Η ιστορική νίκη του Σιν Φέιν στις πρόσφατες εκλογές της Βορείου Ιρλανδίας, είναι μια απτή ένδειξη ότι ο κόσμος αλλάζει.
Η επικράτηση της άλλοτε «πολιτικής πτέρυγας του ένοπλου IRA» και η επίσημη ισχυροποίηση της δύναμής της στη Βόρεια Ιρλανδία μέσω εκλογικών διαδικασιών κι όχι όπλων, είναι το αποτέλεσμα μιας συντονισμένης πορείας των ιρλανδών καθολικών τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια.
Το Brexit, αποτέλεσε για τους Ιρλανδούς την ευκαιρία να ενώσουν τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας με το βόρειο τμήμα της, που παραμένει στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε μια όχι και τόσο ευνοϊκή συγκυρία για τους Βρετανούς που βλέπουν τη μία μετά την άλλη τις υπερπόντιες επαρχίες τους να ζητούν ανεξαρτησία.
Αν και η ιστορική επικράτηση της ηγέτιδας του Σιν Φέιν Μισέλ Ο’ Νίλ δεν πρόκειται να επιφέρει άμεσα θεαματικές αλλαγές στην διακυβέρνηση της Βορείου Ιρλανδίας, είναι ωστόσο η πρώτη ένδειξη ότι το όραμα για μια ενωμένη Ιρλανδία θα πάρει σάρκα και οστά στα επόμενα χρόνια, σε μια περιοχή που για πάνω από ένα αιώνα οι προτεστάντες είχαν την πλειοψηφία.
Κερδίζοντας τις 27 από τις 90 έδρες έναντι 24 έδρες του Δημοκρατικού Ενωτικού Κόμματος (DUP), το οποίο ήταν το μεγαλύτερο κόμμα για πάνω από δύο δεκαετίες, ένας άλλος αέρας πνέει πλέον στις γειτονιές το Μπέλφαστ που κάποτε στήνονταν οδοφράγματα και γίνοντας μάχες σώμα με το σώμα με τις βρετανικές δυνάμεις.
Είναι ένα σημαντικό ορόσημο για ένα κόμμα που συνδέεται με τον Ιρλανδικό Ρεπουμπλικανικό Στρατό (IRA), μια παραστρατιωτική ομάδα που επέλεξε τον ένοπλο αγώνα για δεκαετίες για να οδηγήσει στην ανεξαρτησία της Βόρειας Ιρλανδίας από την κυριαρχία του Ηνωμένου Βασιλείου.
Περισσότεροι από 3.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στα 30 χρόνια βίας με θύματα και από τις δύο πλευρές εντός κι εκτός Ιρλανδίας.
Η ειρηνευτική συμφωνία του 1998, έδωσε τέλος σε μια μελανή σελίδα της Ευρωπαϊκής ιστορίας, με τη Βόρεια Ιρλανδία να διαθέτει σήμερα μια κυβέρνηση που μοιράζει την εξουσία μεταξύ των Βρετανών προτεσταντών και των Ιρλανδών καθολικών η οποία είχε ως προϋπόθεση τον πλήρη αφοπλισμό του IRA και την δέσμευση σε μια συναινετική κυβέρνηση.
Τι μπορεί να αλλάξει στη Β. Ιρλανδία
Το αποτέλεσμα των εκλογών δίνει στο Σιν Φέιν το δικαίωμα να κατέχει τη θέση του πρώτου υπουργού στην κυβέρνηση επιμερισμού της εξουσίας της Βόρειας Ιρλανδίας, με το DUP να αναλαμβάνει τον ρόλο του αναπληρωτή πρώτου υπουργού.
Ωστόσο, η σύσταση μιας νέας κυβέρνησης δεν θα γίνει σύντομα καθώς το σύστημα κατανομής της εξουσίας προβλέπει ότι οι θέσεις του πρώτου υπουργού και του αναπληρωτή πρώτου υπουργού έχουν ίσο καθεστώς και πρέπει να καλυφθούν και οι δύο ταυτόχρονα για να σχηματιστεί κυβέρνηση.
Κι ενώ το Σιν Φέιν θα προτείνει την ηγέτιδα του Μισέλ Ο'Νιλ ως πρώτη υπουργό, το DUP δήλωσε ότι δεν δεν θα συμφωνήσει στον σχηματισμό νέας κυβέρνησης εάν δεν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στις συνοριακές ρυθμίσεις μετά το Brexit που υπονομεύουν τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Συνέλευση της Βόρειας Ιρλανδίας πρέπει να συνεδριάσει εντός οκτώ ημερών, ώστε οι νεοεκλεγείς νομοθέτες να μπορούν να λάβουν τις έδρες τους. Στη συνέχεια, τα μέλη της Συνέλευσης θα επιλέξουν Πρόεδρο και θα ακολουθήσει ο διορισμός των υπουργών, ξεκινώντας από τον πρώτο και τον αναπληρωτή πρώτο υπουργό.
