Σαφώς ευνοημένοι βγαίνουν οι εργαζόμενοι από τις διατάξεις του εργασιακού νομοσχεδίου που τέθηκε σε διαβούλευση καθώς λύνονται θέματα διαφάνειας των όρων της σύμβασής τους, θέματα ωραρίου ενώ καθίστανται άκυρες οι απολύσεις όταν είναι εκδικητικές και καταχρηστικές.

Κερδισμένες βγαίνουν και οι επιχειρήσεις από τον περιορισμό της γραφειοκρατίας σε ορισμένους τομείς ( ψηφιακή κάρτα εργασίας) ενώ σε άλλους επιβαρύνονται με επιπλέον γραφειοκρατικά καθήκοντα για την ενημέρωση των εργαζομένων. Επιπλέον πρέπει να γνωρίζουν ότι η παράβαση για την υποδηλωμένη εργασία τιμωρείται αυστηρά καθώς  το πρόστιμο αυξάνεται στα 10.500 ευρώ από 2.000 σήμερα.

Συμβάσεις μηδενικών ωρών

Συγκεκριμένα:

1. Επιλύεται το πρόβλημα που έχει ανακύψει κατά την οργάνωση του προγράμματος των εναλλασσόμενων βαρδιών σε επιχειρήσεις που είτε λειτουργούν 24/7 συνεχώς, είτε έχουν 24ωρη λειτουργία 5 ή 6 ημέρες την εβδομάδα, και εφαρμόζουν πενθήμερο σύστημα εργασίας για τους εργαζόμενους, μια και οι επιχειρήσεις συνεχούς πυράς αδυνατούν από τη μια να βρουν νέο εξειδικευμένο προσωπικό και ταυτόχρονα η απαγόρευση της 6ης ημέρας για αυτές τις περιπτώσεις προσβάλλει σημαντικά την παραγωγικότητα μια και αδυνατούν να οργανωθούν σωστά οι εναλλασσόμενες βάρδιες, οδηγώντας έτσι πλήθος εργαζομένων στη μαύρη και αδήλωτη εργασία. Κερδισμένοι βγαίνουν και οι εργαζόμενοι καθώς το ημερομίσθιο τους για την 6η ημέρα απασχόλησης  είναι προσαυξημένο κατά 40% ενώ απαγορεύεται η υπερεργασία και η υπερωρία.
2. Συμβάσεις μηδενικών ωρών: Μια καινοτομία του εργασιακού νομοσχεδίου είναι οι λεγόμενες συμβάσεις «μηδενικών ωρών» (zero hour contracts) που αποτελούν μια καλή ευκαιρία για τις μητέρες με μικρά παιδιά, φοιτητές, τεχνικά επαγγέλματα, εργαζόμενους στο πεδίο του θεάματος, ακροάματος ή της εστίασης που επιθυμούν έκτακτη απασχόληση ολίγων ωρών. Στόχος της διάταξης είναι να θεσπιστούν κανόνες και να μην γίνεται κατάχρηση της εν λόγω μορφής απασχόλησης.

Με τις συμβάσεις μηδενικών ωρών ο εργαζόμενος καλείται 24 ώρες πριν να δουλέψει μόνο όταν έχει ανάγκη η επιχείρηση (και συμφωνεί και ο ίδιος) και πληρώνεται μόνο για τις ώρες που εργάστηκε. Στόχος της διάταξης είναι η πάταξη της μαύρης εργασίας αφού ο εργαζόμενος θα είναι αναγκαστικά δηλωμένος, με άδειες και ασφαλιστικές εισφορές. Η επιχείρηση δεν θα μπορεί να πάρει άλλους από αυτούς που έχει δηλώσει.

Παράδειγμα: Επιχείρηση catering έχει αναλάβει κοσμική εκδήλωση 200 ατόμων έχοντας υπολογίσει ότι το προσωπικό που θα χρειαστεί είναι 10 εργαζόμενοι. Δύο ημέρες πριν την εκδήλωση πληροφορείται η επιχείρηση ότι οι καλεσμένοι θα είναι επιπλέον 100 άτομα.

