Μεταξύ… τυρού και αχλαδίου οι ηγέτες των 7 ισχυρότερων βιομηχανικών κρατών του πλανήτη έφτασαν χθες, Παρασκευή 11 Ιουνίου, σε μια κατ αρχήν συμφωνία, ώστε να υιοθετηθεί η πρόταση του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν και να εφαρμοστεί σε παγκόσμια κλίμακα ελάχιστος φορολογικός συντελεστής τουλάχιστον 15% για τις επιχειρήσεις.
Η απόφαση της G7 ήταν προδιαγεγραμμένη, δεδομένου ότι οι υπουργοί Οικονομικών της ομάδας τάχθηκαν υπέρ της ιδέας από τις 5 Ιουνίου.
Η πρώτη, όμως, ουσιαστική σφραγίδα σε επίπεδο κορυφής για την θεσμοθέτηση ενός ελάχιστου εταιρικού φορολογικού συντελεστή μπήκε χθες, λίγο πριν η 95χρονη μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου, βασίλισσα Ελισσάβετ, παραθέσει επίσημο δείπνο στους υψηλούς προσκεκλημένους της στο θέρετρο Κάρμπις Μπέι της Κορνουάλης.
Ήταν η πρώτη επίσημη εμφάνιση της βασιλικής οικογένειας μετά τον θάνατο του συζύγου της Ελισάβετ, πρίγκιπα Φιλίππου, τον Απρίλιο. Η υπέργηρη μονάρχης, που έδειξε πως δεν έχει χάσει το φλεγματικό χιούμορ της, συνοδευόταν από τον γιο και διάδοχό της στον θρόνο, πρίγκιπα Κάρολο, τη σύζυγό του Καμίλα, τον εγγονό της πρίγκιπα Ουίλιαμ και τη σύζυγο του, Κέιτ, Δούκισσα της Κορνουάλης.
Την ώρα που οι ισχυρότεροι άνθρωποι του πλανήτη απολάμβαναν τα θαλασσινά εδέσματα και τις καραβίδες της βασιλικής δεξίωσης, επισφράγιζαν την πρώτη κατ αρχήν συμφωνία για τον παγκόσμιο φόρο που αναμένεται να αλλάξει τα πάντα στην φορολογία των επιχειρήσεων.
Αυτό τουλάχιστον έκανε γνωστό ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας, Τζέικ Σάλιβαν: «Οι G7 θα εγκρίνουν την πρόταση των ΗΠΑ για έναν ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% για τις επιχειρήσεις σε παγκόσμια κλίμακα».
Η προεργασία
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ πρότεινε τον Μάιο να εφαρμοστεί ελάχιστος φορολογικός συντελεστής τουλάχιστον 15% για τις επιχειρήσεις. «Η Αμερική συσπειρώνει τον κόσμο ώστε να κάνει τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις να πληρώνουν αυτό που τους αναλογεί ώστε να μπορούμε να επενδύσουμε στη μεσαία τάξη», ανέφερε ο κ. Σάλιβαν στην ανάρτηση του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης.
Σκοπός της κίνησης των επτά μεγάλων οικονομιών είναι να αποθαρρύνουν τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις από το να μεταφέρουν τα κέρδη και τα φορολογητέα έσοδά τους στις χώρες με τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, ανεξαρτήτως του πού γίνονται οι πωλήσεις τους. Κοινώς, το μέτρο στοχοποιεί τους φορολογικούς παραδείσους.
Η συμφωνία, αποσκοπεί στο να βάλει τέλος στην επί δεκαετίες «κούρσα προς τον πάτο», στην οποία χώρες ανταγωνίζονταν για να προσελκύσουν επιχειρηματικούς κολοσσούς με πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές και απαλλαγές.
Αυτό στοίχισε με τη σειρά του εκατοντάδες δισ. δολάρια στους κρατικούς προϋπολογισμούς – ένα έλλειμμα που πρέπει τώρα να ανακτήσουν ακόμη πιο επειγόντως, για να πληρώσουν το τεράστιο κόστος στήριξης των οικονομιών τους που κτυπήθηκαν από την κρίση του κορονοϊού.
Οι τρέχοντες κανόνες για τη φορολογία ανάγονται στη δεκαετία του 1920 και δεν επιτρέπουν να ρυθμιστεί το ζήτημα πολυεθνικών γιγάντων που πωλούν αγαθά ή υπηρεσίες εξ αποστάσεως και πληρώνουν φόρους σε χώρες όπου τους προσφέρονται οι ευνοϊκότεροι για αυτούς συντελεστές.
