H πράσινη μετάβαση είναι ο μόνος τρόπος για να μειωθεί το κόστος ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και να περιοριστεί το ανταγωνιστικό μειονέκτημα που έχουν οι επιχειρήσεις της σε σχέση με άλλες χώρες, σύμφωνα με έκθεση της συμβουλευτικής εταιρείας Compass Lexecon για λογαριασμό του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων BusinessEurope.

Αν οι ΑΠΕ αναπτύσσονται στις τοποθεσίες με το χαμηλότερο κόστος και αίρονται τα εμπόδια για την προώθησή τους, μεταξύ των οποίων οι διασυνδέσεις των δικτύων, οι χονδρικές τιμές ρεύματος θα μπορούσαν να μειωθούν κατά σχεδόν 40% 

Η έκθεση διαπιστώνει ότι απαιτείται μία τεράστια αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας σε ΑΠΕ για να μειωθεί το χάσμα στο ενεργειακό κόστος μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών και να επιτευχθεί ο στόχος για κλιματική ουδετερότητα. 

Διαπιστώνει, επίσης, ότι οι τιμές ενέργειας μπορεί να παραμείνουν σημαντικά υψηλότερες στην Ευρώπη σε σχέση με τους διεθνείς ανταγωνιστές της και για τον λόγο αυτό θα χρειαστούν πρόσθετα μέτρα  για να διασφαλισθεί η ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, με τη στήριξη ενός ευνοϊκού θεσμικού πλαισίου και τη σταδιακή αύξηση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων. 

Απαιτείται μία τεράστια αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας σε ΑΠΕ για να μειωθεί το χάσμα στο ενεργειακό κόστος μεταξύ της ΕΕ και τρίτων χωρών

«Το χάσμα ανταγωνιστικότητας μεταξύ του ενεργειακού κόστους στην ΕΕ και τους κύριους εμπορικούς εταίρους της θα μπορούσε να διατηρηθεί έως το 2050, χωρίς αντισταθμιστικά μέτρα. Η παραγωγή ρεύματος θα μπορούσε να παραμείνει πολύ πιο ακριβή στην Ευρώπη απ’ ό,τι στις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ινδία», σημειώνει η έκθεση. 

Η ανάλυση της συμβουλευτικής εταιρείας δείχνει ότι, παρά τα μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν στον δρόμο αυτό, «μία ανταγωνιστική κλιματική μετάβαση εξακολουθεί να είναι εφικτή, αν ληφθούν έγκαιρα σωστές αποφάσεις πολιτικής». 

Οι ΑΠΕ θα μειώσουν 40% την τιμή ρεύματος

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το εύρημα της έκθεσης ότι αν οι ΑΠΕ αναπτύσσονται στις τοποθεσίες με το χαμηλότερο κόστος και αίρονται τα εμπόδια για την προώθησή τους, μεταξύ των οποίων οι διασυνδέσεις των δικτύων, οι χονδρικές τιμές ρεύματος θα μπορούσαν να μειωθούν κατά σχεδόν 40% 

Σημαντικές επενδύσεις απαιτούνται στις διασυνδέσεις των δικτύων για την ενοποίηση των ΑΠΕ και την επίτευξη των στόχων για μηδενικές εκπομπές ρύπων, αλλά «καθυστερήσεις στις εκδόσεις αδειών και την κατασκευή καθώς και κίνδυνοι από το κανονιστικό πλαίσιο» δημιουργούν σημαντική αβεβαιότητα για αυτή τη μελλοντική δυναμικότητα, σημειώνει η έκθεση. 

Οι επτά δράσεις που ζητά η BusinessEurope

Με βάση τα συμπεράσματα της έκθεσης, η BusinessEurope κάλεσε την ΕΕ να προχωρήσει επειγόντως σε επτά δράσεις κατά τη διάρκεια της νέας θητείας της Κομισιόν. 

• Πρώτον, σε μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη και ενοποίηση όλων των ΑΠΕ και των ενεργειακών πηγών χαμηλών εκπομπών άνθρακα καθώς και των αναγκαίων υποδομών. 
• Δεύτερον, στο κλείσιμο του επενδυτικού κενού. Η ανάπτυξη ενός αποδοτικού ενεργειακού συστήματος πρέπει να στηριχθεί με αυξημένη χρηματοδότηση σε επίπεδο ΕΕ, κάτι που μπορεί να γίνει είτε με αύξηση της χρηματοδότησης από υφιστάμενα Ταμεία (όπως το CEF-E, το Innovation Fund κλπ.) ή με τη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών μέσων. 
• Τρίτον, στη διασφάλιση ότι το ποσοστό του υδρογόνου στην τελική ενεργειακή κατανάλωση θα αυξηθεί στο 15% έως 25%, με τη ζήτηση να καλύπτεται τόσο με την εγχώρια παραγωγή όσο και με εισαγωγές. 