Σήμερα για τον έκτακτο αυτό φόρτο εργασίας που θα χρειαζόταν 3 επιπλέον εργαζόμενους (τους λεγόμενους «εξτρατζίδες») θα έψαχνε τελευταία στιγμή να προσλάβει έκτακτο προσωπικό, όπου τις περισσότερες φορές επειδή καθίσταται αδύνατο αυτό, τελικά προσφεύγει στην αδήλωτη εργασία, βρίσκοντας 3 εργαζόμενους και πληρώνοντας τους στο χέρι το μεροκάματο χωρίς ασφαλιστικές εισφορές.

Η ανάγκη τον αναγκάζει εκ των πραγμάτων να προσφύγει σε παράνομη επίλυση του έκτακτου και αιφνίδιου γεγονότος. Μετά την  ενσωμάτωση της Οδηγίας θα μπορούσε να έχει ένα σύνολο εργαζομένων με σύμβαση κατά παραγγελία, αορίστου χρόνου , όπου θα είχε συμφωνήσει το σύνολο ωρών απασχόλησης , ανά εβδομάδα / μήνα χωρίς όμως εκ των προτέρων να έχει προσδιοριστεί επακριβώς ο χρονικός προγραμματισμός εκτέλεσης της εργασίας αν δηλ. θα λάβει χώρα  Δευτέρα με Παρασκευή.

►Διαβάστε επίσης: Εργασιακό νομοσχέδιο: 10 παρεμβάσεις που αλλάζουν την αγορά εργασίας

Παρά ταύτα η σύμβαση κατά παραγγελία θα δημιουργούσε ασφάλεια και στις δύο πλευρές:

1. διότι ο εργαζόμενος θα είχε μια νόμιμη σύμβαση εργασίας που υπόκειται σε όλο το ισχύον προστατευτικό πλαίσιο μας που αφορά τα ωράρια την υπερεργασία και την υπερωρία
2. διότι θα είχε διασφαλίσει τα ένσημα του
3. διότι θα ήταν εξασφαλισμένη με νόμιμο τρόπο η αμοιβή του για τις ώρες που θα εκτελούσε την εργασία του
4. διότι ο εργοδότης δεν θα χρειάζεται πλέον να καταφύγει σε παράνομες λύσεις.

Επιπλέον, πλέον θα υπάρχει μια διαρκής σύνδεση της επιχείρησης με τον εργαζόμενο, έτσι ώστε αφενός να απαγορεύονται καταχρήσεις (π.χ. στελέχη της επιχείρησης να καλούν συγκεκριμένους και μόνο εργαζομένους), αφετέρου ο εργαζόμενος να έχει προβάδισμα πρόσληψης με σύμβαση αορίστου χρόνου αν η επιχείρηση χρειαστεί πρόσθετο μόνιμο προσωπικό.

Παράλληλη απασχόληση

Νομιμοποιείται η εργασία σε περισσότερους του 1 εργοδότη, κάτι που σήμερα απαγορεύεται καθιστώντας έτσι παράνομη την εργασία σε δεύτερο εργοδότη. 

Έτσι, μετά την ενσωμάτωση της Οδηγίας, θα επιτρέπεται πλέον η δεύτερη δουλειά σε άλλον εργοδότη, για ό,τι αυτό σημαίνει για την αύξηση των εισοδημάτων του, διασφαλίζεται ο έλεγχος της δεύτερης εργασίας, που μέχρι σήμερα αποτελούσε ένα μαύρο πεδίο  για εργαζόμενους και εργοδότες και όλα αυτά χωρίς να προκαλείται έκπτωση του επιπέδου προστασίας του που αφορά τον ελάχιστο χρόνο ανάπαυσης του, που είναι οι 11 ώρες /24ωρο ( ΠΔ 88/1999).

Με απλά λόγια εντός ενός 24 ΩΡΟΥ χωρά μόνο μια πλήρης απασχόλησή και μια μερική  απασχόληση κατ’ ανώτατο όριο, δεν θίγεται η 40ωρη/5νθημερη εργασία, δεν θίγεται το ανώτατο όριο των 48 ωρών (στον οποίο  περιλαμβάνεται ο χρόνος υπερεργασίας και υπερωρίας) ως μέσος όρος στους 4 μήνες περιόδου αναφοράς, όπως ορίζεται στο ΠΔ 88/1999.

