Πάνω από 1.000 ευρώ το χρόνο κόστισε στον μέσο μισθωτό η έκρηξη του πληθωρισμού το 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ ο μέσος ετήσιος μισθός μειώθηκε στην Ελλάδα κατά 1.046 ευρώ το 2022 συγκριτικά με το 2021 λόγω των ανατιμήσεων και της ακρίβειας.
Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ο μέσος ετήσιος μισθός σε σταθερές τιμές (μετά την επίδραση του πληθωρισμού) μειώθηκε από τα 17.220 ευρώ το 2021 σε 16.174 ευρώ το 2022, δηλαδή από τα 1.230 ευρώ το μήνα σε 1.155 ευρώ σε 14μηνη βάση. Η απώλεια λόγω του πληθωρισμού, που έφτασε στο 9,6%, είναι της τάξης των 75 ευρώ το μήνα (σε 14μηνη βάση). Οι απώλειες αυτές οφείλονται αποκλειστικά και μόνο στον πληθωρισμό και τις αυξήσεις των τιμών, καθώς σε τρέχουσες τιμές ο μισθός αυξήθηκε από τα 16.086 ευρώ στα 16.174 ευρώ.
Δεδομένου ότι σε 14μηνη βάση ο μέσος μισθός σε σταθερές τιμές του 2022 είναι - σύμφωνα με τη μεθοδολογία του ΟΟΣΑ - 1.155 ευρώ, προκύπτει πως το 2022 ο μέσος μισθωτός έχασε έναν μισθό λόγω του πληθωρισμού. Δηλαδή ο 13ος μισθός του 2022 ροκανίστηκε από την ακρίβεια.
Μείωση 30% από το 2010 έως το 2022
Η μελέτη του ΙΟΒΕ για την νέα αύξηση του κατώτατου μισθού που υποβλήθηκε στο υπουργείο Εργασίας επισημαίνει πως ενώ οι μεταβολές στον κατώτατο μισθό τα τελευταία έτη έχουν καλύψει τις αυξήσεις στο γενικό επίπεδο των τιμών, δεν παρατηρείται το ίδιο και για τους μέσους μισθούς στην οικονομία. «Ενδεικτικά, ο πραγματικός μέσος μισθός, σε συνέχεια σωρευτικής ανόδου κατά 25% την περίοδο 2000-2009, κατέγραψε συστηματική υποχώρηση την περίοδο 2010-2022, σωρευτικά κατά 30%, με αποτέλεσμα το 2022 να παραμένει σε πραγματικούς όρους 18% χαμηλότερος από το 2000. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, σε πραγματικούς όρους, ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα να συγκλίνει ολοένα και περισσότερο στον μέσο μισθό τα τελευταία χρόνια», αναφέρει το ερευνητικό Ινστιτούτο του ΣΕΒ.
Από την εξέλιξη των πραγματικών μισθών την περίοδο 2000 - 2022 είναι εμφανής η κάμψη του πραγματικού μισθού το 2022 από το 2021. Αυτή η κάμψη είναι της τάξης των 1.046 ευρώ και 6%.
Σε ποιους κλάδους μειώθηκαν οι μισθοί
Αντίστοιχη κάμψη στους μέσους μισθούς διαπιστώνει και το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) στην μελέτη του, που προσκόμισε στο υπουργείο Εργασίας στο πλαίσιο της διαδικασίας νέας αύξησης του κατώτατου μισθού. Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, ο πρωτοφανής υψηλός πληθωρισμός του 2022 φαίνεται να έχει περιοριστεί ή τουλάχιστον να είναι μικρότερος από τις ονομαστικές μισθολογικές αυξήσεις φέτος. Ως εκ τούτου, για το σύνολο της οικονομίας οι πραγματικοί μισθοί αυξήθηκαν το πρώτο 9μηνο του 2023 κατά 1,6%, ενώ διακλαδικά η μεταβολή τους κυμαίνεται από -2,8% στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας έως και 4,8% στο εμπόριο, μεταφορές και τουρισμό πάντα για το 2023.
Ωστόσο το 2022 η μείωση των πραγματικών μισθών σε σταθερές τιμές είχε φτάσει στο 5,4% σε 12μηνη βάση και 6,5% το 9μηνο του 2022. Συνεπώς η απόσταση που πρέπει να διανυθεί είναι σημαντική. Οι μεγαλύτερες μειώσεις των μισθών σε σταθερές τιμές σημειώθηκαν σε:
- Δημόσια διοίκηση, εκπαίδευση, υγεία: - 8,2%
- Διαχείριση ακίνητης περιουσίας: - 6,3%
- Εμπόριο, μεταφορές, τουρισμός: -5,2%
Επιστροφή στο 2009
Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» του υπουργείου Εργασίας, ο μέσος μισθός κατέγραψε το 2023 αξιόλογη αύξηση καθώς διαμορφώθηκε σε 1.251€ από 1.176€ το 2022, αυξημένος κατά 6,34%. Αυτά σε ονομαστικούς όρους, χωρίς δηλαδή να συνυπολογίζει κανείς τις απώλειες από το ράλι του πληθωρισμού. Και πάλι όμως αν λάβουμε υπόψη την διαχρονική πορεία του μέσου μισθού σε τρέχουσες τιμές φαίνεται πως απλώς επιστρέφουμε στο μακρινό 2009….
Το ΚΕΠΕ στην δική του έκθεση καταγράφει γλαφυρά την πορεία του μέσου μισθού στο σύνολο της οικονομίας, με βάση τα μηνιαία δελτία απασχόλησης του ΕΦΚΑ και χωρίς να λαμβάνει υπόψη του την πορεία του πληθωρισμού:
- 2009: 1.281€
- 2018: 932€
- 2019:968,5€
- 2021: 982€
- 2022: 1.040€