Οι επιπτώσεις στους εργαζόμενους πλήρους ή μερικής απασχόλησης στο λιανεμπόριο, που είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης της χώρας, μπαίνουν στο μικροσκόπιο μετά την αναστάτωση που προκαλεί στον κλάδο το ενδεχόμενο μείωσης του ωραρίου λειτουργίας με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας.

Αν και η κυβέρνηση διαψεύδει το σενάριο ρύθμισης του ωραρίου λειτουργίας με οριζόντια διάταξη, που θα έριχνε σε υποχρεωτική βάση το βραδινό ωράριο στο λιανεμπόριο κατά 1 ή 2 ώρες για όλους, το ζήτημα παραμένει καθώς οι κατά τόπους Εμπορικοί Σύλλογοι, με πρώτο τον Εμπορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, μπορούν να λάβουν επιμέρους αποφάσεις που θα ισχύουν κατά τόπους.

Τι λένε οι ειδικοί

Τι ισχύει όμως σε αυτή την περίπτωση για τους εργαζόμενους; Μπορεί ο εργοδότης να μειώσει μονομερώς τις ώρες εργασίας και αντίστοιχα τον μισθό του εργαζόμενου;

Κατ αρχήν όχι, απαντούν οι ειδικοί εργατολόγοι, καθώς απαιτείται συναίνεση του εργαζόμενου.

«Με δεδομένο ότι οι εργαζόμενοι στα εμπορικά καταστήματα που απασχολούνται με πλήρη απασχόληση 5ήμερης ή 6ήμερης βάσης έχουν συμφωνήσει με την ατομική τους σύμβαση αντίστοιχο μισθό πλήρους απασχόλησης, οποιαδήποτε εργοδοτική πρωτοβουλία για μονομερή μείωση του ωραρίου απασχόλησης και ανάλογη μείωση του μισθού, προϋποθέτει τη συναίνεση του εργαζόμενου», δηλώνει στην «Η» ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.

Όπως συμπληρώνει, το ίδιο ισχύει και για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, οι οποίοι έχουν συμφωνήσει με ατομική σύμβαση συγκεκριμένα ωράρια και αντίστοιχο μισθό.

«Σε κάθε περίπτωση η δυνατότητα μειωμένης λειτουργίας στο λιανεμπόριο χωρίς καταβολή του πλήρους μισθού προϋποθέτει νέα διάταξη νόμου, αφού η ενεργειακή κρίση ως επίκληση και αφορμή δεν αποτελεί “ανωτέρα βία” ώστε ο εργοδότης να απαλλάσσεται νόμιμα της καταβολής πλήρους μισθού», εξηγεί ο κ. Καρούζος.

Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί:

• Μονομερώς και χωρίς τη συναίνεση του εργαζόμενου δεν μπορεί ο εργοδότης να μετατρέψει μια σύμβαση πλήρους απασχόλησης σε μερική με αντίστοιχη μείωση μισθού
• Το ίδιο ισχύει και για τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης για αλλαγές επί τα χείρω. Δηλαδή αν υπάρχει σύμβαση 5ήμερο 4ωρο με συγκεκριμένη αμοιβή δεν μπορεί ο εργοδότης να την αλλάξει μονομερώς σε 5ήμερο 3ωρο για παράδειγμα με αντίστοιχη μείωση μισθού.

Το διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη

Σημειώνεται πως για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης απαγορεύεται η ταυτόχρονη εφαρμογή συστήματος εκ περιτροπής εργασίας.

Πέρα από τις προβλέψεις του νόμου, συνδικαλιστικά στελέχη επισημαίνουν τον κίνδυνο, εργοδότες να κάνουν κατάχρηση του διευθυντικού τους δικαιώματος και με την απειλή απόλυσης να επιβάλλουν στον εργαζόμενο την συναίνεσή του στη μετατροπή της σύμβασης από πλήρη σε μερική. Με τη μέθοδο αυτή θα μπορούσαν να υφαρπάξουν τη συναίνεσή του σε μια διαδικασία που θα καταλήξει σε μείωση μισθού.

Τι ισχύει για την εκ περιτροπής απασχόληση 

Υπάρχει ένα παράθυρο ο εργοδότης μονομερώς να επιβάλλει μείωση μισθών μέσω της εκ περιτροπής εργασίας. Ο εργοδότης μπορεί να εφαρμόσει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης σε εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης, εφόσον προκύπτει «περιορισμός της οικονομικής του δραστηριότητας» χωρίς δική του υπαιτιότητα.

Ωστόσο δεν είναι μια διαδικασία που εφαρμόζεται εύκολα – λένε οι ειδικοί εργατολόγοι – καθώς ο εργοδότης θα πρέπει να αποδείξει ζημιά μόνιμη και επαναλαμβανόμενη ώστε νόμιμα να εφαρμόσει το σύστημα, οπότε δεν εκτιμούν οι ίδιες πηγές πως είναι μια διαδικασία που μπορεί εύκολα να εφαρμοστεί στην συγκεκριμένη περίπτωση.  

Συνδικαλιστικά στελέχη υποστηρίζουν πως αν υπάρξει ρύθμιση για υποχρεωτικό κλείσιμο των καταστημάτων νωρίτερα – κάτι που η κυβέρνηση ούτως ή άλλως διαψεύδει – τότε εργοδότες θα μπορούσαν να επικαλεστούν τη μείωση ωραρίου ως «περιορισμό της οικονομικής τους δραστηριότητας χωρίς δική τους υπαιτιότητα» ώστε να επιχειρήσουν να εφαρμόσουν σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης για τους εργαζόμενους.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!