Στο επίκεντρο οι τεχνολογικοί κολοσσοί
Κολοσσοί του τομέα της τεχνολογίας και των ψηφιακών υπηρεσιών, όπως η Facebook και η Amazon, θα μπορούσαν να ωφεληθούν από τη συμφωνία για τον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15%, αν συνεπάγεται την εγκατάλειψη του ολοένα πιο δημοφιλούς φόρου στις ψηφιακές υπηρεσίες, παρατηρούν στελέχη φορέων εκπροσώπησης των συμφερόντων τους.
Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών θεωρεί πως η υιοθέτηση του μέτρου από την G7 θα δώσει ώθηση ώστε να υιοθετηθεί και από την G20 τον Ιούλιο στην Ιταλία.
Η αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, συνυπέγραψε με τους ομολόγους της Γερμανίας, της Ινδονησίας, του Μεξικού και της Νότιας Αφρικής άρθρο που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στην εφημερίδα The Washington Post υπέρ του παγκόσμιου ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις εταιρείες. Στο κείμενο σημειώνεται πως ο συντελεστής μπορεί αργότερα να αυξηθεί.
Έχει ακόμη δρόμο η συμφωνία
H ιστορική συμφωνία της G7 για την καθιέρωση ελάχιστου φορολογικού συντελεστή 15% για τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις και το κλείσιμο των παραθύρων που τις επέτρεπε να φοροδιαφεύγουν έχει ακόμη δρόμο μέχρι να γίνει μία παγκόσμια συμφωνία και διάφορα ζητήματα μένουν ακόμη να καθοριστούν.
Η συμφωνία της G7 δεν ξεκαθαρίζει ποιες ακριβώς επιχειρήσεις θα αφορά, καθώς αναφέρεται μόνο στις «μεγαλύτερες και πιο κερδοφόρες πολυεθνικές επιχειρήσεις».
Σύμφωνα με πληροφορίες που είχαν δημοσιευθεί στον τύπο, η πρόταση που είχαν κάνει το τελευταίο διάστημα οι ΗΠΑ προέβλεπε ότι το νέο φορολογικό σύστημα θα αφορούσε τις 100 μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες. Αυτό μένει να ξεκαθαρίσει, αλλά είναι βέβαιο ότι στις εταιρείες που θα εμπίπτουν στους νέους κανόνες θα περιλαμβάνονται οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί – όπως η Apple, η Google και άλλες – όπως ήταν η σταθερή στόχευση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα
Η φορολόγηση αυτών των μεγάλων πολυεθνικών έχει ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα, η οποία, όπως και οι περισσότερες άλλες χώρες της ΕΕ, έχει πολύ μεγάλες απώλειες εσόδων στον προϋπολογισμό της.
Και αυτό, επειδή οι πολυεθνικές μεταφέρουν τα κέρδη που έχουν από τις πωλήσεις στη χώρα μας σε «φορολογικούς παραδείσους», όπως στην Ιρλανδία που έχει εταιρικό συντελεστή μόνο 12,5%.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Πασκάλ Ντόναχιου, έχει εκφράσει ενστάσεις για την συμφωνία, λέγοντας ότι η όποια παγκόσμια συμφωνία πρέπει να λάβει υπόψη και τις μικρότερες χώρες.
Με τη νέα συμφωνία προβλέπεται ότι οι χώρες θα μπορούν να φορολογούν το 20% των κερδών που έχουν οι πολυεθνικές εταιρείες σε αυτές, εφόσον αυτές έχουν περιθώριο κέρδους άνω του 10%.
Το ακριβές ύψος των διαφυγόντων εσόδων από τη μη φορολόγηση των επιχειρηματικών κολοσσών δεν είναι γνωστό, αλλά από εκτιμήσεις που έχουν γίνει σε μελέτες και έχουν δημοσιοποιηθεί πρόσφατα από το ΔΝΤ προκύπτει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικές.
Έως 26% οι διαφυγόντες φόροι της Ελλάδας
Από τις μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι η απώλεια της Ελλάδας λόγω μεταφοράς εταιρικών κερδών στο εξωτερικό ανερχόταν από 8% έως 26% των συνολικών εσόδων από τη φορολογία επιχειρήσεων μεταξύ του 2012 και του 2016.
