Με τις διατάξεις που προβλέπουν άδειες για εργαζόμενους που νοσούν από κορονοϊό, άδειες για γονείς παιδιών που νοσούν, άδειες για εργαζόμενους που έρχονται σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα, είτε είναι εμβολιασμένοι, είτε ανεμβολίαστοι κ.λπ. να έχουν τροποποιηθεί βάσει των νέων πρωτοκόλλων του ΕΟΔΥ, έχει δημιουργηθεί κυριολεκτικά ένας λαβύρινθος δεδομένων και προβλέψεων, προκαλώντας σύγχυση σε χιλιάδες ανθρώπους.
Σε αυτόν ακριβώς το λαβύρινθο του νέου πλαισίου ρίχνει φως η «Η», δημοσιεύοντας έναν αναλυτικό οδηγό με ερωτήσεις-απαντήσεις για όλα τα δικαιώματα, αλλά και τις υποχρεώσεις των εργαζομένων με βάση τα τελευταία δεδομένα και το νέο πλαίσιο των υπουργείων Εργασίας και Υγείας.
Oταν νοσεί ο εργαζόμενος
Ο εργαζόμενος ανιχνεύεται με θετικό rapid test. Τι άδεια μπορεί να πάρει;
Σε κάθε περίπτωση υπάρχει υποχρέωση για απομόνωση 5 ημερών (η ημέρα λήψης του θετικού test θεωρείται ως ημέρα 0 και ακολουθούν 5 ημέρες απομόνωσης). Πρώτη εναλλακτική είναι η τηλεργασία. Σε αυτή την περίπτωση ο εργαζόμενος λαμβάνει το 100% του μισθού του, καθώς εργάζεται κανονικά από το σπίτι και δεν έχει υποχρέωση αναπλήρωσης ωρών εργασίας με την επιστροφή στο γραφείο. Εφόσον η τηλεργασία δεν είναι εφικτή, ο μισθωτός δικαιούται «ειδική άδεια ασθενείας λόγω νόσησης από τον κορονοϊό COVID-19» η οποία έχει διάρκεια 5 ημερών.
Προσοχή: Η νέα ειδική άδεια ασθενείας δεν επιτρέπεται να χορηγείται όταν, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, έχει χορηγηθεί στον ίδιο εργαζόμενο οποιαδήποτε άλλη άδεια.
Ο εργαζόμενος ανιχνεύεται με θετικό rapid test. Για να πάρει την 5ήμερη άδεια χρειάζεται και ιατρική γνωμάτευση;
Οχι. Σύμφωνα με την νέα ρύθμιση που ψήφισε το υπουργείο Εργασίας, η πενθήμερη απουσία (έως 5 εργάσιμες ημέρες) παρέχεται με βεβαίωση θετικού τεστ (rapid ή pcr) και άρα δεν απαιτείται πρόσθετη ιατρική βεβαίωση.
Πώς πληρώνεται ο εργαζόμενος για τις 5 ημέρες της άδειας ασθενείας λόγω κορονοιού;
Εφαρμόζονται οι πάγιες διατάξεις αναρρωτικής άδειας για τους εργαζόμενους ιδιωτικού τομέα προσαρμοσμένες στο πενθήμερο που προβλέπει το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ. Οι 3 πρώτες ημέρες άδειας καλύπτονται από τον εργοδότη στο 50% του μισθού, δηλαδή στο ύψος που προβλέπει η πάγια εργατική νομοθεσία για τις αναρρωτικές άδειες, ενώ για την 4η και 5η ημέρα ισχύουν οι γενικές διατάξεις αποζημίωσης ασθένειας, δηλαδή ο μισθός αποζημιώνεται στο 100% από τον ΕΦΚΑ και τον εργοδότη.