Οι προβληματισμοί των εργατολόγων

Τους προβληματισμούς του για τη νομιμοποίηση της δεύτερης απασχόλησης καταθέτει ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος, σημειώνοντας :

• Έστω εργαζόμενος που απασχολείται σε έναν εργοδότη Δευτέρα έως Παρασκευή 9:00 έως 17:00 και παράλληλα σε δεύτερο εργοδότη 18:00 έως 22:00, για να τηρείται η 11ωρη ανάπαυση από τις 22:00 έως τις 9:00 της επόμενης ημέρας και να υπάρχει εύλογο διάστημα μετακίνησης από τον έναν εργοδότη στον δεύτερο.
• Συνεπώς ο συνολικός ημερήσιος χρόνος απασχόλησης στους δυο εργοδότες είναι 12 ώρες (8+40) και ο συνολικός εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης 60 ώρες (12*5).
• Αν ο εργαζόμενος απασχοληθεί στους δυο εργοδότες με τα παραπάνω ωράρια για διάστημα 4 διαδοχικών μηνών, υπάρχει παράβαση του άρθρου 167 που ορίζει ότι ο χρόνος εβδομαδιαίας εργασίας των εργαζομένων δεν μπορεί να υπερβαίνει ανά περίοδο το πολύ τεσσάρων (4) μηνών τις σαράντα οκτώ (48) ώρες κατά μέσο όρο, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών.

Σκόπιμο είναι να προβλεφθεί ότι ο δεύτερος εργοδότης θα πρέπει να γνωρίζει το ωράριο απασχόλησης στον πρώτο εργοδότη ώστε να διαμορφώσει κατάλληλο ωράριο στην παράλληλη απασχόληση για να μην βρεθεί αντιμέτωπος με κυρώσεις.

Εποχικό επίδομα και στον τουρισμό

• Καθιερώνεται για πρώτη φορά ρητά η προσμέτρηση της ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης, όταν αυτή είναι εκ του νόμου υποχρεωτική, ως αμειβόμενος χρόνος εργασίας.
• Επιβάλλονται κυρώσεις σύμφωνα με την  ελληνική νομοθεσία στην περίπτωση που υπάρχει δυσμενής μεταχείριση του εργαζομένων, αλλά και των εκπροσώπων τους, αν αυτοί καταγγείλουν τον εργοδότη τους για μη συμμόρφωσή του στα προβλεπόμενα προστατευτικά πλαίσια της Οδηγίας.
• Προβλέπεται ακυρότητα της καταγγελίας απόλυσης (εκδικητική απόλυση) αν διαπιστωθεί ότι αυτή προκλήθηκε λόγω άσκησης από τον εργαζόμενο των νομίμων δικαιωμάτων του που απορρέουν από την Οδηγία.
• Επεκτείνεται το δικαίωμα καταβολής του εποχικού επιδόματος και στους εργαζόμενους που παραχωρούνται μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης (ΕΠΑ) σε επιχειρήσεις του κλάδου του τουρισμού, αίροντας μία αδικία ετών για τους εργαζόμενους του κλάδου.
• Οριοθετείται περίοδος  μαθητείας (δοκιμαστική περίοδος - δόκιμος εργαζόμενος) 6 μηνών. Ωστόσο δεν αλλάζει η ελάχιστη υποχρέωση των 12 μηνών προϋπηρεσίας ως προϋπόθεση  για θεμελίωση δικαιώματος σε αποζημίωση απόλυσης. Όποιος απολύεται πριν τους 12 μήνες (όπως και σήμερα) δεν έχει θεμελιωμένο δικαίωμα σε αποζημίωση απόλυσης.

►Διαβάστε επίσης: Αυτό είναι το εργασιακό νομοσχέδιο: Όλες οι διατάξεις για τα ωράρια και τους μισθούς σε δημόσια διαβούλευση

Οι νέες υποχρεώσεις των επιχειρήσεων

• Θεσπίζεται βαρύτατο πρόστιμο, αντίστοιχου ύψους με το πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία, ήτοι 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο σε  κάθε περίπτωση αναντιστοιχίας της πραγματικής απασχόλησης με τη σχετική σήμανση της κάρτας, κυρίως κατά την προσέλευση στην εργασία, και την υπερωρία, η οποία διαπιστώνεται από σχετικό έλεγχο της Επιθεώρησης Εργασίας, επιβάλλεται στους εργοδότες.
• Επιπλέον κίνητρα δίνονται με το σχέδιο νόμου στις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την ψηφιακή κάρτα εργασίας. Το σημαντικότερο είναι ότι δύνανται να μην προδηλώνουν τις  αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας καθώς και την  υπερωριακή απασχόληση στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ II.

