Προχθές, η Τουρκία ανακοίνωσε έναν εντυπωσιακό ρυθμό ανάπτυξης για το πρώτο τρίμηνο του 2021, όταν η σκιά του κορονοϊού ήταν ακόμη πολύ βαριά.
Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία, το ΑΕΠ της αυξήθηκε 7% σε ετήσια βάση και 1,7% σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2020, με τον υψηλότερο ρυθμό από όλες της χώρες της G20, πλην της Κίνας.
Σήμερα, το τουρκικό νόμισμα έσπασε ένα ακόμη αρνητικό ρεκόρ, με την ισοτιμία της να υποχωρεί έως τις 8,88 λίρες ανά δολάριο, μετά τις δηλώσεις που έκανε χθες το βράδυ ο πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε τηλεοπτικό σταθμό, επιμένοντας στην οικονομικά ανορθόδοξη άποψη ότι πρέπει να μειωθούν τα επιτόκια.
«Μίλησα στον διοικητή της κεντρικής τράπεζας σήμερα – σίγουρα πρέπει να μειώσουμε τα επιτόκια», είπε, στο κανάλι TRT Haber, προσθέτοντας: «Γι’ αυτό, πρέπει να δούμε τον Ιούλιο ή Αύγουστο τα επιτόκια να μειώνονται», είπε, προσθέτοντας αυτό θα απάλλασσε τις επενδύσεις από ένα βάρος και θα βοηθούσε την ανάκαμψη της οικονομίας από τον κορονοϊό.
Το οικονομικό μοντέλο της Τουρκίας δεν είναι βιώσιμο
Πρόκειται για μία φαινομενική αντίφαση μεταξύ της ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας και της συνεχούς υποτίμησης της λίρας, που διατηρεί τον επίσημο πληθωρισμό σε πολύ υψηλά επίπεδα - ανεπίσημα Τούρκοι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι οι αυξήσεις των τιμών είναι πολύ μεγαλύτερες – και συμπιέζει τα πραγματικά εισοδήματα.
Σύμφωνα με τον Enver Erkan, επικεφαλής οικονομολόγο της εταιρείας Tera Yatirim, με έδρα την Κωνσταντινούπολη, τα στοιχεία για ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας έχουν μία παράμετρο «συναλλαγματικής ψευδαίσθησης» καθώς, λόγω της υποτίμησης της λίρας, το τουρκικό ΑΕΠ σε δολάρια έχει μειωθεί σχεδόν 40% από το 2013 σε περίπου 7.700 δολάρια τον χρόνο. Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο αλλά και πολλούς άλλους εγχώριους και ξένους αναλυτές, καθιστά μη βιώσιμο το οικονομικό μοντέλο της Τουρκίας, καθώς η ανάπτυξη έχει ως κύριους μοχλούς τις κρατικές δαπάνες και τις προσπάθειες αύξησης του δανεισμού.
Τι υποστήριξαν οι υπουργοί Οικονομικών και Βιομηχανίας
Ο υπουργός Οικονομικών, Lütfi Elvan, επιχείρησε να μετριάσει τους φόβους των αναλυτών και των διεθνών επενδυτών, γράφοντας στο Twitter: «Το 56% της ανάπτυξης 7% στο πρώτο τρίμηνο προήλθε από την καθαρή ζήτηση από το εξωτερικό και τις επενδύσεις. Αυτό είναι δείκτης ισορροπημένης και υγιούς ανάπτυξης… Θα εφαρμόσουμε αποφασιστικά πολιτικές που δημιουργούν απασχόληση, βελτιώνουν τη διανομή του εισοδήματος και εστιάζουν στη σταθερότητα».
Ο δε υπουργός Βιομηχανίας και Τεχνολογία, Mustafa Varank, ανέφερε ότι η τουρκική οικονομία κατάφερε να επιτύχει ισχυρή ανάπτυξη, παρά την έξαρση του κορονοϊού. «Ο μεταποιητικός τομέας, που αναπτύχθηκε με ρυθμό 12,2%, ήταν αυτός που συνέβαλε περισσότερο στην αύξηση του ΑΕΠ. Ο στόχος μας είναι να υπάρχει υγιής ανάπτυξη με παραγωγή», είπε.
Πώς προέκυψε η αύξηση 7% του ΑΕΠ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, η κατανάλωση αυξήθηκε 7,4% στο πρώτο τρίμηνο, με τη βοήθεια των δανείων αλλά και της αύξησης των κρατικών δαπανών κατά 1,3% μετά την εκτίναξή τους κατά 6,6% στο προηγούμενο τρίμηνο. Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν 11,4% και οι εξαγωγές 3,3%, ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν 1,1%.
Καταρρακωμένη η αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας
Η χθεσινοβραδινή δήλωση του Ερντογάν κατάφερε ένα ακόμη πλήγμα στην αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας, την οποία καταρράκωσε ιδιαίτερα το τελευταίο τρίμηνο με την αποπομπή τον Μάρτιο του προηγούμενου επικεφαλής της, δύο ημέρες μετά την αύξηση του βασικού επιτοκίου στο 19%, και τον «αποκεφαλισμό» στη συνέχεια και δύο υποδιοικητών της.
Ετσι, η προσπάθεια του σημερινού διοικητή της κεντρικής τράπεζας και πρώην βουλευτή του κυβερνητικού κόμματος, Σαχάπ Καβτσίογλου, να καθησυχάσει τους φόβους των επενδυτών για αύξηση των επιτοκίων, λέγοντας ότι είναι «αδικαιολόγητοι», κατάφεραν απλώς να περιορίσουν λίγο τις απώλειες της λίρας, χωρίς να αλλάξουν ουσιαστικά το τοπίο. Πολλοί αναλυτές λένε ξεκάθαρα ότι ο Ερντογάν είναι αυτός που τελικά θα αποφασίσει για τα επιτόκια και όχι ο Καβτσίογλου.
Η λίρα έχασε το 16% της αξίας της από τα μέσα Μαρτίου φέτος και πάνω από το 50% την τελευταία τριετία.
Με πληροφορίες από Reuters και Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