• Τέταρτον, στη συνέχιση της επιτάχυνσης και βελτιστοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης.
• Πέμπτον, στην αντιμετώπιση του διαφορικού κόστους για τον άνθρακα και τη διασφάλιση αποτελεσματικής εφαρμογής του Διασυνοριακού Μηχανισμού Προσαρμογής για τον Ανθρακα (Carbon Border Adjustment Mechanism, CBAM), την καθιέρωση δηλαδή δίκαιων τιμών για τις εκπομπές άνθρακα από την παραγωγή εισαγόμενων στην ΕΕ προϊόντων.

Η έκθεση αναφέρει σχετικά: «Ο CBAM, αν εφαρμοστεί κατάλληλα, μπορεί να βοηθήσει στην απορρόφηση του ανταγωνιστικού χάσματος που δημιουργείται από το κόστος του άνθρακα. Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος παράκαμψης του Μηχανισμού από τους εισαγωγείς στην ΕΕ μέσω εισαγωγών τελικών προϊόντων». 

• Εκτον, στην εφαρμογή μέτρων που θα κλείνουν το χάσμα ανταγωνιστικότητας στην ενέργεια. 

«Η αντιμετώπιση του διαφορικού κόστους του άνθρακα μόνο δεν θα είναι αρκετή για να αποτρέψει τον κίνδυνο μεταφοράς και διαρροής επενδύσεων, εάν το χάσμα στο κόστος του συνολικού ενεργειακού συστήματος παραμένει υπερβολικά μεγάλο, όπως δείχνουν οι προβολές της έκθεσης. Συνεπώς, θα είναι κρίσιμης σημασίας να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για τον περιορισμού του ενεργειακού κόστους για τις βιομηχανίες που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο διαρροής επενδύσεων». 

• Εβδομον, στην ενίσχυση της από- ανθρακοποίησης της βιομηχανίας με αποτελεσματικά μέτρα από την πλευρά της ζήτησης. Ένα τέτοιο μέτρο είναι οι δημόσιες προμήθειες που αντιστοιχούν περίπου στο 15% του ΑΕΠ της. 

Το κόστος παραγωγής ενέργειας με καύσιμο το λιγνίτη αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, έχοντας φτάσει πλέον να κοστίζει από 147 έως και 271 ευρώ για μία μεγαβατώρα - Πλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία του BNEF, η παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη κοστίζει έως και τετραπλάσια από τα φωτοβολταϊκά ή τα αιολικά. 

Πολύ ακριβός ο λιγνίτης

Στο περιβάλλον αυτό καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη να προχωρήσει πλήρως και εντός χρονοδιαγράμματος το σχέδιο πλήρους απολιγνιτοποίησης της ΔΕΗ, καθώς καθίσταται ολοφάνερο και από τα νεότερα επιστημονικά στοιχεία πως μόνο οι ΑΠΕ μπορούν να ρίξουν τις τιμές, ενώ τα ορυκτά καύσιμα γίνονται ολοένα και πιο ακριβά. 

Τα στοιχεία του BloombergNEF (BNEF) του κορυφαίου παρόχου πρωτογενούς έρευνας και ανάλυσης για θέματα ενέργειας είναι χαρακτηριστικά. Το κόστος παραγωγής ενέργειας με καύσιμο το λιγνίτη αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, έχοντας φτάσει πλέον να κοστίζει από 147 έως και 271 ευρώ για μία μεγαβατώρα. 

Την ίδια ώρα, το κόστος παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ μειώνεται συνεχώς, καθώς οι οικονομίες κλίμακας και νεότερες τεχνολογίες μειώνουν το κόστος. Πλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία του BNEF, η παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη κοστίζει έως και τετραπλάσια από τα φωτοβολταϊκά ή τα αιολικά. 

Ο λόγος για τον οποίο ο λιγνίτης έχει γίνει πλέον ασύμφορος ως καύσιμο για παραγωγή ενέργειας είναι οι φόροι ρύπων σε συνδυασμό με την χαμηλή απόδοση (λόγω της χαμηλής θερμογόνου δύναμης/θερμαντικής ικανότητας).  

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε στους εκπροσώπους της επενδυτικής κοινότητας η ΔΕΗ τον περασμένο Νοέμβριο, το αναθεωρημένο Στρατηγικό Σχέδιο 2025 - 2027, προβλέπει πως το 2026 θα επιτευχθεί η πλήρης απολιγνιτοποίηση της παραγωγής στη χώρα, καθώς και οι τελευταίες μονάδες παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1,5GW, θα σταματήσουν τη λειτουργία τους. 

Ο λιγνίτης υπήρξε για πολλά χρόνια η βασική κινητήριος δύναμη της παραγωγής ενέργειας της χώρας. Όμως, το αυξημένο κόστος λόγω φόρων ρύπων έχουν κάνει ουσιαστικά τη χρήση του απαγορευτική. 

Στα 11,8 GW οι ΑΠΕ της ΔΕΗ το 2027 

Σύμφωνα με το business plan του Ομίλου ΔΕΗ, η επόμενη τριετία είναι η τριετία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην παραγωγή, αλλά και των ευέλικτων μονάδων.

