Μετά από 4 χρόνια άκαρπων διαπραγματεύσεων που χαρακτηρίστηκαν από ακραίες επίσημες δηλώσεις και απειλές καταστρατήγησης του διεθνούς δικαίου, καταβρόχθισαν δύο Βρετανούς πρωθυπουργούς, απείλησαν την εύθραυστη πολιτική εκεχειρία στη Β. Ιρλανδία, δίχασαν τους Βρετανούς πολίτες και επέφεραν τη μήνη της ορθολογικής Ευρώπης απέναντι στον «παλαιο-αυτοκρατορικό» πολιτικό ρεβιζιονισμό των σκληροπυρηνικών οπαδών του Brexit, η επιτυχής ολοκλήρωση μιας συμφωνίας ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ενωση φαντάζει σαν το happy end στον μύθο του Excalibur.
Μπορεί η ιδέα του Μπόρις Τζόνσον ως μοντέρνα εκδοχή του βασιλιά Αρθούρου να προκαλεί γέλια, αλλά και μόνο το γεγονός ότι κατάφερε παρά την κάκιστη χημεία του με τον Μισέλ Μπαρνιέ και την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν να ολοκληρώσει μια τόσο περίπλοκη συμφωνία απεμπλοκής από μία οικονομική υπερδύναμη -έστω και την ενδεκάτη ώρα-, του προσφέρει τουλάχιστον βραχυπρόθεσμο πολιτικό κεφάλαιο. Κι ας κρύβει αρκετές δυσοίωνες εκπλήξεις μέσα στις 2000 σελίδες της που παραμένουν αδημοσίευτες.
Την ώρα που ξεκινά το γύρο του θριάμβου, βέβαια, ο Μπόρις Τζόνσον ήδη γνωρίζει ότι η συμφωνία του καλύπτει αποκλειστικά τις εμπορικές σχέσεις των δύο πλευρών σε επίπεδο προϊόντων και όχι υπηρεσιών, οι οποίες συνθέτουν τη μερίδα του λέοντος της βρετανικής οικονομίας (και οι οποίες θα υπόκεινται σε επιμέρους κανόνες που θα πάρουν πολλά χρόνια επίπονων διαπραγματεύσεων για να διευθετηθούν).
Παράλληλα γνωρίζει καλά ότι μπορεί να έκλεισε πολιτικά τον ασκό του Αιόλου στη Βόρεια Ιρλανδία (η οποία θα διατηρήσει μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών οικονομικών συμφωνιών και μάλιστα χωρίς δασμούς -που θα την καθιστούσαν hotspot φοροδιαφυγής-, ώστε να αποφευχθεί το «σκληρό» οικονομικό σύνορο με τη δημοκρατία της Ιρλανδίας), αλλά άνοιξε το κουτί της Πανδώρας σε ένα άλλο κέλτικο έθνος του Ηνωμένου Βασιλείου, τη Σκωτία, εκεί όπου η φανατική remainer Πρώτη Υπουργός Νίκολα Στέρτζον ήδη δεσμεύτηκε στο κυνήγι ενός δεύτερου δημοψηφίσματος ανεξαρτησίας - αυτή τη φορά με πολύ πιο ευοίωνες προοπτικές για το εθνικιστικό της ακροατήριο.
Από τη σκοπιά των Ευρωπαίων, η συμφωνία προκαλεί εξίσου ανακούφιση και ημικρανίες. Η Ένωση πέτυχε ένα συναινετικό διαζύγιο, η εκκρεμότητα του οποίου διακινδύνευε τις ισοτιμίες λίρας και ευρώ, ενώ παράλληλα ανέδειξε τη διαπραγματευτική της πυγμή ως αντίβαρο σε πιθανές μελλοντικές αποσχιστικές τάσεις στις τάξεις των 27. Απ’ την άλλη, όμως, πριν ετοιμάσουν τις βαλίτσες τους για Βρετανία, οι πολίτες της θα επιστρέψουν στη γραφειοκρατία της βίζας, των εγγράφων παραμονής και εργασίας και των ακριβότερων φοιτητικών διδάκτρων.
Επί της ουσίας η μεγαλύτερη επιτυχία της συμφωνίας ήταν η αποφυγή του παραλογισμού μιας ανεξέλεγκτης εκατέρωθεν επιβολής δασμών και ταριφών στα εμπορικά προϊόντα Βρετανίας και ΕΕ – στα πρότυπα του εμπορικού αλαλούμ στις σχέσεις Βρυξελών και Ουάσιγκτον επί προεδρίας Τραμπ. Σε κάθε μεγάλη εμπορική συμφωνία, όμως, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες και κάποιες από αυτές είναι σίγουρο ότι θα πυροδοτήσουν αντιδράσεις από θιγόμενους επαγγελματικούς κλάδους, ειδικά στη βρετανική πλευρά της Μάγχης (οι βρετανοί αλιείς, για παράδειγμα, ήδη μιλούν για ξεπούλημα του κλάδου τους).
Το λόγο έχουν πλέον τα κοινοβούλια των 27, το Ευρωκοινοβούλιο και η Βουλή των Κοινοτήτων, που έχουν μόλις μία εβδομάδα να ξεψαχνίσουν τις 2000 σελίδες της συμφωνίας και να την εγκρίνουν πριν την Πρωτοχρονιά. Μια διαδικασία που είναι θεωρητικά τυπική, αν και κάποιοι πονηροί θα έχουν ημι-στραμμένα βλέμματα προς Βερολίνο και Δουβλίνο μεριά, με τις αντιδράσεις των Άγγελα Μέρκελ και Μίκελ Μάρτιν αντιστοίχως να ερμηνεύονται ως πιο συγκρατημένες από αυτές των υπολοίπων ευρωπαίων ηγετών.
Στο Λονδίνο ο Μπόρις Τζόνσον θα εισπράξει κάποιες χαμηλότονες γκρίνιες από τους σκληροπυρηνικούς backbencher Brexiteers της κοινοβουλευτικής του ομάδας, αλλά με «κλειδωμένη» στο πλευρό του την Εργατική αντιπολίτευση (ο ηγέτης της Σερ Κίερ Στάρμερ έχει δεσμευθεί να υπερψηφίσει τη συμφωνία παρά τις εσωκομματικές διαφωνίες), θα απολαύσει ένα δεύτερο σύντομο μήνα του μέλιτος με τη βρετανική κοινή γνώμη. Ας τον απολαύσει όσο διαρκέσει, γιατί όταν οι επαγγελματικοί κλάδοι του νησιού ανακαλύψουν τις περιπτωσιακές «λεπτομέρειες», τις χρονικές προϋποθέσεις και τους οδυνηρούς οικονομικούς συμβιβασμούς των 2000 λέξεων, η ευφορία του Brexit κινδυνεύει να μετατραπεί σε τσουνάμι αγανάκτησης.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