Ποιο ποσό θα μπορεί να ανακτήσει από τις απώλειες αυτές η Ελλάδα θα φανεί, όταν υπάρξει η τελική συμφωνία και είναι γνωστές όλες οι παράμετροι.
Η αντιμετώπιση της πανδημίας στο σημερινό μενού
Στο μεταξύ, στην δεύτερη ημέρα της βαρύσήμαντης Συνόδου των G7, η αντιμετώπιση της πανδημίας σε παγκόσμια κλίματα βρίσκεται στο επίκεντρο. Βασικό θέμα που συζητούν οι ηγέτες είναι η στήριξη φτωχότερων χωρών με ένα δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να συνεισφέρουν με 500 εκατομμύρια δόσεις, η Μεγάλη Βρετανία με 100 εκατομμύρια, ενώ ανοιχτό παρέμενε μέχρι χθες βράδυ το ύψος γερμανικής συμμετοχής.
Το κλίμα που αποτυπώνεται στη σύνοδο είναι θετικό, σύμφωνα με την DW. Όμως η Βασίλισσα Ελισσάβετ έκανε χθες στην ομαδική φωτογραφία των ηγετών μαζί της, την ερώτηση που σκέφτονται όλοι… "Πρέπει να δείχνετε ότι περνάτε καλά;". Ναι μεν όλα βαίνουν καλώς στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και των εμβολιασμών, με τους ηγέτες να έχουν μια κοινή γραμμή και μάλιστα να εμφανίζονται ιδιαίτερα ευδιάθετοι και πρόθυμοι να συνεργαστούν, όμως το ζήτημα της Β. Ιρλανδίας συνεχίζει να δημιουργεί τριγμούς μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένου Βασιλείου.
"Πονοκέφαλος" για τη Βόρεια Ιρλανδία
Σήμερα, από το πρωί το θέμα της Βόρειας Ιρλανδίας φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει πονοκέφαλο στον Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος είχε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν, την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ αλλά και τους κορυφαίους Ευρωπαίους αξιωματούχους Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και Σαρλ Μισέλ.
Συγκεκριμένα η ευρωπαϊκή πλευρά εμφανίζεται αμετάκλητη και ζητά επιτέλους να εφαρμοστούν τα συμφωνηθέντα του Brexit άρα και το πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, το οποίο προβλέπει τελωνειακούς ελέγχους στα θαλάσσια σύνορα της χώρας με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο. Η δε Βρετανία θέλει να παρακάμψει τους τελωνειακούς ελέγχους ή έστω να μεγαλώσει την περίοδο χάριτος για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου.
Πριν από τη σύνοδο στην Κορνουάλη, η ευρωπαϊκή πλευρά είχε δηλώσει ότι "η υπομονή εξαντλείται" και μάλιστα ο Εμμανουέλ Μακρόν έχει ξεκαθαρίσει ότι στη συμφωνία του Brexit "τίποτα δεν είναι διαπραγματεύσιμο". Από την άλλη, ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Ντομινίκ Ράαμπ, μόλις χθες παρότρυνε τους Ευρωπαίους να τηρήσουν μια πιο "πραγματιστική θέση και να μην είναι τόσο ακριβολόγοι".
Σήμερα πάντως καμία πλευρά δεν θέλει να χαλάσει το κλίμα της συνόδου, όμως θέλοντας και μη, το ζήτημα θα βρεθεί μπροστά τους τις επόμενες ημέρες. H περιβόητη περίοδος χάριτος της εφαρμογής του πρωτοκόλλου τελειώνει στα τέλη Ιουνίου και η ένταση αναμένεται να αυξηθεί.
Κοινό σχέδιο για μελλοντικές πανδημίες
Στο μεταξύ, εν μέσω γευμάτων και περιπάτων στις αμμουδιές της Κορνουάλης, οι ηγέτες αναμένεται να δημοσιοποιήσουν κοινό πλάνο αντιμετώπισης μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων. Το σχέδιο δράσης θα περιλαμβάνει συντονισμό με στόχο να επιταχύνεται η ανάπτυξη και η έγκριση εμβολίων σε λιγότερο από 100 ημέρες, ενίσχυση των επιδημιολογικών εργαστηρίων και ενδυνάμωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Από την 47η τριήμερη σύνοδο των G7 δε λείπουν και οι διαμαρτυρίες, με εκατοντάδες ακτιβιστές να έχουν συγκεντρωθεί στην Κορνουάλη ζητώντας από τους ηγέτες να αναλάβουν πιο δραστικά και γρήγορα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής και οικολογικής κρίσης.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!