Την περίοδο 2025-2027, η παραγόμενη ενέργεια θα αυξηθεί από τις 20TWh ετησίως στις 24TWh, παρά το κλείσιμο λιγνιτικών και άλλων ρυπογόνων μονάδων που παράγουν σήμερα 5TWh, χάρη στις προσθήκες νέων ΑΠΕ σε Ελλάδα και εξωτερικό που θα προσθέσουν ενέργεια 9TWh ετησίως.

Από σήμερα μέχρι και το 2027 η ΔΕΗ θα αναπτύξει 6,3 GW ΑΠΕ στην Ελλάδα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με στόχο η εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ να ανέλθει σε 11,8 GW το 2027. 

Ήδη, σήμερα, πάνω από το 60% των ΑΠΕ που θα προστεθούν είναι σε φάση κατασκευής ή έτοιμα προς κατασκευή. Για την υλοποίηση του υπόλοιπου 40% του στόχου, ο Όμιλος έχει μία μεγάλη γκάμα έργων προς ανάπτυξη για να επιλέξει ποια θα προχωρήσουν ώστε να επιτευχθεί ο στόχος.

Και ευέλικτες μονάδες 

Εκτός από την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, ο Όμιλος της επόμενη τριετία θα επενδύσει σημαντικά σε έργα ευέλικτης παραγωγής ενέργειας με στόχο να προσθέσει μέχρι το 2027 εγκατεστημένη ισχύ 1,8GW. 

Οι ευέλικτες μονάδες, όπως αντλησιοταμίευση, μπαταρίες, μονάδες αερίου, και υδροηλεκτρικά έργα αντιμετωπίζουν την στοχαστικότητα των ΑΠΕ, το γεγονός δηλαδή ότι η ενέργεια που παράγουν οι ΑΠΕ, και κυρίως τα φωτοβολταϊκά αλλά και τα αιολικά, δεν είναι ούτε συνεχής ούτε προβλέψιμη. 

Οι ευέλικτες μονάδες μπορούν είτε να αποθηκεύσουν την υπερβάλλουσα ενέργεια που παράγουν οι ΑΠΕ σε στιγμές που δεν υπάρχει αρκετή ζήτηση, και να τεθούν άμεσα σε λειτουργία τις στιγμές που υπάρχει ανάγκη καλύπτοντας τη ζήτηση. 

Οι ευέλικτες μονάδες, εκτός από απαραίτητες για την ισορροπημένη λειτουργία του συστήματος, παράγουν και μεγαλύτερη αξία, καθώς η τιμή της παραγόμενης ενέργειας στις στιγμές αυξημένης ζήτησης και μειωμένης παραγωγής είναι υψηλότερο.

Τόσο η ανάπτυξη νέων ΑΠΕ όσο και η ανάπτυξη ευέλικτων μονάδων θα καλύψουν με το παραπάνω τη μείωση στην παραγωγή από μονάδες λιγνίτη. 

Σβήνουν και τα φουγάρα του πετρελαίου

Εκτός από την πλήρη απολιγνιτοποίηση, ο Όμιλος ΔΕΗ σκοπεύει να προχωρήσει και σε σημαντική μείωση της παραγωγής από μονάδες πετρελαίου, καθώς τα επόμενα χρόνια διάφορά νησιά, μεταξύ των οποίων και η Κρήτη, θα διασυνδεθούν με το σύστημα. 

Η πλήρης απολιγνιτοποίηση και η μείωση των μονάδων πετρελαίου θα έχουν ευεργετική επίδραση στο περιβάλλον, καθώς θα μειωθούν σημαντικά οι ρύποι που εκλύονται. Συνολικά, ο Όμιλος ΔΕΗ στοχεύει στη μείωση κατά 80% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου μεταξύ 2019 και 2027.

Ψηλά ο πήχης της βιωσιμότητας

Ο Όμιλος έχει θέσει πολύ υψηλά τον πήχη όσον αφορά στα θέματα βιωσιμότητας, αλλά από ό,τι φαίνεται είναι σε τροχιά επίτευξης. Η διεθνής πρωτοβουλία Science Based Targets initiative (SBTi), μετά από ενδελεχή διαδικασία αξιολόγησης, πιστοποίησε την εγκυρότητα των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων του Ομίλου ΔΕΗ για μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. 

Το SBTi έκρινε ότι οι στόχοι μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που κατέθεσε ο Όμιλος ΔΕΗ, βρίσκονται σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον στόχο του 1,5°C, σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού, και την επίτευξη πλήρους κλιματικής ουδετερότητας σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας. Οι στόχοι του Ομίλου ΔΕΗ που ενέκρινε το SBTi περιλαμβάνουν:

• Μείωση 73,7% των Scope 1 & 2 εκπομπών αερίων θερμοκηπίου ανά παραγόμενη MWh έως το 2030, με έτος βάσης το 2021
• Μείωση 98,6% των Scope 1 και 2 εκπομπών αερίων θερμοκηπίου ανά παραγόμενη MWh έως το 2040, με έτος βάσης το 2021

Έτσι, ο Όμιλος ΔΕΗ είναι ο πρώτος ελληνικός ενεργειακός όμιλος σε τροχιά επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας πριν από το 2050.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!