Αν την 5ή μέρα της άδειας ασθενείας το rapid test βγει θετικό τι κάνει ο εργαζόμενος;
Η 5νθήμερη άδεια μπορεί να παρατείνεται σύμφωνα με τα εκάστοτε ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα. Το τρέχον υγειονομικό πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ προβλέπει πως μετά την πάροδο 5 ημερών απομόνωσης και εάν δεν υπάρχουν συμπτώματα ή τα συμπτώματα μετά το πενθήμερο βελτιώνονται με πλήρη υποχώρηση του πυρετού για ένα 24ωρο χωρίς την χρήση αντιπυρετικών, διακοπή απομόνωσης.
Εάν ο πυρετός συνεχίζει, παράταση της απομόνωσης εντός οικίας μέχρις πλήρους υποχώρησης του πυρετού.
Πώς αποζημιώνεται ο εργαζόμενος για τις έξτρα ημέρες μετά την 5η ημέρα της άδειας;
Για άδεια πέραν των 5 ημερών εφαρμόζεται η πάγια ασφαλιστική νομοθεσία με βεβαίωση γιατρού που προσκομίζεται στον ασφαλιστικό φορέα και αποζημίωση στο 100%.
Προσοχή: Μετά τις 5 ημέρες δεν καλύπτεται η άδεια μόνο με το rapid test, αλλά χρειάζεται γνωμάτευση γιατρού.
Οταν έρχεται σε επαφή ο εργαζόμενος με επιβεβαιωμένο κρούσμα
Ο εργαζόμενος μαθαίνει πως έχει έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα. Ο ίδιος έχει αρνητικό rapid test. Τι πρέπει να κάνει;
Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ διαφέρουν ανάμεσα σε πλήρως εμβολιασμένους και σε ανεμβολίαστους για όσους έχουν έρθει σε επαφή με κρούσμα.
Σε καραντίνα 5 ημερών μπαίνουν μόνο τρεις κατηγορίες πολιτών:
- Εργαζόμενοι πλήρως ανεμβολίαστοι.
- Εργαζόμενοι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις πάνω από 6 μήνες χωρίς ενισχυτική 3η δόση.
- Εργαζόμενοι εμβολιασμένοι με μία δόση του εμβολίου J&J πάνω από 2 μήνες χωρίς ενισχυτική δόση.
Αυτές οι τρεις κατηγορίες πολιτών είναι όσοι οφείλουν να παραμείνουν σε καραντίνα για 5 ημέρες στο σπίτι μετά από επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα. Μετά την 5η μέρα επιστρέφουν με αρνητικό τεστ και μάσκα υψηλής αναπνευστικής προστασίας για τουλάχιστον άλλες 5 ημέρες.
Αντίθετα, όσοι έχουν κάνει και την 3η δόση (ή έχουν κάνει τις 2 δόσεις τους τελευταίους 6 μήνες ή μία δόση του εμβολίου J&J τους τελευταίους 2 μήνες) δεν έχουν σύσταση καραντίνας αλλά μόνο χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας για 10 ημέρες.
Τι σημαίνει στην πράξη επαφή με κρούσμα;
Ως «επαφή» κρούσματος ορίζεται άτομο που είχε ιστορικό επαφής με κρούσμα εντός χρονικού διαστήματος που κυμαίνεται από 48 ώρες πριν την έναρξη συμπτωμάτων ή πριν την λήψη του επίμαχου δείγματος έως και 10 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων ή την λήψη του δείγματος.
Τι πρέπει να κάνει ο εργαζόμενος που έχει έρθει σε επαφή με κρούσμα για να λάβει την άδεια καραντίνας;
Για να πάρει την άδεια καραντίνας ο εργαζόμενος υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία τεκμηριώνει ότι ήρθε σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα (προφανώς πρέπει να προσκομίσει το τεστ).
Τι προβλέπεται για την άδεια καραντίνας όσων έχουν έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα;
Ο εργοδότης καταβάλλει κανονικά το σύνολο των αποδοχών (100% του μισθού) και ασφαλιστικών εισφορών για το χρονικό διάστημα παραμονής κατ’ οίκον του εργαζομένου που θα βγει σε άδεια καραντίνας λόγω επαφής του με επιβεβαιωμένο κρούσμα και όχι επειδή νοσεί ο ίδιος.
