Έναν «συνασπισμό των προθύμων» που θα μπορούσε να παράσχει εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία μετά από οποιαδήποτε εκεχειρία με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ ζητά ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ. Ο ίδιος κάλεσε παράλληλα τους Ευρωπαίους ηγέτες, που συγκεντρώθηκαν στο Λονδίνο, να αυξήσουν δραστικά τις αμυντικές τους δαπάνες.
Σχέδιο για τον τερματισμό των συγκρούσεων
Ο Στάρμερ ανέφερε ότι ένας τέτοιος συνασπισμός θα περιλάμβανε πιθανότατα τη Βρετανία και τη Γαλλία, καθώς και «έναν ή δύο ακόμη» συμμάχους, που θα συνεργάζονταν με την Ουκρανία σε ένα «σχέδιο για τον τερματισμό των συγκρούσεων». Οι δηλώσεις του έγιναν έπειτα από μια εβδομάδα έντονης διπλωματικής κινητικότητας, η οποία σημαδεύτηκε από τη συγκρουσιακή συνάντηση στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, και του Ουκρανού ομολόγου του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σχετικά με τις προοπτικές μιας εκεχειρίας χωρίς αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας.
«Πρέπει να βρούμε εκείνες τις χώρες στην Ευρώπη που είναι διατεθειμένες να κινηθούν πιο δυναμικά – και δεν επικρίνω κανέναν εδώ», δήλωσε ο Στάρμερ στο BBC την Κυριακή. «Αλλά αντί να περιμένουμε να κινηθεί κάθε μέλος, κάθε χώρα στην Ευρώπη, με τον ίδιο ρυθμό – κάτι που στο τέλος θα είναι εξαιρετικά αργό – πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργήσουμε έναν συνασπισμό των προθύμων».
Διπλωματική κινητικότητα μετά την ένταση στον Λευκό Οίκο
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, ο Βρετανός πρωθυπουργός, μαζί με ηγέτες όπως ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, επιδίδεται σε εντατικές τηλεφωνικές επαφές, μετά τη σύγκρουση στον Λευκό Οίκο, που αύξησε τον κίνδυνο αιφνίδιας διακοπής της αμερικανικής υποστήριξης στον πόλεμο που μαίνεται εδώ και τρία χρόνια. Ο Στάρμερ συνομίλησε τόσο με τον Μακρόν όσο και με τον Τραμπ, αφού υποδέχτηκε τον Ζελένσκι στην Downing Street το Σάββατο, χαρακτηρίζοντας τις συνομιλίες «ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση».
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, τόνισε τη σημασία της διατήρησης της διατλαντικής ενότητας, κατά τη διάρκεια επίσκεψής της στη Downing Street πριν από τη σύνοδο κορυφής. «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποφύγουμε τον κίνδυνο διάσπασης της Δύσης», δήλωσε στον Στάρμερ.
Ευρωπαϊκές ανησυχίες και η προσέγγιση Τραμπ-Πούτιν
Η κυβέρνηση Τραμπ, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, έχει καταστήσει σαφές, σε ιδιωτικές συνομιλίες, ότι επιθυμεί μια δημόσια συγγνώμη από τον Ζελένσκι, προκειμένου να αποκατασταθούν οι σχέσεις των δύο πλευρών.
Βασική ανησυχία των Ευρωπαίων ηγετών αποτελεί η γρήγορη προσέγγιση του Τραμπ με τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ξεκίνησε τη γενικευμένη εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 και εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 20% της χώρας. Ο Αμερικανός πρόεδρος ζητά από τους Ευρωπαίους να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην υποστήριξη της Ουκρανίας, ωθώντας τις κυβερνήσεις της Γηραιάς Ηπείρου να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τις αμυντικές τους δαπάνες.
Ωστόσο, λίγες χώρες είναι πρόθυμες να θέσουν στρατεύματά τους σε κίνδυνο στο πλαίσιο μιας ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία. Ο Στάρμερ συγκεντρώνει περισσότερους από δώδεκα ηγέτες στο Lancaster House, ακολουθώντας μια αντίστοιχη σύνοδο πριν από δύο εβδομάδες στο Παρίσι, με στόχο να ενισχύσει τη θέση της Ουκρανίας, να εξασφαλίσει «διαρκή ειρήνη» και να σχεδιάσει εγγυήσεις ασφαλείας.
Το «σκληρό» μήνυμα για τις αμυντικές δαπάνες
Σύμφωνα με Βρετανό αξιωματούχο, ο Στάρμερ αναμένεται να πει στους συμμετέχοντες – μεταξύ των οποίων ο Μακρόν, η Μελόνι, ο Ζελένσκι και αντιπροσωπείες από τον Καναδά, τη Γερμανία, τη Νορβηγία και την Τουρκία – ότι πρέπει να αντιμετωπίσουν τη «σκληρή πραγματικότητα» των αμυντικών δαπανών.
«Εμπνευσμένες ομιλίες υπέρ της Ουκρανίας δεν θα είναι αρκετές για να πείσουν τον Τραμπ να συμφωνήσει στις εγγυήσεις ασφαλείας που επιθυμούν», ανέφερε ο αξιωματούχος.
Η πρωτοβουλία αυτή αναδεικνύει την ανάγκη να κινηθούν πιο γρήγορα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που λειτουργεί βάσει συναίνεσης, αλλά και να συμπεριλάβουν χώρες με ισχυρότερες στρατιωτικές δυνατότητες. Ο Στάρμερ, επιχειρώντας να επανατοποθετήσει το Ηνωμένο Βασίλειο σε ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη μετά το Brexit, έχει δεσμευτεί να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 2,5% του ΑΕΠ, από 2,3% που είναι σήμερα.
«Ο Πούτιν καταλαβαίνει μόνο τη δύναμη»
Ο Φινλανδός πρόεδρος, Αλεξάντερ Στουμπ, προειδοποίησε ότι η Ρωσία δεν θα σταματήσει στην Ουκρανία, αν δεν αντιμετωπιστεί με σθένος στις διαπραγματεύσεις για εκεχειρία ή ειρήνη. «Το μόνο που καταλαβαίνει ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι η ισχύς», δήλωσε στο Bloomberg TV την Κυριακή στο Λονδίνο. «Αν δείξεις οποιοδήποτε σημάδι αδυναμίας, θα στραφεί εναντίον σου».
Ο Στάρμερ δήλωσε την Κυριακή ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία επιδιώκουν να βοηθήσουν στην εξασφάλιση οποιασδήποτε εκεχειρίας που θα επιτευχθεί με διαμεσολάβηση των Τραμπ και Πούτιν.
«Συμφωνήσαμε πλέον ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με τη Γαλλία και ενδεχομένως μία ή δύο ακόμη χώρες, θα εργαστούν σε ένα σχέδιο για τον τερματισμό των συγκρούσεων και θα το συζητήσουμε με τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε στο BBC.
Όταν ρωτήθηκε αν ο Τραμπ συμφώνησε να προσφέρει αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη για οποιαδήποτε συμφωνία εκεχειρίας, ο Στάρμερ απάντησε μόνο ότι η αμερικανική εγγύηση ασφαλείας ήταν «βασικό μέρος της συζήτησης» κατά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον.
Με πληροφορίες από Bloomberg