Λίγο μετά την ορκωμοσία του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να επιβάλει δασμούς 25% στον Καναδά και το Μεξικό, με την 1η Φεβρουαρίου να αποτελεί πιθανή ημερομηνία έναρξης αυτής της πολιτικής. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Καναδά σχολίασε ότι αυτή η εξαγγελία δεν προκαλεί καμία έκπληξη.
«Λάβαμε γνώση των δηλώσεων του προέδρου Τραμπ σήμερα στην Ουάσιγκτον. Τίποτα από αυτά δεν αποτελεί έκπληξη», ανέφερε ο Καναδός υπουργός Οικονομικών, Ντομινίκ Λεμπλάν, μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τα σχόλια του Τραμπ. Ο Λεμπλάν υπογράμμισε επίσης ότι «ο πρόεδρος Τραμπ μπορεί συχνά να είναι απρόβλεπτος».
Η υπουργός Εξωτερικών του Καναδά, Μέλανι Τζόλι, προσπάθησε να καθησυχάσει τους πολίτες, διαβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση διαθέτει ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των εξελίξεων.
Δασμοί και εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Καναδά-Μεξικού
Ο Τραμπ ανακοίνωσε τους δασμούς κατά τη διάρκεια της υπογραφής εκτελεστικών διαταγμάτων στον Λευκό Οίκο, επικαλούμενος ζητήματα όπως η παράνομη μετανάστευση και η διακίνηση φαιντανύλης στα σύνορα. Νωρίτερα, υπήρχαν αναφορές από τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης ότι ενδέχεται να περιοριστεί σε μια προπαρασκευαστική εντολή για μελέτη των εμπορικών σχέσεων με τον Καναδά, το Μεξικό και την Κίνα.
Μια πηγή από την καναδική κυβέρνηση εξέφρασε την ελπίδα ότι ο Τραμπ θα καθυστερούσε την άμεση εφαρμογή των μέτρων, δίνοντας στον Καναδά μια περίοδο αναστολής έως και έξι μηνών. Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών Λεμπλάν δήλωσε ότι «τίποτα νέο δεν προέκυψε σε σχέση με όσα γνωρίζαμε την περασμένη εβδομάδα» και ότι η κυβέρνηση έχει ήδη προετοιμάσει διάφορα σενάρια αντίδρασης.
Αντιδράσεις και στρατηγική του Καναδά
Η καναδική κυβέρνηση, σε συνεργασία με επαρχίες, επιχειρήσεις και συνδικάτα, έχει σχεδιάσει μια πολυεπίπεδη αντίδραση. Ο Καναδός πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, συγκάλεσε την επιτροπή για τις σχέσεις Καναδά-ΗΠΑ και δημιούργησε νέο συμβούλιο με 18 εξέχοντες Καναδούς για τη διαχείριση της κρίσης.
Σε προηγούμενες δηλώσεις, ο Τραμπ είχε δεσμευτεί να «αναμορφώσει» το εμπορικό σύστημα για να ενισχύσει την οικονομία των ΗΠΑ, επιβάλλοντας δασμούς για την αύξηση των κρατικών εσόδων. Κατά την ορκωμοσία του, ανακοίνωσε τη δημιουργία Υπηρεσίας Εξωτερικών Εσόδων για τη διαχείριση των δασμών και την εξασφάλιση ότι «τεράστια χρηματικά ποσά» θα επιστρέφουν στο αμερικανικό ταμείο.
Η καναδική κυβέρνηση παραμένει σε ετοιμότητα, με ένα τριφασικό σχέδιο αντίδρασης που θα ενεργοποιηθεί ανάλογα με τη σοβαρότητα της εφαρμογής των μέτρων από τις ΗΠΑ.
Στην σκιά του Τραμπ το φετινό Νταβός
Οι συμμετέχοντες στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) την Τρίτη (21.1.25) ελπίζουν σε πρώτες απαντήσεις στο ερώτημα πώς αντιδρούν οι Ευρωπαίοι πολιτικοί στην αδύναμη ανάπτυξη και πώς τοποθετούνται σε σχέση με τους υψηλούς δασμούς που απειλεί ο Τραμπ: έχουν προγραμματιστεί ομιλίες από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς (SPD) και τον Φρίντριχ Μερτς (CDU), ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Την Τετάρτη (22.1.25), η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, θα συζητήσει επίσης, μεταξύ άλλων, με τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, πώς μπορεί η Ευρώπη να καλύψει το χάσμα ανάπτυξης με τις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ θα ήθελε επίσης να επιβάλει υψηλότερους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Κίνας, Ding Xuexiang θα μπορούσε να πάρει θέση για το θέμα αυτό στο Νταβός. Αφού η Κίνα δεν εκπροσωπήθηκε ιδιαίτερα στο WEF πέρυσι, το Πεκίνο στέλνει φέτος έναν υψηλόβαθμο εκπρόσωπο. Ο Ντινγκ θεωρείται έμπιστος του προέδρου Σι Τζινπίνγκ.
