Να θέσει εμπόδια στο εμπόριο πετρελαίου του Ιράν επιδιώκει ο Τραμπ, ο οποίος εξετάζει ένα σχέδιο για διεξαγωγή επιθεωρήσεων ιρανικών δεξαμενοπλοίων στη θάλασσα, όπως μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο πηγές με γνώση του θέματος.
Επιστροφή στη «μέγιστη πίεση»
Όπως τονίζει το διεθνές πρακτορείο, ο Τραμπ έχει δεσμευτεί να επαναφέρει την πολιτική «μέγιστης πίεσης» προκειμένου να απομονώσει το Ιράν από την παγκόσμια οικονομία και να μηδενίσει τις εξαγωγές πετρελαίου του, με στόχο να αποτρέψει την Τεχεράνη από την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Ήδη, στις πρώτες εβδομάδες της δεύτερης θητείας του, επέβαλε δύο κύματα νέων κυρώσεων κατά του Ιράν, στοχεύοντας εταιρείες και τον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» γερασμένων δεξαμενόπλοιων που πλέουν χωρίς δυτική ασφάλιση, μεταφέροντας αργό πετρέλαιο από χώρες υπό κυρώσεις.
Οι κινήσεις αυτές ευθυγραμμίζονται σε μεγάλο βαθμό με τα περιορισμένα μέτρα που εφαρμόστηκαν κατά τη διακυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν, στη διάρκεια της οποίας το Ιράν - σύμφωνα πάντα με το Reuters - κατάφερε να αυξήσει τις εξαγωγές πετρελαίου μέσω πολύπλοκων δικτύων λαθρεμπορίου.
Ναυτικοί έλεγχοι σε κρίσιμα θαλάσσια περάσματα
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ αναζητούν τρόπους ώστε συμμαχικές χώρες να μπορούν να σταματούν και να επιθεωρούν πλοία που διαπλέουν σημαντικά θαλάσσια περάσματα, όπως τα Στενά της Μαλάκκα στην Ασία, ανέφεραν έξι πηγές που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους λόγω της ευαίσθητης φύσης του ζητήματος.
Ένα τέτοιο μέτρο θα καθυστερούσε την παράδοση πετρελαίου στα διυλιστήρια, ενώ θα μπορούσε να εκθέσει τα εμπλεκόμενα μέρη σε προβλήματα σχετιζόμενα με τη φήμη τους, καθώς και σε κυρώσεις, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
«Δεν χρειάζεται να βυθίσεις πλοία ή να συλλάβεις ανθρώπους για να δημιουργήσεις ένα αποτρεπτικό αποτέλεσμα – η καθυστέρηση στην παράδοση δημιουργεί αβεβαιότητα στο παράνομο δίκτυο εμπορίας», ανέφερε μία από τις πηγές.
Διεθνής νομική κάλυψη μέσω της PSI
Η αμερικανική κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να πραγματοποιούνται αυτοί οι έλεγχοι υπό την αιγίδα της Πρωτοβουλίας Ασφάλειας Κατά της Διάδοσης (Proliferation Security Initiative - PSI), η οποία ιδρύθηκε το 2003 και στοχεύει στην αποτροπή της διακίνησης όπλων μαζικής καταστροφής.
Οι ΗΠΑ προώθησαν την πρωτοβουλία αυτή, η οποία έχει υπογραφεί από περισσότερες από 100 χώρες.
Σύμφωνα με μία από τις πηγές, αυτός ο μηχανισμός θα μπορούσε να επιτρέψει σε ξένες κυβερνήσεις να στοχεύσουν ιρανικές πετρελαϊκές μεταφορές κατόπιν αιτήματος της Ουάσινγκτον, προκαλώντας καθυστερήσεις στις παραδόσεις και πλήγματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες από τις οποίες εξαρτάται η Τεχεράνη για έσοδα.
Η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας των ΗΠΑ (NSC), που χαράσσει την πολιτική του Λευκού Οίκου, εξετάζει την πιθανότητα τέτοιων ελέγχων στη θάλασσα, ανέφεραν δύο από τις πηγές.
Δεν είναι σαφές εάν η Ουάσινγκτον έχει προσεγγίσει ήδη κάποια από τις χώρες-συμμάχους της που έχουν υπογράψει την PSI, ώστε να διερευνήσει την προθυμία τους να συνεργαστούν με την πρόταση.
Ο Τζον Μπόλτον, ο οποίος ήταν ο βασικός διαπραγματευτής των ΗΠΑ για την PSI όταν δημιουργήθηκε, δήλωσε στο Reuters πως «θα ήταν απολύτως δικαιολογημένο» να χρησιμοποιηθεί αυτή η πρωτοβουλία για να επιβραδυνθούν οι ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου.
«Η πώληση πετρελαίου είναι προφανώς κρίσιμη για τη συγκέντρωση εσόδων που επιτρέπουν στην ιρανική κυβέρνηση να χρηματοδοτεί τις δραστηριότητές της στον τομέα της διάδοσης όπλων και την υποστήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αντίδραση από την Τεχεράνη
Ο Ιρανός πρόεδρος, Μασούντ Πεζεσκιαν, δήλωσε στο ιρανικό κοινοβούλιο στις 2 Μαρτίου ότι ο Τραμπ «έχει υπογράψει εκ νέου εντολή επιβολής κυρώσεων σε πολλά από τα πλοία μας στη θάλασσα, αφήνοντάς τα σε αβεβαιότητα για το πώς θα εκφορτώσουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριό τους».
Αναφερόταν στον τελευταίο γύρο κυρώσεων που επέβαλε ο Τραμπ.
Πιθανά αντίποινα από το Ιράν
Προηγούμενες προσπάθειες των ΗΠΑ να κατασχέσουν ιρανικά φορτία πετρελαίου έχουν προκαλέσει αντίποινα από το Ιράν.
Το 2023, υπό τον Μπάιντεν, οι ΗΠΑ επιχείρησαν να αναχαιτίσουν τουλάχιστον δύο φορτία ιρανικού πετρελαίου, με αποτέλεσμα η Τεχεράνη να κατασχέσει ξένα πλοία, μεταξύ αυτών και ένα ναυλωμένο από την Chevron, κάτι που οδήγησε σε αύξηση των τιμών του πετρελαίου.
Ο σημερινός χαμηλός πήχης τιμών πετρελαίου δίνει στον Τραμπ περισσότερες επιλογές για να μπλοκάρει τις ιρανικές ροές πετρελαίου, είτε μέσω κυρώσεων στις ναυτιλιακές εταιρείες, είτε με κατασχέσεις πλοίων, σύμφωνα με τον Μπεν Κάχιλ, ενεργειακό αναλυτή του Center for Energy and Environmental Systems στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
«Αν οι τιμές παραμείνουν κάτω από τα 75 δολάρια το βαρέλι, ο Λευκός Οίκος θα έχει μεγαλύτερη ευχέρεια να εξετάσει κυρώσεις που θα επηρεάσουν την ιρανική παραγωγή και άλλες χώρες», ανέφερε.
Ωστόσο, προειδοποίησε πως όσο διαρκούν οι κυρώσεις, τόσο λιγότερο αποτελεσματικές γίνονται, καθώς το Ιράν και οι αγοραστές του βρίσκουν τρόπους να τις παρακάμψουν.
Με πληροφορίες από Reuters
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
