Αντιμέτωποι με μεγάλες καθυστερήσεις και συνθήκες οδήγησης που απαιτούν γερά νεύρα βρίσκονται με κάθε βροχόπτωση οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου. Ακόμα και σε περιπτώσεις που τα φαινόμενα δεν είναι ιδιαιτέρως έντονα, οι κακές καιρικές συνθήκες προκαλούν κατά κανόνα κυκλοφοριακό «έμφραγμα» στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, δυσχεραίνοντας έτι περαιτέρω την ούτως ή άλλως δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στους δρόμους της πρωτεύουσας.
Πού οφείλεται η κατάσταση αυτή, και με ποιους τρόπους θα μπορούσε να βελτιωθεί;
Ταλαιπωρία λόγω άνεσης
Όπως επισημαίνει στην «Η» ο Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, καθηγητής Σχεδιασμού Συστημάτων Μεταφορών του ΕΜΠ και διευθυντής του Εργαστηρίου Συγκοινωνιακής Τεχνικής του Ιδρύματος, κατά τις βροχερές ημέρες οι κάτοικοι του Λεκανοπεδίου που επιλέγουν να μετακινηθούν με τα αυτοκίνητά τους αυξάνονται παρά το γεγονός ότι γνωρίζουν πως θα βρεθούν αντιμέτωποι με κυκλοφοριακή συμφόρηση. «Οι οδηγοί γνωρίζουν ότι θα ταλαιπωρηθούν. Όμως είναι άλλο να είσαι στη ζέστη του αυτοκινήτου σου και άλλο να βρέχεσαι στη στάση περιμένοντας το λεωφορείο», επισημαίνει. «Είναι ζήτημα άνεσης μετακίνησης».
Πέραν του αυξημένου αριθμού οχημάτων, την κατάσταση επιδεινώνει το γεγονός ότι οι κακές καιρικές συνθήκες αναγκάζουν τους οδηγούς να είναι πιο προσεκτικοί και να κινούνται με χαμηλότερες ταχύτητες. Επιβαρυντικά άλλωστε λειτουργούν και τα τροχαία ατυχήματα που ενίοτε προκαλούνται λόγω της ολισθηρότητας του οδοστρώματος, καθώς και προβλήματα που εμφανίζονται στις υποδομές - όπως η πρόσφατη υπερχείλιση αγωγών της ΕΥΔΑΠ που είχε ως αποτέλεσμα να πλημμυρίσει η λεωφόρος Ποσειδώνος στο ύψος του Αλίμου.
Απαγόρευση στάθμευσης και «αστικά διόδια»
Για να εξομαλυνθεί – στο μέτρο του δυνατού – η κατάσταση, σημειώνει ο κ. Κεπαπτσόγλου, θα μπορούσαν να ληφθούν διαχειριστικά μέτρα όπως η απαγόρευση στάθμευσης σε περιοχές του αθηναϊκού κέντρου ή ακόμα και η εφαρμογή συστήματος «αστικών διοδίων» - ένα μέτρο που, όπως επισημαίνει ο καθηγητής του ΕΜΠ, ισχύει σε άλλες χώρες. Τα «αστικά διόδια», εξηγεί, δεν συνεπάγονται «μπάρες» στις εισόδους της πόλης αλλά ένα σύστημα πομπών που ελέγχει εάν το εισερχόμενο όχημα διαθέτει σχετική άδεια, εάν έχει δηλαδή τον κατάλληλο πομποδέκτη. Αν όχι, επιβάλλεται αυτομάτως χρέωση.
Πρόκειται όμως για ένα μέτρο που θεωρείται βέβαιο ότι θα προκαλέσει αντιδράσεις από τους πολίτες, ενώ και πρακτικά είναι δύσκολο να εφαρμοστεί στην Αθήνα καθώς η ελληνική πρωτεύουσα διαθέτει πολλές εισόδους.
Τμηματική προσέλευση στη δουλειά και τηλεργασία
Άλλα, πιο «ανώδυνα» μέτρα, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την ενθάρρυνση της τμηματικής προσέλευσης στην εργασία, προκειμένου να μειωθεί ο κυκλοφοριακός φόρτος κατά τις ώρες αιχμής, καθώς και την προώθηση της τηλεργασίας.