Η επιχειρηματική ελίτ ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για δύο θέματα:
- Πώς σκοπεύει η Κίνα να λύσει τα οικονομικά της προβλήματα;
- Υπάρχουν κάποια πρώτα μηνύματα από τη νέα αμερικανική κυβέρνηση για να αποτραπεί ένας υπερβολικά βίαιος εμπορικός πόλεμος;
Η Ουκρανία πρέπει επίσης να προετοιμαστεί για σημαντικές αλλαγές στις διμερείς σχέσεις: Ο πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι (Volodymyr Selenskyj) θα εκφωνήσει επίσης ομιλία την Τρίτη. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι μπορεί να επιτύχει ένα γρήγορο τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά ότι θα περικόψει τις παραδόσεις όπλων.
Όλοι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στο WEF είναι ενωμένοι από το γεγονός ότι πρέπει να προσαρμοστούν σε μια νέα διεθνή τάξη πραγμάτων, λέει ο Borge Brende, πρόεδρος του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. «Η συνεργασία θα βασίζεται όλο και περισσότερο αποκλειστικά στα εθνικά συμφέροντα», εξηγεί σε συνέντευξή του στην Handelsblatt.
Η Sandra Navidi, ιδρύτρια της εταιρείας αναλύσεων Beyond Global με έδρα τη Νέα Υόρκη, έχει παρόμοια άποψη. «Υπό τον Τραμπ, τα περισσότερα πράγματα θα βασίζονται σε προσωπικές σχέσεις και κατά περίπτωση συμφωνίες», είναι πεπεισμένη. Στο μέλλον, τα πράγματα θα γίνουν «λιγότερο προβλέψιμα και δεν θα βασίζονται πλέον στον νόμο και την τάξη».
Οι συμμετέχοντες στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) στις 21 Ιανουαρίου 2025 εστιάζουν στις προκλήσεις της αδύναμης ευρωπαϊκής ανάπτυξης και στη στάση που θα υιοθετήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες απέναντι στους δασμούς που απειλεί να επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ. Οι ομιλίες της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς, και του ηγέτη της αντιπολίτευσης Φρίντριχ Μερτς αναμένεται να δώσουν σημαντικές κατευθύνσεις.
Την Τετάρτη, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, θα συζητήσει με τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ τρόπους γεφύρωσης του αναπτυξιακού χάσματος μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ.
Η στάση της Κίνας και οι δασμοί Τραμπ
Ο Τραμπ εξετάζει την επιβολή υψηλότερων δασμών στα κινεζικά προϊόντα, και ο αντιπρόεδρος της Κίνας, Ντινγκ Σουεξιάνγκ, αναμένεται να σχολιάσει το ζήτημα. Μετά την περιορισμένη παρουσία της στο WEF πέρυσι, η Κίνα φέτος εκπροσωπείται από ανώτατο αξιωματούχο, τον Ντινγκ, έμπιστο του προέδρου Σι Τζινπίνγκ.
Η επιχειρηματική ελίτ επικεντρώνεται σε δύο ερωτήματα:
- Πώς θα αντιμετωπίσει η Κίνα τα οικονομικά της προβλήματα;
- Υπάρχει ελπίδα για μείωση της έντασης στις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας;
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, θα εκφωνήσει ομιλία σχετικά με τον πόλεμο στη χώρα του. Κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ είχε υποσχεθεί ταχεία λήξη της σύγκρουσης, αλλά παράλληλα ανακοίνωσε σχέδια για μείωση της στρατιωτικής βοήθειας.
Η παγκόσμια πολιτική σκηνή βρίσκεται σε μετάβαση, με τις εθνικές προτεραιότητες να κυριαρχούν στις συνεργασίες, σύμφωνα με τον πρόεδρο του WEF, Μπόργκε Μπρέντε. Η Σάντρα Ναβίντι, ιδρύτρια της Beyond Global, υποστηρίζει ότι υπό την ηγεσία του Τραμπ οι διεθνείς σχέσεις βασίζονται περισσότερο σε προσωπικές συμφωνίες παρά σε κανόνες και θεσμούς.
Η πολιτική του Τραμπ θεωρείται αντίθετη προς την προώθηση της παγκόσμιας συνεργασίας, βασικού στόχου του WEF. Ενώ το Φόρουμ τονίζει την αξία της συλλογικής δράσης, ο Τραμπ ευνοεί διμερείς συμφωνίες που εξυπηρετούν την αμερικανική ισχύ. Ο ίδιος θα συμμετάσχει στο WEF μέσω βίντεο στις 23 Ιανουαρίου, ενώ εκπρόσωποι της κυβέρνησής του θα παρευρεθούν, χωρίς να έχει ανακοινωθεί ακόμη ποιοι.
Οι τεχνολογικές εταιρείες στο Νταβός
Οι τεχνολογικές εταιρείες εκπροσωπούνται έντονα, με ηγετικά στελέχη, όπως η οικονομική διευθύντρια της OpenAI, Σάρα Φρίαρ, και ο Ντέμης Χασάμπης της Google DeepMind. Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί κεντρικό θέμα, όπως υποδηλώνουν οι αφίσες "AI" που κατακλύζουν το Νταβός.
Αν και παραδοσιακά υποστήριζαν τους Δημοκρατικούς, πολλές τεχνολογικές εταιρείες έχουν πλέον στραφεί προς τον Τραμπ, όπως δείχνει η παρουσία τους στην ορκωμοσία του και οι οικονομικές συνεισφορές τους. Σύμφωνα με τη Ναβίντι, η υποστήριξή τους απορρέει από φόβο κυρώσεων και την επιθυμία μεγιστοποίησης των κερδών τους, λειτουργώντας σε ένα «ηθικό κενό».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