Μετά το πέρας της άδειας καραντίνας ο εργαζόμενος έχει κάποια υποχρέωση;
Την 5η ημέρα ο εργαζόμενος κάνει εργαστηριακό έλεγχο (PCR ή Rapid Antigen Test) και επιστρέφει στη δουλειά με χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας (Ν95 ή ΚΝ95 ή FFP2) ή διπλής μάσκας για τουλάχιστον άλλες 5 ημέρες.
Οταν επιστρέψει στη δουλειά ο εργαζόμενος υποχρεούται πλέον να αναπληρώνει το 100% των ωρών εργασίας που χάθηκαν στην άδεια καραντίνας. Υπενθυμίζεται πως στο προηγούμενο καθεστώς, όταν η άδεια καραντίνας ήταν 7-14 ημέρες, ο εργαζόμενος υποχρεούνταν να αναπληρώνει το 50% του χρόνου εργασίας της άδειας καραντίνας.
Σε κάθε περίπτωση η αναπλήρωση θα γίνεται με μια ώρα εργασίας επιπλέον την ημέρα χωρίς πρόσθετη αμοιβή.
Παράδειγμα 1:
· Έστω εργαζόμενος που δουλεύει 5ήμερο 8ωρο, ο οποίος έχει κάνει τις 2 δόσεις του εμβολίου, έχει παρέλθει το 6μηνο από την δεύτερη δόση αλλά δεν έχει κάνει την 3η ενισχυτική δόση.
- Ερχεται σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα
- Μπαίνει σε καραντίνα για 5 ημέρες και έστω πως μένει στο σπίτι 5 εργάσιμες ημέρες
- Οφείλει μετά την καραντίνα και την επιστροφή του στη δουλειά να αναπληρώσει 40 ώρες εργασίας χωρίς πρόσθετη αμοιβή με 1 ώρα επιπλέον δουλειά την ημέρα.
- Θα εργάζεται 9 ώρες την ημέρα για 8 εβδομάδες, δηλαδή 2 μήνες
Παράδειγμα 2:
- Εστω ο ίδιος εργαζόμενος, μπαίνει σε καραντίνα για 5 ημέρες αλλά οι δυο είναι Σαββατοκύριακο (το τεστ της επαφής βγαίνει Παρασκευή)
- Λείπει Σάββατο – Κυριακή – Δευτέρα – Τρίτη – Τετάρτη. Επιστρέφει Πέμπτη στη δουλειά
- Οφείλει μετά την καραντίνα και την επιστροφή του στη δουλειά να αναπληρώσει 24 ώρες εργασίας χωρίς πρόσθετη αμοιβή με 1 ώρα επιπλέον δουλειά την ημέρα.
- Θα εργάζεται 9 ώρες την ημέρα για 4 εβδομάδες και 4 ημέρες, δηλαδή 1 μήνα και κάτι.
Οταν νοσεί το παιδί του εργαζόμενου γονέα αλλά δεν κλείνει το τμήμα
Ανιχνεύεται το παιδί του εργαζόμενου με θετικό rapid test, αλλά δεν κλείνει το σχολικό τμήμα. Τι άδεια μπορεί να πάρει ο εργαζόμενος;
Πρώτη εναλλακτική είναι η τηλεργασία. Σε αυτή την περίπτωση ο εργαζόμενος λαμβάνει το 100% του μισθού του, καθώς εργάζεται κανονικά από το σπίτι και δεν έχει υποχρέωση αναπλήρωσης ωρών εργασίας με την επιστροφή στο γραφείο. Εφόσον η τηλεργασία δεν είναι εφικτή, ο μισθωτός δικαιούται την νέα «ειδική άδεια λόγω νόσησης των τέκνων τους από κορωνοϊό COVID-19».
Η άδεια αυτή δίνεται με τη φόρμουλα 4+1, δηλαδή 4 ημέρες ειδικής άδειας και 1 ημέρα από την κανονική ή άλλη άδεια του εργαζόμενου.
Προσοχή: Η νέα ειδική άδεια ασθενείας δεν επιτρέπεται να χορηγείται όταν, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, έχει χορηγηθεί στον ίδιο εργαζόμενο οποιαδήποτε άλλη άδεια.