Με τον τρόπο αυτό η έναρξη και η λήξη του χρόνου εργασίας καθώς και η νόμιμη υπέρβαση του δηλωθέντος ωραρίου αποδεικνύεται σε πραγματικό χρόνο, μειώνοντας το υπέρμετρο διοικητικό βάρος για τις επιχειρήσεις που κάνουν χρήση της ψηφιακής κάρτας.

Σε αυτή ασφαλώς τη δυνατότητα αρωγός είναι και η καταγραφή του ψηφιακού συμφωνημένου ωραρίου που συντελέστηκε από όλους τους εργοδότες ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ για όλους τους μισθωτούς ιδιωτικού δικαίου της χώρας κατά το β εξάμηνο του 2021.

Υπενθυμίζουμε ότι η  χρήση της ψηφιακής κάρτας αποτελεί κρίσιμο μέσο για την απόδειξη του πραγματικού χρόνου εργασίας – πραγματικής αμοιβής, εξακριβώνοντας σε πραγματικό χρόνο την πραγματική έναρξή και τη πραγματική λήξη του χρόνου εργασίας των εργαζομένων.

Μάλιστα στο πλαίσιο του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ εξετάζεται να δοθεί και δυνατότητα αυτοτελούς χτυπήματος της έναρξης και λήξης της υπερωρίας, ώστε με αυτοματοποιημένο τρόπο να μπορεί η Επιθεώρηση Εργασίας να εκτελεί τους ελέγχους της στους χώρους εργασίας , που ούτως ή άλλως ο διενεργούμενος έλεγχός της αφορά πάντα τους ευρισκόμενους εργαζόμενους στην επιχείρηση σε μια δεδομένη χρονική στιγμή.

Επίσης με το σύστημα αυτό θα διευκολυνθεί περαιτέρω η  εφαρμογή της ΚΑΡΤΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ στους εξ αποστάσεως εργαζόμενους, αλλά θα οδηγήσει και στους καθολικούς  και μαζικούς ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας.

Οι νέες συμβάσεις

Με την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 επικαιροποιείται και εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο των ελάχιστων απαιτήσεων σχετικά με την υποχρέωση του εργοδότη να ενημερώνει τον εργαζόμενο, αναφορικά με τους βασικούς όρους της ατομικής σύμβασης εργασίας, προκειμένου να διασφαλίζεται σε όλους τους εργαζομένους, εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πλέον, ενιαίος και επαρκής βαθμός διαφάνειας και προβλεψιμότητας, όσον αφορά τους όρους εργασίας τους, με παράλληλη διατήρηση της εύλογης ευελιξίας στην άτυπη απασχόληση και στη μείωση των ανισοτήτων λόγω είδους σχέσης ή σύμβασης εργασίας .

Με το νέο καθεστώς, ο εργοδότης πρέπει να ενημερώσει για τους βασικούς όρους εργασίας τον εργαζόμενο με έγγραφη σύμβαση ή έστω με λεπτομερή έγγραφη ενημέρωση των βασικών όρων εργασίας του, εντός 1 εβδομάδας από την πρόσληψη, αντί του 2μήνου που ίσχυε μέχρι σήμερα. 

Έτσι, το αργότερο 1 εβδομάδα μετά από την πρόσληψη ο εργαζόμενος  μπορεί να επικαλεστεί επιτυχώς και να αποδείξει όλα τα δικαιώματά του. Έτσι, πλέον, αν για παράδειγμα ο εργοδότης έχει υποσχεθεί στον εργαζόμενο κατάρτιση, αυτή πρέπει να αναφέρεται στη σύμβαση, για να μην μπορεί ο εργοδότης να ξεγελάσει τον εργαζόμενο.  Το ίδιο ισχύει με τη δοκιμαστική περίοδο, ώστε να μην μπορεί ο εργοδότης να ισχυριστεί εκ των υστέρων ότι δήθεν  έδιωξε τον εργαζόμενο, επειδή απέτυχε στη δοκιμή, χωρίς να έχει συμφωνήσει δοκιμαστική περίοδο  μαζί του.

