηματίας Reza Zarrab ήταν ανάμεσα στους συλληφθέντες για συμμετοχή σε ξέπλυμα χρήματος και παράνομη εξαγωγή χρυσού με το Ιράν.
Οι πιέσεις Ερντογάν «έπνιξαν» το σκάνδαλο στην Τουρκία, αλλά η υπόθεση πέρασε τον Ατλαντικό μαζί με τον Zarrab που κατέφυγε στις ΗΠΑ, τον Μάρτη του ‘16, ομολόγησε την ενοχή του και συμφώνησε να συνεργαστεί με το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Ως βασικός μάρτυρας στην εισαγγελία της Νέας Υόρκης ο Zarrab κατέθεσε, μεταξύ άλλων, πως ο ίδιος ο Ερντογάν εμπλέκεται στο σκάνδαλο και είχε ενθαρρύνει την Halkbank να βοηθήσει το Ιράν να «σπάσει» τις αμερικανικές κυρώσεις. Στην υπόθεση ενεπλάκη και το όνομα της συζύγου του Τούρκου προέδρου. Ο δικηγόρος του κατηγορούμενου αμερικανο-ιρανού επιχειρηματία αποκάλυψε ότι, από το 2013, ο πελάτης του έκανε δωρεά 4,65 εκατομμυρίων δολαρίων στην Togemder, μία τουρκική ΜΚΟ που ιδρύθηκε από την πρώτη κυρία την Emine Erdogan.
Ο Τούρκος ηγέτης έσπευσε να σβήσει τη φωτιά που του έβαλε ο Zarrab και έθεσε το ζήτημα της Halkbank στον τότε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Τζο Μπάιντεν, κατά τη διάρκεια της μονοήμερης επίσκεψής του στις ΗΠΑ τον Αύγουστο του 2016. Βοηθός του Μπάιντεν είπε στους ΝΥ Times ότι ο Τούρκος πρόεδρος τράβηξε τον κ. Μπάιντεν κάτω από ένα δέντρο και σε μια ιδιωτική συνομιλία ισχυρίστηκε ότι η υπόθεση ήταν μια «μεγάλη συνωμοσία» που υποκινήθηκε από τον αντίπαλό των Fethullah Gulen. Η σύζυγος του Ερντογάν φέρεται, επίσης, να συζήτησε την υπόθεση με τον Τζιλ Μπάιντεν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ερντογάν προσπάθησε να πείσει και τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, στο προτελευταίο τηλεφώνημα μαζί του τον Δεκέμβριο του 2016 και ξανά κατά τη διάρκεια της τελευταίας τηλεφωνικής επαφής με τον απερχόμενο πρόεδρο τον Ιανουάριο του 2017.
Οταν ο Τραμπ πέρασε το κατώφλι του Λευκού Οίκου έκανε τα αδύνατα δυνατά για να επιβραδύνει τις εξελίξεις στην υπόθεση. Μάλιστα, διαβεβαίωσε επανειλημμένα τον Ερντογάν ότι το θέμα θα κλείσει δικαστικά, αλλά τελικά δεν κατάφερε να επηρεάσει την αμερικανική δικαιοσύνη.
Την 1η Μαρτίου οι δικαστικές αρχές στη Νέα Υόρκη θα αρχίσουν να διερευνούν ξανά τον ρόλο της τουρκικής τράπεζας στην παραβίαση των αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν και μια απόφασή τους για πιθανές κυρώσεις μπορεί να φέρει μεγάλες φουρτούνες, όχι μόνο στην τουρκική οικονομία, αλλά και στο παλάτι του Ερντογάν.
Το τι σημαίνει η νίκη του Μπάιντεν για την Τουρκία θα το δούμε σύντομα. Μία νέα αμερικανική κυβέρνηση, αποφασισμένη να ενισχύσει τη δημοκρατία και να υποστηρίξει το κράτος δικαίου, θα είναι απίθανο να ανεχθεί τη διαφθορά.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