«Το μέτρο της τμηματικής προσέλευσης στην εργασία θα μπορούσε να προσδώσει κάποια ανακούφιση, αν και δεν θα έπρεπε να περιμένουμε θεαματικές αλλαγές, τονίζει ο Κεπαπτσόγλου. «Το μέτρο αυτό είχε δοκιμαστεί στην Κύπρο, στον δημόσιο τομέα, όμως οι πολίτες δεν το προτίμησαν», προσθέτει. «Φάνηκε ότι οι πολίτες δεν έχουν ιδιαίτερη διάθεση να αλλάξουν την καθημερινότητά τους. Υπάρχουν παγιωμένοι τρόποι ζωής που δεν αλλάζουν εύκολα.»
Το μέτρο της τμηματικής προσέλευσης στον δημόσιο τομέα, σημειώνει ο καθηγητής του ΕΜΠ, είχε εξεταστεί και στην Ελλάδα προ δεκαπενταετίας, χωρίς ωστόσο να επιχειρηθεί η εφαρμογή του.
Όσον αφορά την ενθάρρυνση της τηλεργασίας, τουλάχιστον σε «δύσκολες» μέρες για το κυκλοφοριακό στην πρωτεύουσα, πρόκειται για ένα μέτρο που θα μπορούσε πράγματι να φανεί βοηθητικό. Σε πολλές περιπτώσεις ωστόσο υπάρχουν διαμαρτυρίες και ενστάσεις από την πλευρά των επιχειρήσεων ενώ, όπως τονίζει ο κ. Κεπαπτσόγλου, «ακόμα και αν τηλεργάζεσαι το πρωί, το μεσημέρι πιθανότατα θα κάνεις κάποιες μετακινήσεις. Θα υπάρξει λοιπόν επιβάρυνση, αν και όχι τόσο μεγάλη.»
Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Υπό το πρίσμα όλων των παραπάνω, κεντρικό ζήτημα αποτελεί και πάλι ο περιορισμός της χρήσης ΙΧ στην πόλη, με παράλληλη ενίσχυση της χρήσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς τα οποία σήμερα πολλοί κάτοικοι του Λεκανοπεδίου διστάζουν να επιλέξουν καθώς τα θεωρούν αναξιόπιστα. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα, όπως επισημαίνει ο Κεπαπτσόγλου, να δημιουργείται ο εξής φαύλος κύκλος: Τα ΜΜΜ παρεμποδίζονται από τον μεγάλο αριθμό ΙΧ με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες που παρέχουν να υποβαθμίζονται – και επομένως περισσότεροι εκ των επιβατών να προτιμούν το ΙΧ, επιβαρύνοντας έτι περαιτέρω το κυκλοφοριακό και υποβαθμίζοντας έτσι περισσότερο τη δημόσια συγκοινωνία.
Όπως και να έχει, είναι βέβαιο ότι το δίκτυο των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας χρειάζεται ενίσχυση: «Το Μετρό είναι αναγκαίο να επεκταθεί – και θα επεκταθεί», λέει ο Κεπαπτσόγλου. «Πρέπει όμως να έχουμε και πολλά λεωφορεία, διότι το μετρό δεν σε πάει παντού. Και για να κινηθούν τα λεωφορεία χρειάζονται λεωφορειολωρίδες και σηματοδότηση που να επιτρέπει την απρόσκοπτη κίνησή τους.» Στον αντίποδα, δεν φαίνεται πως θα δούμε στο άμεσο μέλλον κάποια επέκταση του δικτύου Τραμ.
Βάρος πρέπει να δοθεί και στην ενίσχυση των διαδημοτικών συγκοινωνιών - να υπάρχουν δηλαδή λεωφορεία που να συνδέουν απευθείας μεταξύ τους κοντινές γειτονιές, χωρίς να χρειαστεί κάποιος να διέλθει από το κέντρο. Προς (και) αυτή την κατεύθυνση κινείται, όπως τονίζει ο καθηγητής του ΕΜΠ, το Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών του ΟΑΣΑ, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί το καλοκαίρι του τρέχοντος έτους.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
