Αντιμέτωπος με τον βραχνά του δυσθεώρητου κρατικού χρέους των ΗΠΑ αναμένεται να βρεθεί, λίγο μετά την ορκωμοσία του, ο Ντόναλντ Τραμπ. Και αυτό γιατί σύντομα Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι θα κληθούν να αναθεωρήσουν το ανώτατο όριο χρέους των ΗΠΑ προκειμένου να αποφευχθεί μια χρεοκοπία. Πρόκειται όμως για μια διαδικασία που, όπως έχει αποδειχθεί επανειλημμένα στο παρελθόν, δεν είναι καθόλου απλή.
«Ήταν πρόβλημα του Μπάιντεν»
Ο ίδιος ο Τραμπ εμφανίζεται εξαιρετικά ενοχλημένος από το γεγονός ότι «με το καλημέρα» θα κληθεί να διαχειριστεί την «καυτή πατάτα» του ορίου χρέους, παραδεχόμενος την προηγούμενη εβδομάδα ότι επρόκειτο για «ένα πρόβλημα του Μπάιντεν» που τώρα «γίνεται δικό μας».
Ήδη άλλωστε ο χρόνος μετρά αντίστροφα, με την υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν να προειδοποιεί πρόσφατα ότι ορισμένα έκτακτα μέτρα για αποφυγή μιας χρεοκοπίας ενδέχεται να χρειαστεί να ληφθούν ήδη από τα μέσα Ιανουαρίου.
Συγκεκριμένα, στις 27 Δεκεμβρίου η Γέλεν, με επιστολή της προς τους ηγέτες του Κογκρέσου, προειδοποίησε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πιθανότατα θα χρειαστεί να αρχίσει να μετακινεί κεφάλαια, για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη χρηματοδότηση, ήδη από την περίοδο μεταξύ 14 και 23 Ιανουαρίου.
Το πρόβλημα
Για τον Τραμπ, το πρόβλημα είναι ότι το ζήτημα του ανώτατου ορίου χρέους θα αλληλεπιδράσει αναπόφευκτα με άλλες πτυχές της ατζέντας του, όπως οι απελάσεις μεταναστών, η ενεργειακή πολιτική και οι φορολογικές περικοπές για τους υπερπλούσιους. Και αυτό γιατί για να ρυθμιστεί το ζήτημα του ανώτατου ορίου χρέους θα χρειαστεί να εξασφαλιστεί μια στοιχειώδης συναίνεση μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων, κάτι που - δεδομένης της «καυτής» ατζέντας Τραμπ - προεξοφλείται ότι θα αποδειχτεί εξαιρετικά δύσκολο. Αντιστάσεις άλλωστε δεν θα υπάρξουν μόνο από τους Δημοκρατικούς αλλά και από το εσωτερικό του ρεπουμπλικανικού κόμματος καθώς, σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση των New York Times, υπάρχουν 29 μέλη του Κογκρέσου που περηφανεύονται ότι δεν έχουν ταχθεί ποτέ υπέρ της αύξησης του ανώτατου ορίου χρέους.
Με άλλα λόγια, ο Ντόναλντ Τραμπ θα χρειαστεί να ισορροπήσει μεταξύ πολλών αντιτιθέμενων δυναμικών, προχωρώντας σε παραχωρήσεις τόσο προς τους Δημοκρατικούς όσο και προς τους πιο ακραίους από τους βουλευτές του κόμματός του.
Με το βλέμμα στα μέσα Ιουνίου
Το πότε ακριβώς η νέα ηγεσία των ΗΠΑ θα αναγκαστεί να λάβει δραστικές αποφάσεις προκειμένου να αποφευχθεί μια χρεοκοπία παραμένει αβέβαιο, καθώς όλα θα εξαρτηθούν από τον βαθμό κατά τον οποίον οι πολιτικές που θα εφαρμόσει ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως οι δασμοί και οι περικοπές φόρων, θα αυξήσουν το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ.
Πρόσφατη ανάλυση του Economic Policy Innovation Center υποστήριζε ότι το πρόβλημα θα έρθει εμφατικά στην επιφάνεια στα μέσα Ιουνίου. Δεν είναι όμως βέβαιο: Η ίδια έρευνα ξεκαθάριζε ότι οι εξελίξεις θα μπορούσαν να «τρέξουν» και πολύ πιο γρήγορα, με τις ΗΠΑ να αγγίζουν το όριο χρέους αρκετά πιο νωρίς, δηλαδή μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες.
Ο ίδιος ο Τραμπ φέρεται να κινείται με ορίζοντα μάλλον τα μέσα Ιουνίου. Όμως οι εξελίξεις μπορεί να τον προλάβουν.
Χρονολόγιο
Οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών όσον αφορά το «καυτό» ζήτημα του ορίου χρέους των ΗΠΑ έχουν ως εξής:
- Ιούνιος 2023: Το Κογκρέσο ανέστειλε το ανώτατο όριο χρέους μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2025, μέσω διακομματικής συμφωνίας, μεταθέτοντας το πρόβλημα για μετά τις εκλογές του 2024.
- Δεκέμβριος 2024: Καθώς πλησίαζε η λήξη της αναστολής, ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε από το Κογκρέσο να καταργήσει ή να παρατείνει το ανώτατο όριο χρέους πριν από την ορκωμοσία του, για να αποφύγει δημοσιονομικές προκλήσεις νωρίς στη θητεία του.
- Η πρόταση Τζόνσον: Ο Πρόεδρος της Βουλής Μάικ Τζόνσον πρότεινε νομοσχέδιο για την αναστολή του ανώτατου ορίου χρέους για δύο χρόνια, έως τις 30 Ιανουαρίου 2027, ευθυγραμμιζόμενος με το αίτημα του Τραμπ.
- Απόρριψη από τη Βουλή: Η Βουλή των Αντιπροσώπων απέρριψε την πρόταση του Τζόνσον με ψήφους 174-235, με αντιδράσεις τόσο από τους Δημοκρατικούς όσο και από συντηρητικούς Ρεπουμπλικάνους.
- Αποτροπή Κυβερνητικού shutdown: Για να αποφευχθεί το κλείσιμο της κυβέρνησης, το Κογκρέσο ενέκρινε αναθεωρημένο νομοσχέδιο χρηματοδότησης, παρατείνοντας τη παροχή ρευστότητας έως τον Μάρτιο του 2025. Το νομοσχέδιο αυτό δεν περιελάμβανε ρύθμιση για το ανώτατο όριο χρέους, αφήνοντας το ζήτημα άλυτο.
- Προειδοποίηση Γέλεν: Η Υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, προειδοποίησε στις 27 Δεκεμβρίου ότι οι ΗΠΑ θα φτάσουν στο όριο δανεισμού τους μεταξύ 14 και 23 Ιανουαρίου 2025, απαιτώντας την εφαρμογή «έκτακτων μέτρων» για την αποφυγή χρεοκοπίας. Τα μέτρα αυτά δεν επιλύουν το πρόβλημα, απλώς το μεταθέτουν για αργότερα μέσα στο 2025.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