Ομοίως πρέπει να αναφέρονται εγγράφως τυχόν συμφωνίες για απασχόληση σε βάρδιες και επίσης για το πώς πληρώνονται οι υπερωρίες και η εργασία το Σ/Κ (πράγματα που μέχρι σήμερα δεν χρειάζονταν να αναφέρονται), έτσι ώστε να μην αιφνιδιάζεται ο εργαζόμενος και να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματά του.

Ακόμα κι  αν πρόκειται για σύμβαση επί παραγγελία, αντίθετα προς ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα, πλέον πρέπει να συμφωνούνται εγγράφως, μεταξύ άλλων, οι εγγυημένες αμειβόμενες ώρες, η αμοιβή τους, η αμοιβή της υπέρβασής τους και ο ελάχιστος χρόνος ειδοποίησης του εργαζομένου, έτσι ώστε να προστατεύονται κι αυτοί οι εργαζόμενοι από καταχρηστικές εργοδοτικές συμπεριφορές και να μπορούν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους.

Κι αν πρόκειται για σύμβαση προσωρινής απασχόλησης, πρέπει πλέον να αναφέρεται όχι μόνον ο άμεσος εργοδότης ,αλλά και ο έμμεσος , έτσι ώστε να γνωρίζει ο εργαζόμενος ποιος πρόκειται να ωφεληθεί πραγματικά από την εργασία του.. Τέλος, αντίθετα προς ό,τι ίσχυε μέχρι σήμερα, πρέπει να αναφέρονται και ο φορέας κοινωνικής ασφάλισης και κάθε σχετιζόμενη με την κοινωνική ασφάλιση παροχή του εργοδότη (π.χ. συνταξιοδοτικό πρόγραμμα), ώστε να διασφαλιστούν και τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα ώστε  να υποστηριχθεί περισσότερο η καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας.

Παράλληλα η επιχείρηση πρέπει να αναρτήσει υποχρεωτικά στο  ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ την  ατομικής σύμβασης εργασίας με τους όρους εργασίας και  την ηλεκτρονική υπογραφή του εργαζόμενου.

Με αυτόν τον τρόπο ο εργαζόμενος πλέον  θα δύναται να  λαμβάνει γνώση και να συναινεί υποχρεωτικά στους βασικούς όρους εργασίας του, όπως για κάθε μεταβολή αυτών, πριν αναλάβει υπηρεσία μέσω μιας απλοποιημένης και εύχρηστης διαδικασίας κάνοντας χρήση ακόμα και της εφαρμογής My Ergani app.

Επίσης απλοποιείται η διαδικασία της Ηλεκτρονικής αναγγελίας της οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού .

Η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του εργαζομένου συνοδεύεται υποχρεωτικά από ηλεκτρονικά σαρωμένο έντυπο υπογεγραμμένο ιδιοχείρως από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο ή από έγγραφο που φέρει ηλεκτρονική υπογραφή τους ή έγγραφο ψηφιακά βεβαιωμένο και από τους δύο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr ),

Προβλέπεται πλέον ότι η αδικαιολόγητη (αυθαίρετη) αποχή του εργαζομένου από την εργασία, για διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5) συναπτών εργάσιμων ημερών μπορεί να θεωρηθεί ως καταγγελία συμβάσεως εκ μέρους του εργαζόμενου, αν ακολουθήσει όχληση του εργοδότη και εν συνεχεία από αυτήν παρέλθει ΚΑΙ επιπλέον χρονικό διάστημα πέντε (5) συναπτών εργασίμων ημερών. Η όχληση αναρτάται στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, και άρα ο εργαζόμενος  μπορεί να τη δει και μέσω του MyErgani app και ταυτόχρονα πρέπει να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο γραπτό τρόπο.

Στην περίπτωση αυτήν ο εργοδότης υποχρεούται, την επόμενη εργάσιμη ημέρα της λήξης του διαστήματος τουλάχιστον των 10 εργασίμων ημερών που ο εργαζόμενος απουσιάζει αδικαιολόγητα από την εργασία του να αναγγείλει την οικειοθελή αποχώρηση του εργαζομένου στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, χωρίς να απαιτείται η υπογραφή του εργαζομένου.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!