Παράδειγμα:
- Σχολική τάξη με 25 μαθητές. Οι 10 νοσούν με κορονοϊό αλλά η διασπορά περιορίζεται.
- Το σχολικό τμήμα δεν κλείνει.
- Οι γονείς των 10 μαθητών μπορούν να κάνουν χρήση της νέας 5νθήμερης άδειας.
Για να πάρει ο εργαζόμενος την 5ήμερη άδεια χρειάζεται και ιατρική γνωμάτευση για το παιδί;
Οχι. Σύμφωνα με την νέα ρύθμιση που ψήφισε το υπουργείο Εργασίας, η πενθήμερη απουσία (έως 5 εργάσιμες ημέρες) παρέχεται με βεβαίωση θετικού τεστ (rapid ή pcr) και άρα δεν απαιτείται πρόσθετη ιατρική βεβαίωση.
Ο εργαζόμενος έχει παιδί που νοσεί και είναι μαθητής της Α' Λυκείου. Δικαιούται την νέα ειδική άδεια;
Οχι. Την άδεια δικαιούνται γονείς:
- βρεφών, προνηπίων και νηπίων,
- μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που φοιτούν μέχρι και την Γ' τάξη του Γυμνασίου,
- τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αυτών,
- ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία.
Πώς πληρώνεται ο εργαζόμενος για τις 5 ημέρες της ειδικής άδειας για το παιδί;
Οι γονείς εργαζόμενοι κατά τη διάρκεια της άδειας της νόσησης των τέκνων τους από κορονοϊό λαμβάνουν:
- για τις τρεις πρώτες ημέρες το 50% των αποδοχών τους, το οποίο καταβάλλεται από τον εργοδότη
- για την τέταρτη ημέρα λαμβάνουν το 100% των αποδοχών τους από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Δηλαδή, οι πρώτες 3 μέρες θα πληρώνονται στο 50% από τον εργοδότη, η 4η μέρα στο 100% από τον κρατικό προϋπολογισμό και η 5η μέρα θα είναι ημέρα άδειας του εργαζόμενου.
Η/ο σύζηγος του εργαζόμενου είναι άνεργος. Δικαιούται ο εργαζόμενος την άδεια;
Οχι. Η άδεια χορηγείται μόνο στον έναν εκ των δύο γονέων που είναι δικαιούχοι. Αν ο ένας εκ των δύο γονέων δεν εργάζεται, ο έτερος γονέας δεν δικαιούται να κάνει χρήση της άδειας, εκτός εάν ο γονέας που δεν εργάζεται νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από COVID-19 ή είναι άτομο με αναπηρία με ποσοστό 67% και άνω, σύμφωνα με απόφαση αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής σε ισχύ, ή λαμβάνει αναπηρικό επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ ή σύνταξη αναπηρίας.
Προσοχή, εφόσον ένας εκ των δύο γονέων είναι εκπαιδευτικός, η άδεια χορηγείται υποχρεωτικά στον άλλο γονέα, ανεξαρτήτως εάν απασχολείται στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, με εξαίρεση την περίπτωση που ο άλλος γονέας απασχολείται σε φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας.
Oταν κλείνει το σχολικό τμήμα
Το σχολικό τμήμα στο οποίο φοιτά το παιδί κλείνει λόγω του 50% + 1. Τι άδεια δικαιούνται οι εργαζόμενοι γονείς των παιδιών είτε νοσούν είτε όχι;
Αν κλείσει το σχολικό τμήμα, ο εργαζόμενος δικαιούται την λεγόμενη «άδεια ειδικού σκοπού». Προσοχή, την άδεια αυτή δικαιούνται όλοι οι εργαζόμενοι γονείς των παιδιών στο σχολικό τμήμα που κλείνει, ανεξάρτητα από το αν νοσούν τα παιδιά ή όχι.
Για παράδειγμα:
- Σχολική τάξη με 25 μαθητές. Νοσούν οι 15.