Εάν, όπως φαίνεται πιθανό, δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση επειδή το DUP αρνείται, οι υπουργοί της προηγούμενης κυβέρνησης θα παραμείνουν στην εξουσία και η βασική διακυβέρνηση μπορεί να συνεχιστεί — αν και οι υπουργοί απαγορεύεται να λάβουν σημαντικές ή αμφιλεγόμενες αποφάσεις.
Εάν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση μετά από 24 εβδομάδες, πρέπει να διεξαχθούν νέες εκλογές.
Ο ρόλος του Brexit
Η απόφαση της Βρετανίας το 2016 να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη ζώνη ελεύθερου εμπορίου χωρίς σύνορα έχει περιπλέξει τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας. Είναι το μόνο μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου που έχει σύνορα με ένα κράτος της ΕΕ. Η διατήρηση αυτών των συνόρων ανοιχτά στην ελεύθερη ροή ανθρώπων και αγαθών αποτελεί βασικό πυλώνα της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Αντίθετα, οι κανόνες μετά το Brexit επέβαλαν τελωνειακούς και συνοριακούς ελέγχους σε ορισμένα αγαθά που εισέρχονται στη Βόρεια Ιρλανδία από το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο -- ένα σύνορο στη Θάλασσα της Ιρλανδίας και όχι στο νησί της Ιρλανδίας.
Οι Ενωτικοί του DUP υποστηρίζουν ότι οι νέοι έλεγχοι έχουν δημιουργήσει ένα φράγμα μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου που υπονομεύει τη βρετανική τους ταυτότητα. Για το λόγο αυτό έχει ζητήσει να καταργηθούν οι ρυθμίσεις, γνωστές ως Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας.
Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ έχουν φτάσει σε αδιέξοδο, με την ΕΕ η οποία κατηγορεί τον Μπόρις Τζόνσον ότι αρνήθηκε να εφαρμόσει τους κανόνες που συμφώνησε σε μια νομικά δεσμευτική συνθήκη.
Πόσο πιθανή είναι η ένωση με την Ιρλανδία
Η ενότητα της Ιρλανδίας, αν και αποτελούσε για δεκαετίες τη βασική προτεραιότητα του Σιν Φέιν στους προεκλογικούς του αγώνες, αυτή τη φορά έμεινε στο παρασκήνιο της προεκλογικής εκστρατείας, όπου κυριάρχησαν πιο σύγχρονα προβλήματα όπως το κόστος ζωής μετά τις τεράστιες αυξήσεις στην ενέργεια και τα τρόφιμα.
Ωστόσο, παραμένει βασικός στόχος του Σιν Φέιν. Η Μισέλ Ο΄Νιλ δήλωσε μετά την νίκη της ότι «έχει έρθει η ώρα για μια υγιή συζήτηση για την ένωση της Βορείου Ιρλανδίας με τη Ιρλανδία» ενώ και η ηγέτιδα του κόμματος Mary Lou McDonald δήλωσε ότι ένα δημοψήφισμα στη Βόρεια Ιρλανδία θα μπορούσε να διεξαχθεί «μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια».
Η ειρηνευτική συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998 θέτει ως προϋπόθεση για την επανένωση της Ιρλανδίας το δημοψήφισμα και στις δύο πλευρές του νησιού.
Στη Βόρεια Ιρλανδία, μια τέτοια ψηφοφορία μπορεί να προκηρύξει μόνο η βρετανική κυβέρνηση, κάτι που είναι μάλλον απίθανο καθώς δημογραφικά η υπεροχή των καθολικών είναι μεγαλύτερη.
Όμως ο κόσμος αλλάζει και μαζί του και οι νέοι Βόρειο Ιρλανδοί οι οποίοι απομακρύνονται από τις ισχυρές εθνικιστικές τους ρίζες και από τα αιματηρά γεγονότα της «αιματοβαμμένης Παρασκευής». Αυτό που ουσιαστικά θέλουν πλέον, είναι να ζουν σε μια ειρηνική χώρα με ισχυρή οικονομία και μια κυβέρνηση που θα απεξαρτηθεί από τον σκληρό θρησκευτικό της χαρακτήρα που ευθύνεται για το πολιτικό χάσμα στη Βόρεια Ιρλανδία.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