- Tο σχολικό τμήμα κλείνει
- Ολοι οι γονείς είτε νοσεί το παιδί τους είτε όχι μπορούν να κάνουν χρήση της άδειας ειδικού σκοπού.
Προσοχή: Η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται εναλλακτικά, εφόσον δεν είναι δυνατή η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας (τηλεργασία)
Τι προβλέπει η άδεια ειδικού σκοπού ;
Συνεισφορά του εργαζόμενου με 1 ημέρα άδειας αναψυχής ανά κυλιόμενο 4ήμερο προβλέπει η λεγόμενη «άδεια ειδικού σκοπού», η οποία εφαρμόζεται μόνο όταν αναστέλλεται η λειτουργία του σχολικού τμήματος, κάτι που για να συμβεί με τις παρούσες τουλάχιστον οδηγίες απαιτείται να νοσεί το 50% +1 των μαθητών. Ειδικότερα η φόρμουλα είναι:
- 2 ημέρες πληρωμένες από τον εργοδότη,
- 1 ημέρα επιδοτούμενη από το κράτος, και
- 1 ημέρα από την άδεια του εργαζόμενου.
Η άδεια είναι πληρωμένη στο 100% του μισθού.
Δημόσιο
Τι άδεια δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι σε περίπτωση που νοσήσει το παιδί τους από κορονοιό αλλά δεν κλείσει το σχολικό τμήμα;
Οι δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν παιδί που νοσεί από κορονοιό μπορούν να πάρουν τη νέα ειδική άδεια έως 5 ημερών που είναι :
- 3 μέρες δικαιολογημένη απουσία από την υπηρεσία.
- 2 μέρες από την κανονική τους άδεια.
Για την παροχή της νέας ειδικής άδειας αρκεί η απόδειξη θετικού διαγνωστικού ελέγχου rapid test.
Αν το παιδί μετά την 5η μέρα συνεχίζει να εμφανίζει συμπτώματα ο δημόσιος υπάλληλος μπορεί να παρατείνει την άδεια;
Οχι. Μετά τη χρήση της 5ήμερης ειδικής και αν το παιδί συνεχίζει να νοσεί, δεν επιτρέπεται η εκ νέου χορήγηση άδειας ειδικού σκοπού, αλλά δύναται να χορηγηθεί άλλη διευκόλυνση:
1. παροχή εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον αυτό είναι δυνατό με βάση τα καθήκοντα που ασκεί ο/η υπάλληλος,
2. παροχή εργασίας κατά πλήρες ωράριο σε διαφορετικό χρόνο από το προβλεπόμενο ωράριο λειτουργίας της υπηρεσίας,
3. παροχή εργασίας με μειωμένο ωράριο εργασίας, μέχρι και 25% ημερησίως
Υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τους υγειονομικούς, τους εκπαιδευτικούς και τους ενστόλους;
Ναι.
- Εφόσον ο ένας εκ των δύο γονέων είναι υγειονομικός η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται υποχρεωτικά στον άλλον γονέα, ανεξαρτήτως εάν ο άλλος γονέας απασχολείται στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα.
- Επίσης, εφόσον ο ένας εκ των δύο εργαζομένων είναι εκπαιδευτικός, η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται υποχρεωτικά στον άλλον γονέα (εκτός κι αν ο άλλος είναι υγειονομικός)
- Εφόσον ο ένας εκ των δύο εργαζομένων είναι προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας ή των καταστημάτων κράτησης, η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται υποχρεωτικά στον άλλο γονέα, με εξαίρεση την περίπτωση που ο άλλος γονέας απασχολείται σε φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας ή είναι εκπαιδευτικός.
Ο υπάλληλος έχει παιδί στην Α ' Λυκείου που νοσεί. Δικαιούται την νέα ειδική άδεια;
Όχι. Την άδεια δικαιούνται γονείς:
- βρεφών, προνηπίων και νηπίων,
- μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που φοιτούν μέχρι και την Γ' τάξη του Γυμνασίου,
- τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αυτών,
- ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία